گنجور

بخش ۲۳ - پایان سخن

از مقالت ملالت افزاید
قصه گر مختصر کنم شاید
یک دو بیت ار بود پسنده شاه
بس بود قصه می کنم کوتاه
نوبهاری به ماه نیسانی
نظم کردم جمادی الثانی
جشن نوروز بر مبارک فال
تسع و تسعین و ستمایه ز سال
ساختم از پی دل افروزی
تحفه ای حالیا به نوروزی
کرده ام همچو چشمه حیوان
آب روشن ز خاک تیره روان
آب و خاکش به عشق بسرشته
بیت بیتش به رمز بنوشته
بیتها جمله پانصد و پنجاه
چون بروج فلک پر انجم و ماه
نظر رأفت شهنشاهی
آنک دارد ز غیب آگاهی
دارم امید آنکه بپذیرد
لطف خود دستیار من گیرد
دولت شاه باد پاینده
تیغش از خصم سر رباینده
دایم از تخت و بخت برخوردار
دوستان شاد و دشمنان بردار
سدّ عمرش چو قاف مستحکم
روز و شب سال و مه خوش و خرم
ختم شد بر دعای دولت شاه
والسلام على رسول الله

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از مقالت ملالت افزاید
قصه گر مختصر کنم شاید
هوش مصنوعی: اگر داستان را کوتاه‌تر بگویم، شاید از کسل‌کنندگی آن کاسته شود.
یک دو بیت ار بود پسنده شاه
بس بود قصه می کنم کوتاه
هوش مصنوعی: اگر دو یا چند بیت مورد پسند پادشاه قرار بگیرد، کافی است و داستان را به طور مختصر بیان می‌کنم.
نوبهاری به ماه نیسانی
نظم کردم جمادی الثانی
هوش مصنوعی: بهاری را در ماه نیسان به نظم درآوردم و در این کار از ماه جمادی الثانی الهام گرفتم.
جشن نوروز بر مبارک فال
تسع و تسعین و ستمایه ز سال
هوش مصنوعی: جشن نوروز به شما تبریک و شادباش می‌گوید، به ویژه برای کسانی که در سال‌های نود و نه و نود و هشت به دنیا آمده‌اند.
ساختم از پی دل افروزی
تحفه ای حالیا به نوروزی
هوش مصنوعی: من به خاطر شادی دل و نوروز، هدیه‌ای ساخته‌ام.
کرده ام همچو چشمه حیوان
آب روشن ز خاک تیره روان
هوش مصنوعی: من مانند چشمه‌ای زلال و شفاف از خاک تیره و کثیف به جوش آمده‌ام.
آب و خاکش به عشق بسرشته
بیت بیتش به رمز بنوشته
هوش مصنوعی: سرزمینش تحت تأثیر عشق است و هر گوشه‌اش به نوعی راز و رمز تبدیل شده است.
بیتها جمله پانصد و پنجاه
چون بروج فلک پر انجم و ماه
هوش مصنوعی: این شعر اشاره به تعداد زیادی دارد، مانند سیاره‌ها و ستاره‌های آسمان. شاعر به تعداد ۵۵۰ بیت اشاره می‌کند که به زیبایی و ارزش آنها می‌نگرد، همان‌طور که در آسمان تعداد زیادی ستاره و ماه وجود دارد.
نظر رأفت شهنشاهی
آنک دارد ز غیب آگاهی
هوش مصنوعی: نزدیک بودن نگاه محبت‌آمیز پادشاهی که از رازها و امور پنهان آگاه است.
دارم امید آنکه بپذیرد
لطف خود دستیار من گیرد
هوش مصنوعی: امید دارم که مهربانی‌اش را بپذیرد و در کنارم باشد.
دولت شاه باد پاینده
تیغش از خصم سر رباینده
هوش مصنوعی: این بیت به تمجید از قدرت و دوام حکومت شاه پرداخته و بیان می‌کند که نیروی او به قدری است که می‌تواند سر دشمنان را با سلاح خود جدا کند. به طور کلی، این جمله حس قدرت و استحکام پادشاهی را منتقل می‌کند.
دایم از تخت و بخت برخوردار
دوستان شاد و دشمنان بردار
هوش مصنوعی: همیشه دوستان را خوشحال بگذار و دشمنان را از بین ببر.
سدّ عمرش چو قاف مستحکم
روز و شب سال و مه خوش و خرم
هوش مصنوعی: عمر او مانند یک سد محکم است که در برابر روزها و شب‌ها و ماه‌ها ایستاده و زندگی‌اش پر از شادی و خوشحالی است.
ختم شد بر دعای دولت شاه
والسلام على رسول الله
هوش مصنوعی: دعا برای موفقیت و سرفرازی پادشاه به پایان رسید، درود و سلام بر پیامبر خدا.