غزل شمارهٔ ۱
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حاشیه ها
امید عیش کجا و دل خراب کجا
هوای باغ کجا، طایر کباب کجا
به می نشاط جوانی به دست نتوان کرد
سرور باده کجا، نشأ ۀ شباب کجا
بدون کلبۀ رندان کجاست خلوت شیخ
حریم کعبه کجا، مجلس شراب کجا
بلای دیده و دل را ز پی شتابانم
کسی نگویدم ای خان و مان خراب کجا
بلند همتی ذره داع می کندم
وگر نه ذره کجا، مهر آفتاب کجا
نوای عشق ابد می سرود عرفی دوش
کجاست مطرب و آهنگ این رباب کجا
هنگامی که پروژۀ عرفی شیرازی را در گنجور شروع کردم، جز نسخه هایی آشفته و پر از غلط در دست نداشتم، اگر از کسی هم تقاضایی کردم پاسخی و کمکی در یافت نکردم. بعد از مدتی نسخۀ جواهری را که در ایران چاپ شده بود به دست آوردم که از بسیاری جهات از نسخه های چاپ هند بدتر بود. نسخه های چاپ هند چاپ های سنگی بوده است که در قرن نوزدهم نشر گردیده اند، دوره ای که امپریالیسم انگلیس، با هزاران ترفند، زبان فارسی را در شبه قاره از دور خارج میکرد و زبان اردو را جایگزین می ساخت.
به شوق آنکه عرفی را به ایران معرفی بکنیم، از آشفته گی ها و پر غلط بودن نسخه ها و آنچه منتشر میشود نهراسیدم و امیدوار بودم که راه به جایی خواهیم برد. از حاشیۀ گنجور مطلع شدم که نسخۀ کاملی از دیوان عرفی توسط دانشگاه تهران چاپ شده است.
بالاخره آن نسخه را به دست آوردم. پروفسور محمد ولی الحق انصاری استاد دانشگاه لکنهو ( هند) عمری به پای آن گذاشتهاند و از هر نظر در بارۀ اشعار عرفی کاوش کردهاند و نسخهای علمی - انتقادی را فراهم آورده اندکه بهتر از آن ممکن نبود. امید است که ایرانیان همتی بکنند و حداقل سپاس در خور کار شایستۀ کار ایشان را روا دارند.
دوستان میتوانند کتاب دو جلدی دیوان عرفی مذکور را ازکتابفروشی انتشارات دانشگاه تهران ( کتابفروشی رو به روی دانشگاه ) تهیه بکنند( هیچ کتابفروشی دیگر آن را نمی فروشد!) . کتاب در سال 1378 در 2000 نسخه چاپ شده است و هنوز در کتاب فروشی دانشگاه موجود است و خیلی هم ارزان است.
دوستانی که کتاب مذکور را به دست بیاورند میتوانند متن اشعار موجود گنجور را مطابق نسخۀ پروفسور انصاری تصحیح بکنند و در حاشیه بگنجانند.
توضیح در مورد بیت سوم:
حضرت حافظ می فرمایند:
دل کز طواف کعبه کویت وقوف یافت-از شوق آن حریم ندارد سر حجاز
یک دنیا سپاس فراوان بابت زحمات شما عزیر فدا کار حقیقتا که کا بی نهایت ارزشمندی انجام دادید
رسته ی گرامی پایدار و سرافراز باشید
دوستان میشود معنی داع در بیت پنجم را بگویید چیست؟ سپاس
درود بهادر عزیز
من گمان میکنم داع به معنای تکوین و رسیدن به کمال در سلوک باشد و رسیدن به سروری.