گنجور

شمارهٔ ۳۸

عرش رحمان است رویش، علم الاسما گواست
اعتقاد اهل حق این است و قول مصطفی است
گر به جامی بود جم را حشمت و شاهنشهی
دارد این آیینه رویت که روی حق نماست
دیگران گر سدره فردا تمنا می کنند
طوبی ما هست بالایت که حسنت منتهاست
(نقش هستی سر به سر روشن شد از رویت مگر
جام جمشید رخت آیینه گیتی نماست)
آن که در جا نیستی می گویدت بی دیده است
ذره ای جا بی تو در دنیا و در عقبی کجاست؟
آن که چون شیطان سجود قبله رویت نکرد
گو به لعنت رو که چون ابلیس در چون و چراست
زان عزازیل از خدا نشنود امر اسجدوا
کز حسد پنداشت آدم صورت غیر خداست
حسن رویت هست مستغنی زهررویی که هست
آفرین بر بخشش فضلت که دریای عطاست
آن که جز روی تو دارد قبله در پیش نظر
رخ ز روی حق بتابیده است و رویش در قفاست
ای ز هجران سوخته جانم به آتش همچو شمع
چشم جان بگشا که روز وعده وصل و لقاست
(نیک و بد را علت از روی حقیقت چون یکی است
از دویی بگذر که یکتاییم و یکتا کی دوتاست؟)
از ره صورت مسمایی و اسمی گرچه هست
در حقیقت عین اشیاییم و اشیا عین ماست
حسن یار و عشق ما را انتهایی نیست چون
اولین چیزی که می جویی از آن بی ابتداست
حسن او و عشق ما هست ای نسیمی لم یزل
زان که حسن او قدیم و عشق ما بی‌انتهاست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عرش رحمان است رویش، علم الاسما گواست
اعتقاد اهل حق این است و قول مصطفی است
هوش مصنوعی: سقف آسمان رحمت الهی، نشانه نام‌های مقدس است و این باور پیروان حق همین است و این سخن پیامبر اسلام نیز می‌باشد.
گر به جامی بود جم را حشمت و شاهنشهی
دارد این آیینه رویت که روی حق نماست
هوش مصنوعی: اگر در جامی وجود داشته باشد، جم (پادشاه افسانه‌ای) صاحب شکوه و عظمت است، اما این آینه که تصویر تو را نشان می‌دهد، نمایانگر حقیقت و زیبایی واقعی است.
دیگران گر سدره فردا تمنا می کنند
طوبی ما هست بالایت که حسنت منتهاست
هوش مصنوعی: دیگران تنها به فکر آرزوهای فردا هستند، اما درخت طوبی ما، نماد زیبایی و کمال، بالای سر توست که نشان از نهایت زیبایی‌ات دارد.
(نقش هستی سر به سر روشن شد از رویت مگر
جام جمشید رخت آیینه گیتی نماست)
هوش مصنوعی: وجود جهان به طور کامل از زیبایی تو روشنی گرفته است، آیا نمی‌تواند جام جمشید، که همه چیز را به صورت آینه‌وار نشان می‌دهد، نمایانگر وجود تو باشد؟
آن که در جا نیستی می گویدت بی دیده است
ذره ای جا بی تو در دنیا و در عقبی کجاست؟
هوش مصنوعی: کسی که در حال حاضر کنار تو نیست، به تو می‌گوید که حتی یک ذره جا برای تو در این دنیا و آن دنیا وجود ندارد.
آن که چون شیطان سجود قبله رویت نکرد
گو به لعنت رو که چون ابلیس در چون و چراست
هوش مصنوعی: هرکس که به تو سجده نکند و در برابر تو تعلل کند، مانند شیطان است که به خاطر دلایل بی‌اساس از پرستش معصومین بازمانده است. او را به لعنت و دوری بفرست؛ زیرا در تردید و شک مانند ابلیس باقی می‌ماند.
زان عزازیل از خدا نشنود امر اسجدوا
کز حسد پنداشت آدم صورت غیر خداست
هوش مصنوعی: از آنجایی که عزازیل (ابلیس) از خدا نشنید که به آدم سجده کند، زیرا او به خاطر حسد فکر می‌کرد که آدم صورت دیگری غیر از خداوند دارد.
حسن رویت هست مستغنی زهررویی که هست
آفرین بر بخشش فضلت که دریای عطاست
هوش مصنوعی: زیبایی چهره‌ات به قدری دل‌فریب است که نیازی به زیبایی‌های دیگر ندارد. و همچنین، شایستگی و بخشش تو را ستایش می‌کنم که مثل دریایی از عطا و بخشندگی است.
آن که جز روی تو دارد قبله در پیش نظر
رخ ز روی حق بتابیده است و رویش در قفاست
هوش مصنوعی: کسی که فقط به تو نگاه می‌کند و نمایی از تو دارد، در واقع به حقیقتی عمیق‌تر از زیبایی‌های ظاهری پی برده است و زیبایی‌اش در وجود خودش پنهان شده است.
ای ز هجران سوخته جانم به آتش همچو شمع
چشم جان بگشا که روز وعده وصل و لقاست
هوش مصنوعی: ای دل‌ای که از دوری محبوب سوخته‌ای و مانند شمع در آتش می‌سوزی، چشمانت را باز کن که روز موعود دیدار و وصال فرا رسیده است.
(نیک و بد را علت از روی حقیقت چون یکی است
از دویی بگذر که یکتاییم و یکتا کی دوتاست؟)
هوش مصنوعی: نیک و بد در اصل از حقیقتی واحد ناشی می‌شوند. برای درک این حقیقت، باید از دوگانگی بگذریم، چرا که در واقع ما همه به یک حقیقت واحد مرتبط هستیم و این یک حقیقت نمی‌تواند دوتا باشد.
از ره صورت مسمایی و اسمی گرچه هست
در حقیقت عین اشیاییم و اشیا عین ماست
هوش مصنوعی: ما در ظاهر به شکل چیزها و نام‌ها هستیم، ولی در واقعیت، خودمان و چیزها یکی هستیم و آنچه هستیم، عین وجود چیزهاست.
حسن یار و عشق ما را انتهایی نیست چون
اولین چیزی که می جویی از آن بی ابتداست
هوش مصنوعی: زیبایی معشوق و عشق ما هیچ‌گاه به پایان نمی‌رسد، زیرا آنچه که ابتدا به دنبالش هستی، خود آغاز و بی‌پایانی دارد.
حسن او و عشق ما هست ای نسیمی لم یزل
زان که حسن او قدیم و عشق ما بی‌انتهاست
هوش مصنوعی: زیبایی او و عشق ما همواره پایدار است، زیرا زیبایی او ابدی و عشق ما بی‌پایان است.