ناصر بخاراییشمارهٔ ۱ - : در مدح جلال‌الدین هوشنگ شاه
به بارگاه سلیمان که عرضه می‌دارد
که نیست مسکن معلوم مور مسکین را
من غریب چو شاهین چشم بسته و باز
مربی‌ای نه که گوید به پیش شاه این را
بگوی ناصر اگر گشته‌ای بزرگ امید
به سمع خسرو عادل حدیث شیرین را
از آن زمان که برین در ملازمم چون بخت
سرم به خواب ندیده‌ست روی بالین را
مرا ملازمت شاه لازم است ولیک
شرایط است بسی خدمت سلاطین را
نه اسب دارم و نه زین و حیرتم زین است
که می‌کشم به سر دوش خود نمد زین را
پیاده شش درجه ز بساط چون طی کرد
ز قرب حضرت شه یافت فر فرزین را
نه کمتر است رهی از پیادهٔ شطرنج
که شط رنج و بلا دیده‌ام جهان بین را
جلال دولت و دین تا ابد مؤید باد
برای مصلحت کار دولت و دین را
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: الف. رسته
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به بارگاه سلیمان که عرضه می‌دارد
که نیست مسکن معلوم مور مسکین را
هوش مصنوعی: در قصر سلیمان، کسی به مور بیچاره می‌گوید که جایی برای زندگی‌اش وجود ندارد و مشخص نیست کجا باید برود.
من غریب چو شاهین چشم بسته و باز
مربی‌ای نه که گوید به پیش شاه این را
هوش مصنوعی: من مثل یک شاهین غریب هستم، اما هیچ مربی‌ای ندارم که به من بگوید چطور در حضور پادشاه رفتار کنم.
بگوی ناصر اگر گشته‌ای بزرگ امید
به سمع خسرو عادل حدیث شیرین را
هوش مصنوعی: ناصر، اگر به مقام والایی رسیده‌ای، امیدوارم که داستان خوشایند خسرو عادل را بشنوی.
از آن زمان که برین در ملازمم چون بخت
سرم به خواب ندیده‌ست روی بالین را
هوش مصنوعی: از زمانی که به این در آمده‌ام و در اینجا هستم، مثل بخت من خواب راحتی نداشته‌ام و هرگز نتوانسته‌ام آرامش را حس کنم.
مرا ملازمت شاه لازم است ولیک
شرایط است بسی خدمت سلاطین را
هوش مصنوعی: مرا نیاز است که در کنار شاه باشم، اما برای خدمت به سلاطین شرایط و پیش‌نیازهای زیادی وجود دارد.
نه اسب دارم و نه زین و حیرتم زین است
که می‌کشم به سر دوش خود نمد زین را
هوش مصنوعی: من نه اسبی دارم و نه زینی، اما به تردید افتاده‌ام که چرا بار سنگین زین را بر دوش خود حمل می‌کنم.
پیاده شش درجه ز بساط چون طی کرد
ز قرب حضرت شه یافت فر فرزین را
هوش مصنوعی: پس از اینکه شخصی به طور پیاده فاصله‌ای شش درجه‌ای را پیمود، به دلیل نزدیکی و قرب به مقام والای شاه، سوار فرزین را به دست آورد.
نه کمتر است رهی از پیادهٔ شطرنج
که شط رنج و بلا دیده‌ام جهان بین را
هوش مصنوعی: انسانی که از مشکلات و سختی‌ها رنج کشیده، همانند کسی است که به پیاده‌روی در یک بازی شطرنج پرداخته و از این راه، تجارب مختلفی را کسب کرده است. او با دیدی وسیع‌تر به دنیا نگاه می‌کند و از مسیر دشوار زندگی درس‌های ارزشمندی یاد گرفته است.
جلال دولت و دین تا ابد مؤید باد
برای مصلحت کار دولت و دین را
هوش مصنوعی: امیدوارم که عظمت دولت و مذهب در هر زمان حمایت شود تا به نفع امور دولت و دین باشد.