گنجور

غزل شمارهٔ ۵۱

هرگز مگو که کعبه ز بتخانه خوشتر است
هر جا که هست جلوه ی جانانه خوشتر است
با برهمن حدیث محبت رواست، لیک
در دام طایر حرم این دانه خوشتر است
تسبیح و زهد خوش بود اما در این دو روز
جشن گل است، شیشه و پیمانه خوشتر است
گر در بهشت باده کشی فتنه گل کند
ساغر کشی به گوشه ی میجانه خوشتر است
گر شرط دوستی بشناسی به حسن شمع
اول محبت تو به پروانه خوشتر است
در صحبتی که شرم و ادب نیست فیض نیست
زان رو مرو به صحبت بیگانه خوشتر است
با نوش نیش مردم چشمم کرشمه ها ست
هم صحبتی به مردم دیوانه خوشتر است
کفران نعمت گله مندان بی ادب
در کیش من ز شکر گدایانه خوشتر است
عرفی منال بیهده، احوال دل مگو
کز ناله های بی اثر، افسانه خوشتر است

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هرگز مگو که کعبه ز بتخانه خوشتر است
هر جا که هست جلوه ی جانانه خوشتر است
هوش مصنوعی: هرگز نگو که کعبه بهتر از بتخانه است، زیرا هر جایی که عشق و زیبایی واقعی وجود داشته باشد، دل‌انگیزتر و زیباتر است.
با برهمن حدیث محبت رواست، لیک
در دام طایر حرم این دانه خوشتر است
هوش مصنوعی: صحبت از محبت و دوستی با برهمن، یعنی کسی که معرفت و علم دارد، جایز است؛ اما در عین حال، وجود دانه‌ای خوشمزه در دام پرنده‌ای در حرم، جذاب‌تر و دلنشین‌تر به نظر می‌رسد.
تسبیح و زهد خوش بود اما در این دو روز
جشن گل است، شیشه و پیمانه خوشتر است
هوش مصنوعی: تسبیح و زهد کارهای خوبی هستند، اما در این دو روزی که جشن و خوشی برپاست، نوشیدن شراب و داشتن میانه‌روی از آن‌ها لذت‌بخش‌تر است.
گر در بهشت باده کشی فتنه گل کند
ساغر کشی به گوشه ی میجانه خوشتر است
هوش مصنوعی: اگر در بهشت شراب بنوشی، زیبایی گل را به هم می‌ریزد و در گوشه‌ای از میخانه لذت بیشتری دارد.
گر شرط دوستی بشناسی به حسن شمع
اول محبت تو به پروانه خوشتر است
هوش مصنوعی: اگر شرایط دوستی را بشناسی، زیبایی محبت ابتدا همانند شمع برای پروانه دلنشین‌تر است.
در صحبتی که شرم و ادب نیست فیض نیست
زان رو مرو به صحبت بیگانه خوشتر است
هوش مصنوعی: اگر در گفتگو شرم و ادب وجود نداشته باشد، خیر و خوبی هم در آن نیست. بنابراین، بهتر است به جای صحبت با کسانی که در این زمینه‌ها اصول لازم را رعایت نمی‌کنند، با افراد غریبه و محترم‌تر گفتگو کنی.
با نوش نیش مردم چشمم کرشمه ها ست
هم صحبتی به مردم دیوانه خوشتر است
هوش مصنوعی: چشمم به زیبایی‌های مردم خیره است و خوشحالم که با افراد دیوانه و پرجنب‌وجوش صحبت می‌کنم، چون این گفتگوها برایم لذت‌بخش‌تر است.
کفران نعمت گله مندان بی ادب
در کیش من ز شکر گدایانه خوشتر است
هوش مصنوعی: ناسپاسی و شکایت افرادی که بی‌ادب هستند، برای من که به دین و آموزه‌هایم اهمیت می‌دهم، از شکرگزاری و فروتنی بهتر و دلپذیرتر است.
عرفی منال بیهده، احوال دل مگو
کز ناله های بی اثر، افسانه خوشتر است
هوش مصنوعی: ای عرفی، چیزهای بی‌فایده را جستجو مکن و از وضعیت دل خود نگو، زیرا از ناله‌های بی‌نتیجه، داستان‌های زیباتر و جذاب‌تری وجود دارد.

حاشیه ها

1391/10/03 23:01
صلا

در بیت چهارم « میخانه» به اشتباه « میجانه» تایپ شده است.