گنجور

شمارهٔ ۹ - درشکایت روزگار

عرفی آغاز گریه کن شاید
این کهن خاکدان خراب شود
ناله ای کن مگر ز تأثیرش
دهر نامهربان خراب شود
از فغان سینه ریش و غم برجای
خانمان فغان خراب شود
منم آن کعبه کز خرابی من
بیت معمور جان خراب شود
گر سمومی وزد ز باغ دلم
ثمرات جنان خراب شود
گر شرابم کنند در دامن
مشرب انس و جان خراب شود
همتم گر بساط برچیند
کشور لامکان خراب شود
گر من از گفتگو بیاسایم
دار ملک زبان خراب شود
مرغ اندیشه را اگر خوابم
بیضه در آشیان خراب شود
دل و طبعم اگر نه عطسه زند
مغز دریا و کان خراب شود
من کجا حبس روزگار کجا
خانه آسمان خراب شود
گر بطاق دلم شکست افتد
قبله قدسیان خراب شود
چند گویم که گر ز پا افتم
بشکند این و آن خراب شود
شیشه آسمان بدست من است
گر بیفتم جهان خراب شود

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عرفی آغاز گریه کن شاید
این کهن خاکدان خراب شود
هوش مصنوعی: عزیزم، شروع به گریه کن تا شاید این سرزمین قدیمی خراب شود.
ناله ای کن مگر ز تأثیرش
دهر نامهربان خراب شود
هوش مصنوعی: شایسته است ناله‌ای سر دهی تا شاید به خاطر تأثیرات منفی زمانه بر تو، حال و روزت بهتر شود.
از فغان سینه ریش و غم برجای
خانمان فغان خراب شود
هوش مصنوعی: از ناله‌های دل شکسته و دغدغه‌هایی که همچنان بر جا است، زندگی به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
منم آن کعبه کز خرابی من
بیت معمور جان خراب شود
هوش مصنوعی: من همان مکانی هستم که اگر ویران شوم، زندگی و روح انسان‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرد و آسیب می‌بیند.
گر سمومی وزد ز باغ دلم
ثمرات جنان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر بادهای خشمگین از باغ دل من بوزد، میوه‌های بهشت و زیبایی‌ها نابود خواهند شد.
گر شرابم کنند در دامن
مشرب انس و جان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر مرا با شراب سیراب کنند، در آغوش لذت و صفا روح و جانم ویران خواهد شد.
همتم گر بساط برچیند
کشور لامکان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر اراده کنم، می‌توانم بساط را برچینم و دنیای غیرمادی را نابود کنم.
گر من از گفتگو بیاسایم
دار ملک زبان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر من از صحبت کردن دست بکشم، قدرت گفتار از بین می‌رود.
مرغ اندیشه را اگر خوابم
بیضه در آشیان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر مرغ فکر و اندیشه‌ام در خواب باشد، آشیانه‌ام ویران خواهد شد.
دل و طبعم اگر نه عطسه زند
مغز دریا و کان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر دل و روح من به نوعی دچار اختلال شوند، تمام زحمت‌ها و دانش‌هایم مانند آب دریا به هدر می‌رود و بی‌فایده خواهد شد.
من کجا حبس روزگار کجا
خانه آسمان خراب شود
هوش مصنوعی: من کجا هستم و در کجا در این دنیا در حال زندگی هستم که به چنین وضعیتی برسم که آسمان بر سرم خراب شود.
گر بطاق دلم شکست افتد
قبله قدسیان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر دل من بشکند، جایگاه مقدس‌ها نیز ویران خواهد شد.
چند گویم که گر ز پا افتم
بشکند این و آن خراب شود
هوش مصنوعی: چند بار بگویم که اگر زمین بیفتم، این و آن آسیب خواهند دید و خراب خواهند شد.
شیشه آسمان بدست من است
گر بیفتم جهان خراب شود
هوش مصنوعی: اگر شیشه آسمان را در دست دارم و بیفتم، جهان به هم می‌ریزد.