بخش ۲ - خواب ناصر خسرو
در ربیع الآخر سنه سبع و ثلثین و اربعمائه (۴٣٧) که امیر خراسان ابوسلیمان جغری بیک داود بن میکاییل بن سلجوق بود از مرو برفتم به شغل دیوانی، و به پنج دیه مروالرود فرود آمدم، که در آن روز قران رأس و مشتری بود، گویند که هر حاجت که در آن روز خواهند باری تعالی و تقدس روا کند. به گوشهای رفتم و دو رکعت نماز بکردم و حاجت خواستم تا خدای تبارک و تعالی مرا توانگری حقیقی دهد. چون به نزدیک یاران و اصحاب آمدم یکی از ایشان شعری پارسی میخواند. مرا شعری در خاطر آمد که از وی در خواهم تا روایت کند، بر کاغذی نوشتم تا به وی دهم که این شعر برخوان. هنوز بدو نداده بودم که او همان شعر بعینه آغاز کرد. آن حال به فال نیک گرفتم و با خود گفتم خدای تبارک و تعالی حاجت مرا روا کرد. پس از آنجا به جوزجانان شدم و قریب یک ماه ببودم و شراب پیوسته خوردمی. پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید که «قولوا الحق و لو علی انفسکم». شبی در خواب دیدم که یکی مرا گفتی: «چند خواهی خوردن از این شراب که خرد از مردم زایل کند؟ اگر به هوش باشی بهتر.» من جواب گفتم که «حکما جز این چیزی نتوانستند ساخت که اندوه دنیا کم کند.» جواب داد که «در بیخودی و بیهوشی راحتی نباشد، حکیم نتوان گفت کسی را که مردم را به بیهوشی رهنمون باشد، بلکه چیزی باید طلبید که خرد و هوش را بیفزاید.» گفتم که «من این از کجا آرم؟» گفت: «جوینده یابنده باشد»؛ و پس سوی قبله اشارت کرد و دیگر سخن نگفت. چون از خواب بیدار شدم، آن حال تمام بر یادم بود. بر من کار کرد، با خود گفتم که از خواب دوشین بیدار شدم، اکنون باید که از خواب چهل ساله نیز بیدار شوم. اندیشیدم که تا همه افعال و اعمال خود بدل نکنم فرج نیابم.
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوانش ها
بخش ۲ - خواب ناصر خسرو به خوانش حمیدرضا محمدی
حاشیه ها
سطر 1-افتادگی دارد، درست آن چنین است:
...از مرو برفتم، به شغل دیوانی، و به پنچ دیه مروالرود فرود آمدم، که در آن روز قران راس و مشتری بود - گویند که ....
سطر 3 افتادگی دارد. مرا شعری ...اضافه گردد:
مرا شعری در خاطر آمد که از وی در خواهم تا روایت کند، بر کاغذ نوشتم تا به وی دهم که این شعر بر ...
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
سطر دو
غلط : جهارصد و ده
درست: چهارصد و چهارده ( 414)
مدرک: نسخۀ چاپی دبیرسیاقی سال 1369
---
پاسخ: در متن جهت تصحیح پیدا نشد. احتمالا حاشیه مربوط به جای دیگری است؟
با درود به روان خردمند فرزانه ناصر خسرو کمتر دیده ام مردی به گناه خستو شود مگر که از مردم خواسته ای نداشته باشد ، شمس تبریز را هم چنین یافتم در مقالات ، روانشاد بادا !
ناصرخسرو تا سن چهل سالگی در دربار فعالیت می کرد و یک شب در خواب مردی نورانی می بیند که به او می گوید تا کی از این شراب خواهی خورد و ناصر خسرو می گوید اخر، دانشمندان بهتر از این کشف نکرده اند که اندوه دنیا را از بین می برد ولی ان مرد نورانی می گوید که کاری بکن که عقل تو را قوت ببخشد و انگاه به قبله اشاره می کند.
صبح روز بعد از کلیه کار های سیاسی و درباری کناره گیری و با برادر کوچک خود به نام ابوسعید راهی سفر حج به همراه یک غلام هندی می شود
سلام چغری بیک صحیح است نه جعفری.در زبان ترکی چغری به معنای شاهین است.چغری برادر طغرل(بنیانگذار سلجوقیان)و پدر آلب ارسلان(پیروز نبرد ملازگرد)می باشد که به همراه برادرش فرماندهی مهاجرت ترکان را انجام داد.
سلام بر دوستان ارجمند. آیا کسی میدونه روز قران راس و مشتری که در متن آورده شده چه روزی هست؟!