گنجور

شمارهٔ ۲۴

در موسمی که خیمه زند در چمن سحاب
طرف چمن خوش است می و نغمه ی رباب
نگذشت و نگذرد دمی و لحظه ای مرا
شیب و شباب جز به غم شاهد و شراب
می خور به بانگ چنگ لب جو که غم برد
از دل صدای نغمه ی چنگ و صدای آب
در خرقه کن قرابه نهان کز ستم سپهر
از سنگ ژاله می شکند خیمه ی حباب
آتش زند به خرمن بلبل ز تاب رشک
باد صبا چو افکند از روی گل نقاب
در باغ و بوستان به تماشای سرو و گل
نگشود غنچه ی دل تنگم به هیچ باب
آخر رفیق از اثر مهر گلرخی
واشد دلم چه غنچه ز تأثیر آفتاب

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در موسمی که خیمه زند در چمن سحاب
طرف چمن خوش است می و نغمه ی رباب
هوش مصنوعی: در فصلی که ابرها خیمه می‌زنند و باران می‌بارد، چمن به خاطر زیبایی‌اش شاداب است و در این حال نوشیدن شراب و شنیدن نغمه‌ی ساز لذت‌بخش است.
نگذشت و نگذرد دمی و لحظه ای مرا
شیب و شباب جز به غم شاهد و شراب
هوش مصنوعی: هیچ لحظه ای از زندگی من بدون غم و اندوه نمی گذرد، حتی در جوانی و شادابی‌ام، جز در کنار شاهد (معشوق) و می (شراب).
می خور به بانگ چنگ لب جو که غم برد
از دل صدای نغمه ی چنگ و صدای آب
هوش مصنوعی: شراب بنوش و به صدای چنگ و جوی گوش بده که این صداها غم و اندوه را از دل دور می‌کند.
در خرقه کن قرابه نهان کز ستم سپهر
از سنگ ژاله می شکند خیمه ی حباب
هوش مصنوعی: در لایه‌های لباس عارفانه‌ات، ظرفی پنهان کن؛ زیرا بر اثر فشارهای زندگی، از سنگی که باید قطره‌های باران را جمع کند، حباب‌های بی‌ارزش می‌شکند.
آتش زند به خرمن بلبل ز تاب رشک
باد صبا چو افکند از روی گل نقاب
هوش مصنوعی: بلبل از شدت حسادت به نسیم صبح که گل را می‌پوشاند، دچار آتش اشتیاق و خشم می‌شود و احساس می‌کند که گل ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
در باغ و بوستان به تماشای سرو و گل
نگشود غنچه ی دل تنگم به هیچ باب
هوش مصنوعی: در باغ و بوستان، هنگامی که به تماشای درختان سرو و گل‌ها می‌پردازم، دل تنهای من هیچ گاه نتوانسته است که احساساتش را ابراز کند یا به کسی نزدیک شود.
آخر رفیق از اثر مهر گلرخی
واشد دلم چه غنچه ز تأثیر آفتاب
هوش مصنوعی: در نهایت، دوستی که با نگاه دلنشینش بر من تأثیر گذاشت، باعث شد که احساساتم مثل غنچه‌ای که تحت تأثیر نور آفتاب باز می‌شود، شکوفا گردد.