شمارهٔ ۱۸۰
رخت گلست و قدت سرو و طرهات شمشاد
چو شانه در سر زلف توئیم از شم شاد
چو باد صبح گذر کرد در چمن، غنچه
علیالصباح به دستان هزار دل بگشاد
فلک بساط و کواکب چو مهره در ششدر
تو آفتاب که در حسن فاردی و زیاد
چو غنچه را سر پیکان ز خون شد آلوده
بر آمد از دل پرخون بلبل فریاد
حباب خیمه پر از باد میزند بر آب
چنانکه ابر زد از آب خرگهی بر باد
هزار ناله کند هر سحر ز دست چنار
ولی چه سود که گل داد، او نخواهد داد
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
رخت گلست و قدت سرو و طرهات شمشاد
چو شانه در سر زلف توئیم از شم شاد
هوش مصنوعی: تو مانند گلی زیبا هستی و قامتت همچون سرو بلند و شاداب است. موهای تو مانند شاخههای شمشاد، نرم و لطیفاند و ما به عنوان شانههایی از این زلفهای خوشبوی تو خوشحال و شادیم.
چو باد صبح گذر کرد در چمن، غنچه
علیالصباح به دستان هزار دل بگشاد
هوش مصنوعی: به مانند نسیم صبح که به آرامی از میان باغ عبور میکند، غنچهای که فقط در صبح باز میشود، در دستان هزاران دل شکفته میگردد.
فلک بساط و کواکب چو مهره در ششدر
تو آفتاب که در حسن فاردی و زیاد
هوش مصنوعی: فضا و ستارهها همچون مهرههایی در دستان تو هستند. تو مانند آفتاب در زیبایی، بینظیر و فوقالعادهای.
چو غنچه را سر پیکان ز خون شد آلوده
بر آمد از دل پرخون بلبل فریاد
هوش مصنوعی: وقتی غنچهای مانند سر پیکان به خون آغشته شد، بلبل با دل پر از درد و غم فریاد زد.
حباب خیمه پر از باد میزند بر آب
چنانکه ابر زد از آب خرگهی بر باد
هوش مصنوعی: حبابی که در خیمه پر از باد وجود دارد، بر روی آب میچرخد و حرکت میکند، درست مانند ابری که از روی آب، به سمت باد میرود و جابهجا میشود.
هزار ناله کند هر سحر ز دست چنار
ولی چه سود که گل داد، او نخواهد داد
هوش مصنوعی: هر صبح درخت چنار هزاران ناله میزند، اما چه فایده که گل میدهد، او (معشوق) هرگز به این نالهها توجهی نخواهد کرد.

ناصر بخارایی