گنجور

قطعهٔ ۵۰ - رنج بیهوده

خائنین اهل وطن را مایه دردسرند
جمله همچون خار گل باشند و خار بسترند
گوش‌ها را در زمان حق شنیدن پنبه‌اند
چشم‌ها را در مقام راه دیدن نشترند
همچو رهزن هرکه را یابند دور از قافله
از تنش سر می‌برند، از کیسه‌اش زر می‌برند
بی‌جهت بازیچه اغراض اینان گشته‌اند
ساده‌لوحانی که هم خوش‌بین و هم خوش‌باورند
تا که دفع شرشان از بهر ما مشکل شود
دشمنان ما، عموما دوست با یکدیگرند
تا که هی گردد دل دزدان غارتگر قوی
این جماعت حامی هر دزد و هر غارتگرند
محو استقلال این کشور بود امری محال
دشمنان ما درین ره رنج بی‌خود می‌برند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: تبیان

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خائنین اهل وطن را مایه دردسرند
جمله همچون خار گل باشند و خار بسترند
هوش مصنوعی: خیانتکاران به کشور خود باعث مشکلات و دردسر هستند، مانند خارهایی که در کنار گلها قرار دارند و به جای زیبایی، زحمت و آزار می‌آورند.
گوش‌ها را در زمان حق شنیدن پنبه‌اند
چشم‌ها را در مقام راه دیدن نشترند
هوش مصنوعی: در هنگام شنیدن حقیقت، متوجه نیستیم و نسبت به آن بی‌توجهی داریم، و وقتی باید حرکت کنیم و ببینیم، به درستی نمی‌توانیم عمل کنیم.
همچو رهزن هرکه را یابند دور از قافله
از تنش سر می‌برند، از کیسه‌اش زر می‌برند
هوش مصنوعی: هر کسی که در حاشیه گروه و جمع قرار گیرد و از آن دور بماند، مانند یک دزد با او برخورد می‌شود. او را از زندگی‌اش جدا می‌کنند و از دارایی و مالش هم بهره‌برداری می‌کنند.
بی‌جهت بازیچه اغراض اینان گشته‌اند
ساده‌لوحانی که هم خوش‌بین و هم خوش‌باورند
هوش مصنوعی: ساده‌لوحانی که هم خوش‌بین و هم خوش‌باورند، بدون دلیل درگیر مقاصد این افراد می‌شوند.
تا که دفع شرشان از بهر ما مشکل شود
دشمنان ما، عموما دوست با یکدیگرند
هوش مصنوعی: زمانی که از بین بردن مشکلات دشمنان برای ما دشوار می‌شود، در حقیقت همه‌ی آنها با هم در دوستی و همبستگی هستند.
تا که هی گردد دل دزدان غارتگر قوی
این جماعت حامی هر دزد و هر غارتگرند
هوش مصنوعی: وقتی دل دزدان و غارتگران قوی‌تر می‌شود، این گروه همیشه از هر دزد و غارتگری حمایت می‌کنند.
محو استقلال این کشور بود امری محال
دشمنان ما درین ره رنج بی‌خود می‌برند
هوش مصنوعی: دشمنان ما به‌زحمت می‌افتند تا استقلال این کشور را از بین ببرند، اما این کار برای آنها غیرممکن است.

خوانش ها

قطعهٔ ۵۰ - رنج بیهوده به خوانش عندلیب