شمارهٔ ۷۲
گر شرر گر شعله هرجا گشت پیدا آتش است
چاره دل کن که با آتش مدارا آتش است
رشک مانع، شوق غالب، در تو یارب چون رسم
راه عاشق در میان هفت دریا آتش است
چون چراغ مرده از صحبت دلی آورده ام
از دم خلوت نشینانم تمنا آتش است
گر به کفرستان بری این روی آتشناک را
برهمن در رقص می آید که حق با آتش است
از نسیم صبح می سوزد حریفان را جمال
نازکان را بر سر آن کوی سر ما آتش است
در سلم رسم است ما را دین و دنیا باختن
هر که را در سر قماری هست سودا آتش است
عاشقی و حسن را در پرده نتوان داشتن
شعله غمازی کند ناچار هر جا آتش است
گریه گرم «نظیری » ریگ در وادی گداخت
از سرشکش تا به زانو در ته پا آتش است
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر شرر گر شعله هرجا گشت پیدا آتش است
چاره دل کن که با آتش مدارا آتش است
هوش مصنوعی: هر جا که شعله یا جرقهای دیده شود، یعنی آتش در آنجا وجود دارد. پس باید دل را آماده کنیم، چون با آتش نمیتوان به سادگی کنار آمد.
رشک مانع، شوق غالب، در تو یارب چون رسم
راه عاشق در میان هفت دریا آتش است
هوش مصنوعی: حسادت مانع عشق و شوق قویتر از آن است که در تو، ای خدا، همچون راه عاشق، در میان هفت دریا، آتش وجود دارد.
چون چراغ مرده از صحبت دلی آورده ام
از دم خلوت نشینانم تمنا آتش است
هوش مصنوعی: من مانند یک چراغ خاموش هستم که از گفتگو با دلی سوخته، به این حال رسیدهام و از افرادی که در تنهایی به سر میبرند، آرزوی آتش و نور دارم.
گر به کفرستان بری این روی آتشناک را
برهمن در رقص می آید که حق با آتش است
هوش مصنوعی: اگر به سرزمین کفر بروی، این چهره آتشین به رقص درمیآید و به تو نشان میدهد که حقیقت با آتش است.
از نسیم صبح می سوزد حریفان را جمال
نازکان را بر سر آن کوی سر ما آتش است
هوش مصنوعی: نسیم صبح به زیبایی و دلربایی معشوقان میافزاید و بر این اساس، دوستان و حریفان را تحت تأثیر قرار میدهد. در حالی که در آن کوچه خاص، شمع عشق ما میسوزد و آتش عشق در دل ما شعلهور است.
در سلم رسم است ما را دین و دنیا باختن
هر که را در سر قماری هست سودا آتش است
هوش مصنوعی: در زندگی ما این گونه است که همیشه باید بین دین و دنیای خود انتخاب کنیم، و اگر کسی در پی قمار و ریسکهای بزرگ باشد، نتیجهاش چیزی جز آتش و دردسر نخواهد بود.
عاشقی و حسن را در پرده نتوان داشتن
شعله غمازی کند ناچار هر جا آتش است
هوش مصنوعی: عشق و زیبایی را نمیتوان در پنهان نگهداشت، چون آتش عشق به هر حال خود را نشان میدهد و در هر جایی که شعلهای وجود داشته باشد، به نوعی ظاهر میشود.
گریه گرم «نظیری » ریگ در وادی گداخت
از سرشکش تا به زانو در ته پا آتش است
هوش مصنوعی: گریه کردن نظیری مانند دمای ریگهای داغ است، به طوری که از شدت ناراحتی و تاثر، تا زانو در آتش احساس میکند.