اطلاعات
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
و اما کذب در کردار و اعمال آن است که در ظاهر اعمالی از او سرزند که دلالت کند بر خوبی در باطن او، و باطن او از آن بی خبر بوده باشد، یعنی باطن او موافق ظاهر نباشد و صدق در آن، این است که باطن و ظاهر یکسان و مطابق بود یا باطن از ظاهر بهتر و آراسته تر باشد و این مرتبه از صدق، اشرف و افضل از صدق در گفتار است.
هوش مصنوعی: کذب در اعمال زمانی اتفاق میافتد که فرد به ظاهر کارهایی انجام دهد که نشاندهنده خوبی او باشد، در حالی که خودش از این موضوع بیخبر است و در واقع، باطنش با ظاهرش همخوانی ندارد. صداقت در اینجا به معنای همخوانی و تطابق باطن و ظاهر است، یا اینکه باطن از ظاهر بهتر و زیباتر باشد. این نوع صداقت از صداقت کلامی بالاتر و ارزشمندتر است.
و از این جهت مکرر سید بشر این مرتبه را از حضرت آفریدگار مسئلت می نمود و در اخبار وارد است که «چون پنهان و آشکار بنده مومن یکسان بوده باشد خداوند عالم به او بر ملائکه مباهات می کند و می فرماید: بنده حق من این است».
هوش مصنوعی: سید بشر بارها از خداوند درخواست میکرد که او را در مرتبهای خاص قرار دهد. در اخبار آمده است که وقتی عملهای پنهان و آشکار یک بنده مومن برابر و یکسان باشد، خداوند به این بنده افتخار میکند و به ملائکه میفرماید: "این بنده حق من است".
بعضی از اکابر فرموده است که «کیست مرا نشان دهد به شخصی که چشم او در تاریکی شبها گریان است و لب او روزها در محافل، خندان باشد».
هوش مصنوعی: برخی از بزرگان گفتهاند که: «کسی را به من نشان دهید که در شبها چشمانش از گریه پرآب است و در روزها لبخند بر لب دارد و در محافل خندان است».
«اذا السر و الاعلان فی المومن استوی
فقد عز فی الدارین و استوجب الثناء»
هوش مصنوعی: وقتی که در انسان مؤمن، رازداری و صداقت به یک اندازه باشد، او در این دنیا و آن دنیا عزیز و بزرگوار میشود و شایسته ستایش خواهد بود.
یعنی: هرگاه پنهان و آشکار بنده مومن، مساوی باشد، در دو جهان، عزیز و مستوجب آفرین و ستایش است.
هوش مصنوعی: هر وقت وضعیت درونی و بیرونی یک مؤمن برابر باشد، در هر دو جهان محترم و شایسته ستایش و تحسین است.
«و ان خالف الاعلان سرا فما له
علی سعیه فضل سوی الکد و العنا»
هوش مصنوعی: اگر چیزی در نهان با چیزی که به طور علنی بیان شده، مخالف باشد، دیگر برای او هیچ وقعتی نیست مگر تلاش و زحمت.
و اگر ظاهر او مخالف باطن باشد، و ظاهر را به اعمال خیر آراسته و باطن او بی خبر باشد، هیچ اجر و مزدی از برای عمل او نیست مگر تصدیع و رنجی که کشیده است.
هوش مصنوعی: اگر ظاهر فرد با باطن او سازگار نباشد و در حالی که ظاهرش را با کارهای نیک تزئین کرده، باطنش ناآگاه باشد، هیچ پاداشی برای اعمالش نخواهد بود جز درد و زحمتی که متحمل شده است.
کما خالص الدینار فی السوق نافق
و مغشوشه المردود لا یقتضی المنی
هوش مصنوعی: همانطور که دینار خالص در بازار ارزشمند است، سکههای تقلبی و بیکیفیت نیز بیارزش و مردود هستند و به هیچوجه امیدی به آنها نیست.
همچنان که طلای بی غش در بازار، رایج و در عوض آن هر چه خواهی می دهند، و آنچه در آن غش باشد به تو رد می کنند، و آرزوی تو از آن برنمی آید، و شکی نیست هر عملی را که در آن غش باشد که ظاهرا آن آراسته و باطن آن موافق ظاهر نباشد رد به تو می شود.
هوش مصنوعی: طلای خالص در بازار به راحتی معامله میشود و هر چیزی که بخواهی در ازای آن به تو میدهند، اما اگر چیزی تقلبی باشد، آن را به تو پس میزنند و برآورده شدن آرزوهایت از آن ممکن نیست. به طور کلی، هر عملی که دارای تقلب باشد و ظاهرش با باطنش همخوانی نداشته باشد، از سوی دیگران رد میشود.
قلب روی اندود نستانند در بازار حشر
خالصی باید که از آتش برون آید سلیم
هوش مصنوعی: برای اینکه در روز قیامت مورد پذیرش قرار بگیریم، باید قلبی پاک و خالص داشته باشیم. این قلب باید از تجربیات و سختیها عبور کرده باشد تا بتواند در آن شرایط سخت، ثابت قدم و سالم بماند.