گنجور

شمارهٔ ۱۰۸

ما چنین بیدل و دلبر نتوانیم نشست
نیز بی آن مه انور نتوانیم نشست
به از آن نیست که چون سبزه به پایش افتیم
گر بدان سرو سمنبر نتوانیم نشست
بی سر و پای چو گوئی‌ایم درین ره غلطان
به سر دوست که بی سر نتوانیم نشست
می‌دوم سایه صفت در پی تو ای خورشید
که جدا از تو مکدر نتوانیم نشست
روی اسلام من ار رفت ز زلفت بر باد
دان که در حلقهٔ کافِر نتوانیم نشست
می‌درآییم ز سوی روزن تو چون ذره
بیش چون گرد بر آن در نتوانیم نشست
چه دهی پند که بی دوست به عشرت منشین
ای برادر که برِ آذر نتوانیم نشست
همچو لاله سر ناصر برود زود بر باد
که دمی بی می و ساغر نتوانیم نشست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ما چنین بیدل و دلبر نتوانیم نشست
نیز بی آن مه انور نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: ما نمی‌توانیم بی‌آن معشوق زیبا و دلربا زندگی کنیم و در کنار او هم نمی‌توانیم بدون عشق واقعی به آرامش برسیم.
به از آن نیست که چون سبزه به پایش افتیم
گر بدان سرو سمنبر نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: بهتر است که ما مانند سبزه زیر پای او نباشیم، اگر نمی‌توانیم در کنار او مانند سرو زیبایی بایستیم.
بی سر و پای چو گوئی‌ایم درین ره غلطان
به سر دوست که بی سر نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: اگر بی‌سر و پا باشیم و در این راه به اشتباه بیفتیم، به سر دوست نمی‌توانیم بنشینیم.
می‌دوم سایه صفت در پی تو ای خورشید
که جدا از تو مکدر نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: در پی تو می‌دوم مانند سایه، ای خورشید! زیرا بدون تو نمی‌توانیم آرامش داشته باشیم و دور از تو دنیا بر ما تاریک و غم‌انگیز است.
روی اسلام من ار رفت ز زلفت بر باد
دان که در حلقهٔ کافِر نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: اگر زلفت از سرم برود و به باد برود، بدان که نمی‌توانم در جمع کافران و بی‌دینان قرار بگیرم.
می‌درآییم ز سوی روزن تو چون ذره
بیش چون گرد بر آن در نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: ما از روزنه‌ی تو وارد می‌شویم، مانند ذره‌ای که نمی‌تواند بر در بنشیند و تنها همچون گردی گرد آن می‌چرخد.
چه دهی پند که بی دوست به عشرت منشین
ای برادر که برِ آذر نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: ای برادر، چه فایده‌ای دارد که به دیگران نصیحت کنی اگر بدون دوست در خوشی و لذت بگذرانی؟ زیرا نمی‌توانیم به روی آتش بنشینیم و از آن لذت ببریم.
همچو لاله سر ناصر برود زود بر باد
که دمی بی می و ساغر نتوانیم نشست
هوش مصنوعی: چنان که لاله در باد از بین می‌رود، سر ناصر نیز زود خواهد رفت. زیرا ما نمی‌توانیم حتی برای لحظه‌ای بی‌خمر و جام سر کنیم.