شمارهٔ ۳ - این قطعه در تاریخ مولود صاحب زاده برخوردار میرزا داراب بن عبدالرحیم خان خانان گفته شده
داراب دوم طفل فلک مهد جلی قدر
رخسار ظفر حسن کرم نور عقیده
نیک آمدی ای چشم جهانی به تو روشن
طالع گل اقبال ز مولود تو چیده
هر حرف پسندیده که در نسخه فضل است
در پشت پدر گوش قبول تو شنیده
تا در دل مریم هوس دایگی تست
عیسی ز یتیمی سر انگشت مکیده
گویا ز لب اعجاز فرو شسته مسیحا
روزی که به سرچشمه خورشید رسیده
زان شربت جان بخش که اکسیر وجودست
یک قطره مگر در صدف جاه چکیده
ماهی چو تو از گوشه مسند شده طالع
نورت ز الف تا افق ملک رسیده
نازم ادبت را که به تعظیم برادر
یک سال عنان را ز جهان بازکشیده
زین پیش تن ملک قوی بود به یک دل
اکنون سر ملکست خوش از نور دو دیده
تاریخ تو بر جبهه ایام نگارست
«صبح دوم از مشرق اقبال دمیده »
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
داراب دوم طفل فلک مهد جلی قدر
رخسار ظفر حسن کرم نور عقیده
هوش مصنوعی: داراب دوم، کودک آسمان است که در گهواره ای از زیبایی و نعمت قرار دارد. چهرهاش نمایانگر پیروزی و حسن است و نور ایمان و اعتقاد را در وجود خود دارد.
نیک آمدی ای چشم جهانی به تو روشن
طالع گل اقبال ز مولود تو چیده
هوش مصنوعی: ای چشم جهان! تو به خوبی وارد شدی، و به خاطر وجود تو، امید و خوشبختی مانند گلی درخشان در زندگی ما شکفته شده است.
هر حرف پسندیده که در نسخه فضل است
در پشت پدر گوش قبول تو شنیده
هوش مصنوعی: هر چیزی که در کتاب علم و فضیلت زیبا و پسندیده است، از پسگوشهای پدر تو شنیده و پذیرفته شده است.
تا در دل مریم هوس دایگی تست
عیسی ز یتیمی سر انگشت مکیده
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به تمایل مریم به مادری و دلبستگی عیسی به او دارد. عیسی که یتیم است و از مادرش مریم حمایت میطلبد، نشاندهنده محبت و وابستگی عاطفی بین آنهاست. مریم آرزوی مادر بودن را در دل دارد و این ارتباط عمیق انسانی را نمایش میدهد.
گویا ز لب اعجاز فرو شسته مسیحا
روزی که به سرچشمه خورشید رسیده
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که شگفتی و جوش و خروش لبی از مسیحا در روزی به وقوع پیوسته است که او به منبع نور و زندگی، یعنی خورشید، دست یافته است.
زان شربت جان بخش که اکسیر وجودست
یک قطره مگر در صدف جاه چکیده
هوش مصنوعی: از آن نوشیدنی که روح را زنده میکند و وجود انسان را ارزشمند میسازد، تنها یک قطرهاش در دریای مقام و جایگاه جمع شده است.
ماهی چو تو از گوشه مسند شده طالع
نورت ز الف تا افق ملک رسیده
هوش مصنوعی: ماهی مانند تو که در بالای جایگاه خود نشستهای، نور تو از حروف الف تشکیل شده و تا دورترین نقاط قلمرو گسترش یافته است.
نازم ادبت را که به تعظیم برادر
یک سال عنان را ز جهان بازکشیده
هوش مصنوعی: من به ادب تو افتخار میکنم که به احترام برادرت یک سال کامل از دنیا کنارهگیری کردهای.
زین پیش تن ملک قوی بود به یک دل
اکنون سر ملکست خوش از نور دو دیده
هوش مصنوعی: قبل از این، بدن ملک بسیار قوی بود و با یک دل به کار میپرداخت، اما اکنون سرزمین ملک به دلیل نور چشمان دو نفر، خوشحال و سرشار از سرزندگی است.
تاریخ تو بر جبهه ایام نگارست
«صبح دوم از مشرق اقبال دمیده »
هوش مصنوعی: تاریخ تو در صفحه روزگار نوشته شده است و در واقع، روز تازهای از جانب خوشبختی و سعادت آغاز شده است.