حکیم نزاریشمارهٔ ۱۲۸۳
حرام است ار دلی داری حیاتی بی دل آرامی
برو یاری به دست آور که یابی از لبش کامی
اگر بلبل بدانستی که گل بوی از کجا دارد
نگشتی گرد گل هرگز طلب کردی گل اندامی
به دفع چشم بد آن را که باشد هم نفس خوبی
سپندی گو بر آتش نه که دارم خرم ایامی
مخور جز می اگر وقتی نباشد می غم می خور
غم دنیا مخور باری که آن را نیست انجامی
شراب از دست جانان خور مخور از جام جم غافل
جم وقتی اگر وقتی به دست آری چنین جامی
نزاری قبله ی رویت خیال روی لیلی بس
گر این عیب است چون مجنون بر آور در جهان نامی
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حرام است ار دلی داری حیاتی بی دل آرامی
برو یاری به دست آور که یابی از لبش کامی
هوش مصنوعی: اگر قلبی داری، داشتن زندگی بدون عشق درست نیست. به دنبال یاری برو و از او بهره‌مند شو؛ زیرا از لبان او به تو خوشی خواهد رسید.
اگر بلبل بدانستی که گل بوی از کجا دارد
نگشتی گرد گل هرگز طلب کردی گل اندامی
هوش مصنوعی: اگر بلبل می‌دانست که گل از کجا عطر دارد، هرگز دور گل نمی‌چرخید و به دنبال او نمی‌رفت.
به دفع چشم بد آن را که باشد هم نفس خوبی
سپندی گو بر آتش نه که دارم خرم ایامی
هوش مصنوعی: برای دفع چشم بد، باید به کسی که نفسش خوب است و صفای درونی دارد، پناه ببری. بهتر است به جای اینکه افکار منفی را در دل نگه‌داری، به خوبی‌ها و خوشی‌های زندگی توجه کنی و از آن‌ها لذت ببری.
مخور جز می اگر وقتی نباشد می غم می خور
غم دنیا مخور باری که آن را نیست انجامی
هوش مصنوعی: بنوش تنها در زمانی که غم و اندوهی نباشد. اگر غم دنیا را می‌خوری، بدان که این غم سرانجامی ندارد.
شراب از دست جانان خور مخور از جام جم غافل
جم وقتی اگر وقتی به دست آری چنین جامی
هوش مصنوعی: از محبوب خود نوشیدنی بگیر و فریب جام جم را نخور. اگر زمانی بتوانی چنین جامی را به دست آوری، دیگر چه نیازی به آن داری؟
نزاری قبله ی رویت خیال روی لیلی بس
گر این عیب است چون مجنون بر آور در جهان نامی
هوش مصنوعی: دلتنگی از دیدن چهره تو و خیالی که از لیلی دارم، اگر این عیب محسوب می‌شود، مانند مجنون باید در دنیا به مشهور بودن ادامه دهم.