گنجور

غزل شمارهٔ ۱

ماییم و سرکویی، پر فتنهٔ ناپیدا
آسوده درو والا، آهسته درو شیدا
در وی سر سرجویان گردان شده از گردن
در وی دل جانبازان تنها شده از تن ها
بر لالهٔ بستانش مجنون شده صد لیلی
بر ماه شبستانش وامق شده صد عذرا
خوانیست درین خانه، گسترده به خون دل
لوزینهٔ او وحشت، پالودهٔ او سودا
با نقد خریدارش آینده خه از رفته
با نسیهٔ بازارش امروز پس از فردا
گر کوی مغانست این؟ چندین چه فغانست این؟
زین چند و چرا بگذر، تا فرد شوی یکتا
رسوایی فرق خود در فوطهٔ زرق خود
کم‌پوش، که خواهد شد پوشیدهٔ ما رسوا
گر زانکه ندانستی، برخیز و طلب می‌کن
ور زانکه بدانستی، این راز مکن پیدا
ای اوحدی، ار دریا گردی، مکن این شورش
زیرا که پس از شورش گوهر ندهد دریا

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ماییم و سرکویی، پر فتنهٔ ناپیدا
آسوده درو والا، آهسته درو شیدا
هوش مصنوعی: ما در سرکویی هستیم که پر از فتنه‌های ناپیداست، در آنجا آرام و با عزت زندگی می‌کنیم، و به آرامی احساس شادی می‌کنیم.
در وی سر سرجویان گردان شده از گردن
در وی دل جانبازان تنها شده از تن ها
هوش مصنوعی: در او سر و گردن جوانان به هم آمیخته است و دل رزمندگان از بدن‌هایشان جدا شده است.
بر لالهٔ بستانش مجنون شده صد لیلی
بر ماه شبستانش وامق شده صد عذرا
هوش مصنوعی: در باغی که پر از گل‌های لاله است، صدها لیلی مجنون او شده‌اند و در شب‌های روشن، صدها عذرا نسبت به او شگفت‌زده و عاشق شده‌اند.
خوانیست درین خانه، گسترده به خون دل
لوزینهٔ او وحشت، پالودهٔ او سودا
هوش مصنوعی: در این خانه داستانی وجود دارد که با خون دل نوشته شده است. حس وحشت و عواطف عمیق در آن جریان دارد و این احساسات به نوعی تصفیه شده و پالوده شده‌اند.
با نقد خریدارش آینده خه از رفته
با نسیهٔ بازارش امروز پس از فردا
هوش مصنوعی: با پول نقدی که خریدار می‌دهد، آینده‌ی هر چیزی مشخص می‌شود، اما با اعتبار و نسیه‌ای که در بازار امروز وجود دارد، وضعیت در آینده تغییر می‌کند.
گر کوی مغانست این؟ چندین چه فغانست این؟
زین چند و چرا بگذر، تا فرد شوی یکتا
هوش مصنوعی: اگر اینجا محله‌ی نمایش و لذت است، پس چرا این همه ناله و اندوه وجود دارد؟ به این چیزها فکر نکن و از این مسائل عبور کن تا به فردیت و یکتایی‌ خودت برس‌های.
رسوایی فرق خود در فوطهٔ زرق خود
کم‌پوش، که خواهد شد پوشیدهٔ ما رسوا
هوش مصنوعی: بهتر است در زندگی با افتخار و خضوع رفتار کنیم و از خود نمایی بپرهیزیم. در غیر این صورت، مشکلات و رسوایی‌هایی که به دنبال خواهیم داشت، بیشتر نمایان خواهد شد.
گر زانکه ندانستی، برخیز و طلب می‌کن
ور زانکه بدانستی، این راز مکن پیدا
هوش مصنوعی: اگر نمی‌دانی، برخیز و دنبال علم و دانش برو و اگر می‌دانی، راز را فاش نکن.
ای اوحدی، ار دریا گردی، مکن این شورش
زیرا که پس از شورش گوهر ندهد دریا
هوش مصنوعی: ای اوحدی، اگر به دریا بروی، این هیاهو را نکن، زیرا بعد از این هیاهو دریا دیگر جواهر نخواهد داد.

حاشیه ها

1391/09/25 19:11

سلام و خسته نباشید.
در مصرع دوم از بیت دوم، بهتر است آخرین کلمه این طور نوشته شود: تن ها، تا با تنها به معنی تک اشتباه گرفته نشود.
در وی دل جانبازان تنها شده از تن ها

1392/01/08 23:04
امین کیخا

فوطه دستار باشد

1393/11/04 10:02
مجتبی خراسانی

با سپاس از استاد گران قدر جناب امین
بالاپوش، طیلسان، کمربند، لنگ هم امده است
با احترام