گنجور

غزل شمارهٔ ۸۴۹

ای آن که از عزیزی در دیده جات کردند
دیدی که جمله رفتند تنها رهات کردند
ای یوسف امانت آخر برادرانت
بفروختندت ارزان و اندک بهات کردند
آن‌ها که این جهان را بس بی‌وفا بدیدند
راه اختیار کردند ترک حیات کردند
بسیار خصم داری پنهان و می‌نبینی
کاین جمله حیله کردی ویشانت مات کردند
شاهان که نابدیدند چون حال تو بدیدند
از مهر و از عنایت جمله دعات کردند
با ساکنان سینه بنشین که اهل کینه
مانند طفل دینه بی‌دست و پات کردند
آن‌ها نهفتگانند وین‌ها که اهل رازند
از رنگ همچو چنگی باری دوتات کردند
اندیشه کن از آن‌ها کاندیشه‌هات دانند
کم جو وفا از این‌ها چون بی‌وفات کردند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای آن که از عزیزی در دیده جات کردند
دیدی که جمله رفتند تنها رهات کردند
هوش مصنوعی: ای کسی که در چشمانت از عشق یک عزیز یاد کرده‌ای، آیا نمی‌بینی که همه رفتند و تو را به حال خودت تنها گذاشتند؟
ای یوسف امانت آخر برادرانت
بفروختندت ارزان و اندک بهات کردند
هوش مصنوعی: ای یوسف، برادرانت به راحتی تو را فروختند و بهایت را کم و ناچیز شمردند.
آن‌ها که این جهان را بس بی‌وفا بدیدند
راه اختیار کردند ترک حیات کردند
هوش مصنوعی: کسانی که این دنیا را بسیار بی‌وفا و ناپایدار دیده‌اند، تصمیم گرفته‌اند که آن را رها کنند و از زندگی دست بکشند.
بسیار خصم داری پنهان و می‌نبینی
کاین جمله حیله کردی ویشانت مات کردند
هوش مصنوعی: بسیاری از دشمنان تو در خفا وجود دارند و تو از وجود آنها بی‌خبری. آنها با زیرکی و نیرنگ خود تو را در زمین نبرد شکست داده‌اند.
شاهان که نابدیدند چون حال تو بدیدند
از مهر و از عنایت جمله دعات کردند
هوش مصنوعی: زمانی که شاهان حال تو را دیدند و متوجه محبت و توجه تو شدند، همه به دعا و طلب از خدا پرداختند.
با ساکنان سینه بنشین که اهل کینه
مانند طفل دینه بی‌دست و پات کردند
هوش مصنوعی: با افرادی که در دلشان محبت و دوستی دارند، همراه شو، زیرا کسانی که کینه‌ورزند مانند کودکی هستند که بدون دست و پا می‌شود.
آن‌ها نهفتگانند وین‌ها که اهل رازند
از رنگ همچو چنگی باری دوتات کردند
هوش مصنوعی: آن‌ها پنهان هستند و این‌ها که اهل معرفت‌اند، از رنگ و ظواهر مانند چنگی هستند که دو تارش را به هم بافته‌اند.
اندیشه کن از آن‌ها کاندیشه‌هات دانند
کم جو وفا از این‌ها چون بی‌وفات کردند
هوش مصنوعی: به فکر کسانی باش که به اندیشه‌های تو ارزش می‌دهند. از این‌ها انتظار وفاداری نداشته باش، چون خودشان بی‌وفا هستند.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۸۴۹ به خوانش هانیه سلیمی
غزل شمارهٔ ۸۴۹ به خوانش نازنین بازیان
غزل شمارهٔ ۸۴۹ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1392/07/16 02:10
امین کیخا

اندک بها صفت است اینجا و نگاهی به ثمن بخس در داستان حضرت یوسف دارد در قران کریم

1392/07/16 02:10
امین کیخا

نابدید پایه و اصل ناپدید است و نیز به نهان پایه پنهان است .

1392/07/16 10:10
امین کیخا

در ایلام به دیروز دینه می گویند

1392/07/16 10:10
سعید

فکر میکنم اینجا دینه اشاره داشته باشد به دختر یعقوب نبی که مورد تجاوز واقع شد و درباره سرگذشت فرزند حاصل از این رابطه اش داستانهای خواندنی گفته شده است

1392/07/16 11:10
امین کیخا

درود به شمس ما که جشنانه می نویسی امروز

1392/07/16 11:10
سعید

به نظرم دیگر از این روشن تر مولانا نمیتوانسته اشاره کند به دختر یعقوب و فرزندش که بعدها به همسری یوسف پیامبر درآمد و از سر کینه با طفل دینه چه کردند فقط میتواند همین موضوع را فرانمون کند .اساتید لطفا عیدی بهتری در نظر بگیرید

1392/07/16 11:10
امین کیخا

سعید جانم من چون خوزستانی هستم و شورمند اهنگ ام لیلا را از سندی بهت پیش کش می کنم !

1392/07/16 11:10
سعید

ممنون استاد میپذیرم من هم آهنگ سیاها مستن را برای شادباش به شما پیشکش میکنم

1392/07/16 15:10
سعید

استاد آنقدر از شما آموخته ایم که تا عمر برجاست وام داریم

1394/07/28 08:09
عباس

با سلام خدمت دوستان و اساتید ادب
از رنگ همچو چنگی باری دوتات کردند
میگه از نیرنگ دوتات کردند یعنی کمرت رو خم کردن میشه گفت از غم و اندوه آنها کمرت را شکست و دوتا شدی

1395/02/09 21:05
شمس الدین غازی

با سلام خدمت دوستان
یک سوال مربوط به بیت آخر داشتم.ممنون میشم راهنمایی کنید.در بیت آخر با توجه به معنی ..اندیشه کن به معنی اندیشه کردن هست یا اندیشه کندن؟

1399/10/30 08:12
سینیزی

نابدیدند=ناب +دیدند/
ناپدیدند=نا+ پدید+ ند
تفاوت کجا تا کجا