گنجور

فضیلت عیب پوشی کردن

و مخفی نماند که ضد این صفت خبیثه، عیب پوشی کردن و پرده بر بدیهای مردم افکندن است و ثواب آن بسیار، و فضیلت آن خارج از حیز شمار است.

صاحب مسند رسالت، و شافع روز قیامت می فرماید که «هر که پرده بپوشد بر عیب مسلمانی، خدای تعالی بپوشاند عیوب او را در دنیا و آخرت» و فرمود که «هیچ بنده ای عیب بنده دیگر را نپوشاند، مگر اینکه خدای تعالی در روز قیامت عیب او را می پوشاند» بلی:

ستر کن تا بر تو ستاری کنند
تا نبینی ایمنی بر کس مخند

و نیز فرموده است که «هیچ فردی نمی بیند امر ناشایستی از برادر مسلم خود پس آن را بپوشاند، مگر اینکه داخل بهشت می گردد» و همین قدر در شرافت پرده پوشی کافی است که یکی از جمله صفات آفریدگار، «ستار» است و از شدت اهتمام الهی در ستر بدیهای بندگان، ثبوت بدترین فواحش را که زنا باشد، به نوعی مقرر فرموده که بسیار کم اتفاق می افتد که ثابت شود، زیرا قرار داد در اثبات آن، بر شهادت چهار نفر شاهد عادل نهاد، که مشاهده آن عمل را چون میل رد سرمه دان کرده باشند.

پس، ای برادر پروردگار عالم را بنگر که چگونه پرده افکنده است بر امر گناهکاران از بندگان خود در دنیا، و راه ظهور آن را بسته و به فضیحت عاصیان راضی نگشته بلکه هر روزی چندین معصیت از تو سر می زند، و خداوند عالم همه را می بیند و می داند و پرده از آن برنمی دارد.

کس نمی داند ز تو جز اندکی
از هزاران جرم و بد فعلی یکی
نیک می دانی تو و ستار تو
جرمها و زشتی کردار تو
هر چه کردی جمله ناکرده گرفت
طاعت ناکرده آورده گرفت

پس، هشیار باش و زبان به عیب دیگران مگشای و چنین ندانی که پرده پوشی پروردگار ستار، همین در دار دنیاست، و در عرصه عقبی پرده از روی کار برخواهد داشت زنهار، زنهار.

صفت نهم - مذمت عیبجوئی کردن: و این، از علامت خباثت نفس و عیب ناک بودن صاحب آن است، چون هر عیب طالب داری اظهار عیوب مردم است بلکه هر که در آیات و اخبار ائمه اطهار سلام الله علیهم تتبع داشته باشد، بر او معلوم می شود که هر که در صدد عیبجوئی مردم و رسوا کردن ایشان است، خبیث ترین افراد انسان، و رذل ترین ایشان است.چون برآید از بدان نیکی و از نیکان بدی: در احادیث وارد شده است که «هرگاه خدای تعالی سر بنده را در دنیا بپوشاند، کرم او از آن بالاتر است که در آخرت ظاهر گرداند و اگر در دنیا پرده از آن براندازد، از آن کریم تر است که دوباره در آخرت آن را ظاهر نماید» و نیز وارد شده است که «در روز قیامت بنده ای را بیاورند که گریان باشد خطاب رسد که چرا می گریی؟ عرض کند: گریه می کنم بر آنچه در این روز از عیوب من در نزد آدمیان و فرشتگان ظاهر خواهد شد خداوند عالم می فرماید که ای بنده من تو را در دنیا رسوا نکردم، و حال آنکه تو مشغول معصیت من بودی و می خندیدی، چگونه امروز تو را رسوا می کنم، و حال اینکه معصیت نمی کنی و گریانی» مروی است که «در فردای محشر جناب پیغبر صلی الله علیه و آله و سلم از داور اکبر مسئلت می نماید که محاسبه امت او را در حضور فرشتگان و پیغمبران و سایر امتان نکند، تا عیوب آنها بر ایشان ظاهر گردد، بلکه به حساب ایشان چنان برس که بجز تو و من، دیگر کسی بر آن مطلع نگردد خطاب الهی رسد که ای حبیب من من به بندگان خود از تو مهربانترم، چون تو روا نداری که عیوب ایشان نزد غیر تو ظاهر شود، من روا ندارم که بر تو هم ظاهر گردد و ایشان در پیش تو شرمسار شوند من خود به تنهائی به محاسبه ایشان پردازم، و چنان که بجز من احدی بر عیوب ایشان مطلع نگردد» پس هرگاه عنایت پروردگار در پوشیدن عیوب بندگان تا به این حد بوده باشد، پس ای مسکین غافل، و ای مبتلای به انواع عیوب و رذایل، ترا چه افتاده است که این پرده از عیوب بندگان خدا برمی داری، و سعی در فاش کردن بدیهای ایشان می نمائی، و زبان هرزه خود را به مذمت ایشان می گشائی؟ از خود غافلی که به چه عیوب گرفتاری، و به چه اعمال ناشایسته در کاری اندکی دیده بگشای، و به سراپای خود نظر کن و صفحه ضمیر خبیث خود را مطالعه کن، و چاره از عیوب خود کن.

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

و مخفی نماند که ضد این صفت خبیثه، عیب پوشی کردن و پرده بر بدیهای مردم افکندن است و ثواب آن بسیار، و فضیلت آن خارج از حیز شمار است.
هوش مصنوعی: این ویژگی منفی به معنای نقد کردن و بدی‌های دیگران را به نمایش گذاشتن است. اما در مقابل، عیب‌پوشی و پنهان کردن عیب‌های مردم، امری بسیار پسندیده و با ارزش است و فضیلت آن از حد و شمار فراتر می‌رود.
صاحب مسند رسالت، و شافع روز قیامت می فرماید که «هر که پرده بپوشد بر عیب مسلمانی، خدای تعالی بپوشاند عیوب او را در دنیا و آخرت» و فرمود که «هیچ بنده ای عیب بنده دیگر را نپوشاند، مگر اینکه خدای تعالی در روز قیامت عیب او را می پوشاند» بلی:
هوش مصنوعی: پیامبر اسلام فرموده‌اند که هر کسی اگر عیوب یک مسلمان را بپوشاند، خداوند در دنیا و آخرت عیوب او را می‌پوشاند. همچنین ایشان ذکر کرده‌اند که هیچ فردی عیب دیگری را نپوشاند، مگر اینکه خداوند در روز قیامت عیب او را می‌پوشاند.
ستر کن تا بر تو ستاری کنند
تا نبینی ایمنی بر کس مخند
هوش مصنوعی: پوشش و حجاب داشته باش تا دیگران به تو رشک ببرند و با دیده تحسین نگاهت کنند. در غیر این صورت، به کسی لبخند نزن که ممکن است او را ناامن کند.
و نیز فرموده است که «هیچ فردی نمی بیند امر ناشایستی از برادر مسلم خود پس آن را بپوشاند، مگر اینکه داخل بهشت می گردد» و همین قدر در شرافت پرده پوشی کافی است که یکی از جمله صفات آفریدگار، «ستار» است و از شدت اهتمام الهی در ستر بدیهای بندگان، ثبوت بدترین فواحش را که زنا باشد، به نوعی مقرر فرموده که بسیار کم اتفاق می افتد که ثابت شود، زیرا قرار داد در اثبات آن، بر شهادت چهار نفر شاهد عادل نهاد، که مشاهده آن عمل را چون میل رد سرمه دان کرده باشند.
هوش مصنوعی: در اینجا آمده است که هیچ کس نباید عیوب برادر مسلمان خود را فاش کند و اگر کسی این کار را نکند، به بهشت خواهد رفت. این موضوع نشان‌دهنده ارزش و اهمیت پرده‌پوشی است. یکی از ویژگی‌های خداوند نیز «ستار» بودن اوست، که به معنای پوشاندن خطاها و ناپاکی‌هاست. خداوند به حدی به این امر توجه دارد که حتی در مورد بدترین گناهان، مانند زنا، شرایطی را ایجاد کرده که ثابت کردن آن بسیار دشوار باشد. برای اثبات این عمل، نیاز به شهادت چهار شاهد عادل است که باید این عمل را از نزدیک مشاهده کرده باشند.
پس، ای برادر پروردگار عالم را بنگر که چگونه پرده افکنده است بر امر گناهکاران از بندگان خود در دنیا، و راه ظهور آن را بسته و به فضیحت عاصیان راضی نگشته بلکه هر روزی چندین معصیت از تو سر می زند، و خداوند عالم همه را می بیند و می داند و پرده از آن برنمی دارد.
هوش مصنوعی: بنابراین، برادر، به این نکته توجه کن که پروردگار جهان چگونه بر اعمال گناهکاران از بندگانش در دنیا پوششی قرار داده است. او راه نشان دادن آن اعمال را بسته و از شناخته شدن زشتی‌های گناهکاران راضی نیست. به رغم اینکه هر روز چندین گناه از تو سر می‌زند، خداوند همه آن‌ها را می‌بیند و می‌داند، اما پرده‌پوشی خود را از آن برنمی‌دارد.
کس نمی داند ز تو جز اندکی
از هزاران جرم و بد فعلی یکی
هوش مصنوعی: هیچ‌کس جز یک درصد اندک از هزاران خطا و بدی‌هایت را نمی‌شناسد.
نیک می دانی تو و ستار تو
جرمها و زشتی کردار تو
هوش مصنوعی: تو به خوبی می‌دانی که گناهان و ناپاکی‌های رفتارت چطور است.
هر چه کردی جمله ناکرده گرفت
طاعت ناکرده آورده گرفت
هوش مصنوعی: هر کاری که انجام دادی، همه به‌حساب نیامد و آنچه را که نکردی، به‌حساب آوردند و از تو طلب کردند.
پس، هشیار باش و زبان به عیب دیگران مگشای و چنین ندانی که پرده پوشی پروردگار ستار، همین در دار دنیاست، و در عرصه عقبی پرده از روی کار برخواهد داشت زنهار، زنهار.
هوش مصنوعی: پس، هوشیار باش و زبان به عیب‌جویی از دیگران نزن، زیرا نمی‌دانی که پوشش دادن خداوند در این دنیا وجود دارد و در آخرت، همه‌ی کارها و عیب‌ها نمایان خواهد شد. مراقب باش، مراقب باش.