گنجور

شمارهٔ ۳۶۲

هر که ببیند تو را بدین قد و قامت
باز نیاید به هوش تا به قیامت
جان و دل و دانش و خرد به تو دادیم
در حق ما بوسه ای نرفت کرامت
تا تو در آیی به باغ اگرچه ادب نیست
پیش تو بر پای ، سروکرده اقامت
درد سرم می دهد پدر ز رندی
دست بدار این چه علت است و علامت
بر عقب نیکوان مرو که نباشد
حاصل شاهد پرست غیر ندامت
گفتم اگر قدرت خدا به تفرّج
می نگرم بی غرض بر این چه غرامت
طلعت یوسف ندیده ای پدر آخر
سَترِ زلیخا چه می دری به ملامت
عشق برون تاخت از کمین و به تکلیف
مملکت دل فرو گرفت تمامت
تن به بلا ده نزاریا که نبرده ست
هیچ کس از کوی عشق سر به سلامت

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هر که ببیند تو را بدین قد و قامت
باز نیاید به هوش تا به قیامت
هوش مصنوعی: هرکسی که تو را با این زیبایی و قامت ببیند، تا سرانجام دنیا به خود نخواهد آمد.
جان و دل و دانش و خرد به تو دادیم
در حق ما بوسه ای نرفت کرامت
هوش مصنوعی: ما همه وجود و احساسات و آگاهی‌امان را به تو تقدیم کردیم، ولی از تو هیچ گونه احترامی نصیب ما نشد.
تا تو در آیی به باغ اگرچه ادب نیست
پیش تو بر پای ، سروکرده اقامت
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو به باغ بیایی، اگرچه ادب مرا اجازه نمی‌دهد که به پا بایستم، اما مثل سرو در آنجا می‌مانم.
درد سرم می دهد پدر ز رندی
دست بدار این چه علت است و علامت
هوش مصنوعی: پدرم به خاطر عاقل بودنش، مرا به دردسر می‌اندازد. ای کاش از این کار دست بردارد، این چه دلیلی دارد و چه نشانه‌ای است؟
بر عقب نیکوان مرو که نباشد
حاصل شاهد پرست غیر ندامت
هوش مصنوعی: به دنبال خوبان نرو، زیرا که کسی جز حسرت و پشیمانی به دست نخواهد آورد.
گفتم اگر قدرت خدا به تفرّج
می نگرم بی غرض بر این چه غرامت
هوش مصنوعی: گفتم اگر به قدرت خدای تعالی به تفرّج و لذّت می‌نگرم، این کار بدون هیچ‌گونه منفعت‌طلبی و خواسته‌ای است؛ پس این چه نوع پاداش و غرامتی می‌تواند محسوب شود؟
طلعت یوسف ندیده ای پدر آخر
سَترِ زلیخا چه می دری به ملامت
هوش مصنوعی: ای پدر، تو که جمال یوسف را ندیده‌ای، چگونه می‌خواهی بفهمی که زلیخا در پرده‌اش چه رازهایی نهفته دارد و چرا او را سرزنش می‌کنی؟
عشق برون تاخت از کمین و به تکلیف
مملکت دل فرو گرفت تمامت
هوش مصنوعی: عشق به طور ناگهانی و غیرمنتظره از پنهانگاه خود بیرون آمد و همه‌ی وجودم را تسخیر کرد و احساسات قلبی‌ام را به چالش کشید.
تن به بلا ده نزاریا که نبرده ست
هیچ کس از کوی عشق سر به سلامت
هوش مصنوعی: به خودت سختی نده و در مشکلات خسته نشو، چرا که هیچ کسی از مسیر عشق بدون درد و رنج عبور نکرده است.