گنجور

شمارهٔ ۴۸۳

در چراغ حکمت از مغز خرد روغن مکن
جز به نور عشق راه معرفت روشن مکن
حکمت از خود جوی و از یونان و یونانی مخواه
از کنار خوشه چینان دانه در خرمن مکن
عشق بازان را قوام جسم از قوت دل است
چون دلت باشد قوی فکر غذای تن مکن
دلبری بگزین کز اول یار و هم آغوش تست
شاهد هر جانشین را دست در گردن مکن
آب پاشان است در کوی پری رویان یزد
تا نمانی پای در گل چشم بر روزن مکن
رود مصر و چشمه موسی به راه قدس هست
وقت پیری هم بس از آلایش دامن مکن
اختیار عشق با هزل و هوس شغل خطاست
مرکبی کز موم سازی نعلش از آهن مکن
ای خوشا خواری و خرسندی، فقیری و قبول
کس نگوید گلخنی را جای در گلخن مکن
آشتی داری به خصمان با «نظیری » کین چرا
دشمنان را دوست کردی دوست را دشمن مکن

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در چراغ حکمت از مغز خرد روغن مکن
جز به نور عشق راه معرفت روشن مکن
هوش مصنوعی: در چراغ دانایی باید از فکر و عقل خود استفاده کنی، اما تنها زمانی که با عشق همراه باشد. در غیر این صورت، جاده‌ی فهم و آگاهی را روشن نکن.
حکمت از خود جوی و از یونان و یونانی مخواه
از کنار خوشه چینان دانه در خرمن مکن
هوش مصنوعی: حکمت و دانش را در درون خود پیدا کن و به منابع خارجی مانند یونان وابسته نباش. مانند مزرعه‌دارانی که خوشه‌ها را می‌چینند، تو نیز باید تلاش کنی و به دانه‌ها و آموخته‌های خود توجه کنی.
عشق بازان را قوام جسم از قوت دل است
چون دلت باشد قوی فکر غذای تن مکن
هوش مصنوعی: عشق‌ورزان به این دلیل از عشق بهره‌مند می‌شوند که نیروی جسمی‌شان از قدرت احساسات و دلشان ناشی می‌شود. بنابراین، اگر دلتان قوی باشد، به فکر تأمین نیازهای جسمی خود نباشید.
دلبری بگزین کز اول یار و هم آغوش تست
شاهد هر جانشین را دست در گردن مکن
هوش مصنوعی: عشق و محبوبی را انتخاب کن که از ابتدا همراه تو بوده و در آغوش توست. با کسی دیگر که شایسته عشق تو نیست، رابطه برقرار نکن.
آب پاشان است در کوی پری رویان یزد
تا نمانی پای در گل چشم بر روزن مکن
هوش مصنوعی: در کوچه‌های زیبا و پرنور، افرادی مشغول آب دادن و سرزندگی هستند. پس بهتر است از نشستن و گیر کردن در مشکلات و موانع خودداری کنی و به جای آن، به چشم‌اندازهای زیبا نگاه کنی.
رود مصر و چشمه موسی به راه قدس هست
وقت پیری هم بس از آلایش دامن مکن
هوش مصنوعی: رود نیل و چشمه‌ای که موسی از آن برمی‌خیزد، راهی به سرزمین مقدس است. بنابراین، حتی در دوران پیری هم باید از آلوده کردن خود و دامن خود پرهیز کنی.
اختیار عشق با هزل و هوس شغل خطاست
مرکبی کز موم سازی نعلش از آهن مکن
هوش مصنوعی: عشق و وسوسه‌های بی‌پایه و بی‌معنا، درست نیستند. نباید بر اساس چیزهای سست و ناپایدار تصمیم بگیریم و کارهایی انجام دهیم که به نفع ما نیست.
ای خوشا خواری و خرسندی، فقیری و قبول
کس نگوید گلخنی را جای در گلخن مکن
هوش مصنوعی: خوشا به حال کسی که در حالت خوار و خرسند زندگی می‌کند و به فقرش افتخار می‌کند، زیرا هیچ‌کس در مورد او بد نمی‌گوید. نباید خود را در مکانی که نمی‌خواهی قرار دهی.
آشتی داری به خصمان با «نظیری » کین چرا
دشمنان را دوست کردی دوست را دشمن مکن
هوش مصنوعی: اگر با دشمنان آشتی داری، چرا دوستان را به عنوان دشمن می‌نگری؟ بهتر است که دوستانت را دشمن نداشته باشی.