گنجور

شمارهٔ ۱۲۲

دیوانه گشتم بر رخت،‌ دیوانه را تدبیر چیست
زنجیر بر دستش بنه، او را به از زنجیر چیست
گر من نه سرمستم چرا، آشفته می‌گویم سخن
ور من نه لایعقل شدم، در عقل من تغییر چیست
چشم تو هر دم می‌کُشد، صد عاشق من و زنده‌ام
گر طالع من نیست بد، در کار من تقدیر چیست
چون تیرباران بلا، از چشم و ابرو میکنی
بر بسته‌ ترکش برمیان، باز این کمان و تیر چیست
در وقت دیدم ماه را، دوشینه رو بر روی خود
جز آنکه بینم روی تو، خواب مرا تعبیر چیست
گفتی به جانی می‌دهم بوسی بده گر می‌دهی
تأخیر تا کی می‌کنی، موجب در این تأخیر چیست
گر ناصر از زلف و رخت، یک روز بردی کام دل
این گریه در وقت سحر، وان ناله در شبگیر چیست

اطلاعات

وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دیوانه گشتم بر رخت،‌ دیوانه را تدبیر چیست
زنجیر بر دستش بنه، او را به از زنجیر چیست
هوش مصنوعی: من دیوانه‌وار به تو عشق می‌ورزم، برای یک دیوانه راه‌حل و تدبیر چه معنا دارد؟ بگذار دستش زنجیر باشد، برای او زنجیر بهتر از این بی‌خبری و جدایی نیست.
گر من نه سرمستم چرا، آشفته می‌گویم سخن
ور من نه لایعقل شدم، در عقل من تغییر چیست
هوش مصنوعی: اگر من مست نیستم، پس چرا سخنان آشفته و ناهماهنگ می‌گویم؟ اگر من عاقل نیستم، پس دلیل تغییر در فهم و عقل من چیست؟
چشم تو هر دم می‌کُشد، صد عاشق من و زنده‌ام
گر طالع من نیست بد، در کار من تقدیر چیست
هوش مصنوعی: چشم تو هر لحظه جان بسیاری از عاشقان را می‌گیرد، اما من هنوز زنده‌ام. اگر سرنوشت من بد نیست، پس تقدیر من چیست؟
چون تیرباران بلا، از چشم و ابرو میکنی
بر بسته‌ ترکش برمیان، باز این کمان و تیر چیست
هوش مصنوعی: چشم و ابرویت همچون تیرهایی است که بلا را به سمت من پرتاب می‌کند و من اکنون در حالتی هستم که نتوانم از آن‌ها دوری کنم. اما در عین حال خودم می‌پرسم این کمان و تیر چه معنایی دارند؟
در وقت دیدم ماه را، دوشینه رو بر روی خود
جز آنکه بینم روی تو، خواب مرا تعبیر چیست
هوش مصنوعی: وقتی که ماه را دیدم، جز زیبایی تو چیزی بر صورتم نیست. خواب من چه معنایی دارد وقتی تو را می‌بینم؟
گفتی به جانی می‌دهم بوسی بده گر می‌دهی
تأخیر تا کی می‌کنی، موجب در این تأخیر چیست
هوش مصنوعی: تو گفتی که جانم را به تو می‌دهم، فقط یک بوسه به من بده. حالا اگر قرار است این بوسه را به من بدهی، چرا در دادن آن تأخیر می‌کنی؟ دلیل این تأخیر چیست؟
گر ناصر از زلف و رخت، یک روز بردی کام دل
این گریه در وقت سحر، وان ناله در شبگیر چیست
هوش مصنوعی: اگر ناصر یک روز از زیبایی‌های تو بهره‌مند شده باشد، پس این گریه در صبح زود و این ناله در شب برای چیست؟