گنجور

بخش ۱۶ - آمدن فرشتهٔ آب به جهت یاری

شد فرشته باد بر مرکز نوان
که فرشته آب شد سویش روان
گفت: کای در بحر موسی را دلیل
سوی تو آورده ام صد رود نیل
هین فروزان سیل ها در غرب و شرق
یکسر این فرعونیان را ساز غرق
کن ز بنیاد این سواد مخترم
چون سبا بر کنده از سیل عرم
حکم کن ای نوح تا سازم غریق
جمله در غرقاب طوفان این فریق
آبرا بر قبطیان می ساز خون
ای تو موسی را به وادی رهنمون
گفت: کای افرشتهٔ فرخنده کیش
عذر پیش آور که بردی آب خویش
قدرت الله نیست محتاج مدد
رو فرو خوان قل هُو الله احد
هفت دریا را مکان از مشت ماست
آبها را منبع از انگشت ماست
آب کو بُد حامل عرش مجید
ای فرشته خود ز ما آمد پدید
من نمودم شقّ به موسی نیل را
وارهاندم از وی اسرائیل را
خواهم ار این خاکدان، کردن خراب
می کشم از جنبشی یکسر در آب
امر ما را بسته طوق انقیاد
استطقس آب و آتش، خاک و باد
ای فرشتهٔ آب، راه خویش گیر
ره کز آنجا آمدستی، پیش گیر
آتشم ترسم ز تاب التهاب
آب هایت را کند یکسر سراب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شد فرشته باد بر مرکز نوان
که فرشته آب شد سویش روان
هوش مصنوعی: فرشته‌ای از باد به مرکز نوان رسید و فرشته‌ای از آب نیز به سمت او روانه شد.
گفت: کای در بحر موسی را دلیل
سوی تو آورده ام صد رود نیل
هوش مصنوعی: گفت: ای کسی که در عمق دریا مانند موسی هستی، من دلیلی را برای تو آورده‌ام که به سوی تو برمی‌گردد، مانند صدها رود نیل.
هین فروزان سیل ها در غرب و شرق
یکسر این فرعونیان را ساز غرق
هوش مصنوعی: بنگر که سیل‌ها در غرب و شرق چقدر می‌غلتند و ویرانی به پا می‌کنند، و این فرعونیان را به کام خود می‌کشد.
کن ز بنیاد این سواد مخترم
چون سبا بر کنده از سیل عرم
هوش مصنوعی: از ریشه این ظلمت و نادانی دور شو، مانند نسیمی که از سمت سبا به سمت عرم می‌وزد و هر آنچه را که مانع است، برمی‌دارد.
حکم کن ای نوح تا سازم غریق
جمله در غرقاب طوفان این فریق
هوش مصنوعی: ای نوح، تو تصمیم بگیر تا همه را در این طوفانی که به شدت جاری است، غرق کنم.
آبرا بر قبطیان می ساز خون
ای تو موسی را به وادی رهنمون
هوش مصنوعی: ای موسی، آب را بر قبطیان می‌ریزی و خون را بر آنها می‌سازید، تو به وادی رهنمود می‌کنی.
گفت: کای افرشتهٔ فرخنده کیش
عذر پیش آور که بردی آب خویش
هوش مصنوعی: فرشته خوشبختی، بگذار توضیحی بدهم که چرا آب خود را بردی.
قدرت الله نیست محتاج مدد
رو فرو خوان قل هُو الله احد
هوش مصنوعی: قدرت خداوند نیازی به کمک هیچ‌کس ندارد، پس به او تکیه کن و به یکتایی‌اش ایمان بیاور.
هفت دریا را مکان از مشت ماست
آبها را منبع از انگشت ماست
هوش مصنوعی: هفت دریا تحت کنترل ماست و منابع آب‌ها از قدرت و توانایی ما نشأت می‌گیرد.
آب کو بُد حامل عرش مجید
ای فرشته خود ز ما آمد پدید
هوش مصنوعی: آب کجا بود که بتواند عرش بزرگ خداوند را حمل کند؟ ای فرشته، تو از سوی ما به وجود آمدی.
من نمودم شقّ به موسی نیل را
وارهاندم از وی اسرائیل را
هوش مصنوعی: من دریا را برای موسی شکافتم و بنی‌اسرائیل را از آن گذراندم.
خواهم ار این خاکدان، کردن خراب
می کشم از جنبشی یکسر در آب
هوش مصنوعی: من اگر بخواهم این دنیا را ویران کنم، به طور کامل از لذتی که در آب می‌جویم، دوباره جان می‌گیرم.
امر ما را بسته طوق انقیاد
استطقس آب و آتش، خاک و باد
هوش مصنوعی: ما تحت تأثیر عوامل طبیعی مثل آب، آتش، خاک و بادمانند بندگانی هستیم که در توطئه‌ی طبیعت گرفتار شده‌ایم.
ای فرشتهٔ آب، راه خویش گیر
ره کز آنجا آمدستی، پیش گیر
هوش مصنوعی: ای فرشته‌ی آب، به مسیر خود ادامه بده، مسیری که از آنجا آمده‌ای را دنبال کن.
آتشم ترسم ز تاب التهاب
آب هایت را کند یکسر سراب
هوش مصنوعی: من از آتش عشق تو می‌ترسم که شاید در داغی آن، آب‌های وجودت را به کلی بر باد دهد و به سرابی بی‌معنا تبدیل کند.