گنجور

غزل شمارهٔ ۶۶۹

چو شب شد جملگان در خواب رفتند
همه چون ماهیان در آب رفتند
دو چشم عاشقان بیدار تا روز
همه شب سوی آن محراب رفتند
چو ایشان را حریف از اندرونست
چه غم دارند اگر اصحاب رفتند
همه در غصه و در تاب و عشاق
به سوی طره پرتاب رفتند
همه اندر غم اسباب و ایشان
قلنداروار بی‌اسباب رفتند
کی یابد گرد ایشان را که ایشان
چو برق و باد سخت اشتاب رفتند
تو چون دلوی بر بن دولاب می‌گرد
که ایشان برتر از دولاب رفتند
ببین آن‌ها که بند سیم بودند
درون خاک چون سیماب رفتند
ببین آن‌ها که سیمین بر گزیدند
به روی سرخ چون عناب رفتند

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چو شب شد جملگان در خواب رفتند
همه چون ماهیان در آب رفتند
هوش مصنوعی: وقتی شب فرارسید، همه آرام خوابشان برد و مانند ماهیانی که در آب شناورند، به آرامش رفتند.
دو چشم عاشقان بیدار تا روز
همه شب سوی آن محراب رفتند
هوش مصنوعی: دو چشم عاشقان در طول شب بیدار بودند و تمام شب به سوی آن مکان مقدس و مورد علاقه رفتند تا سپیده دم روز را ببینند.
چو ایشان را حریف از اندرونست
چه غم دارند اگر اصحاب رفتند
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که وقتی انسان‌ها دوستان و هم نشینان واقعی و صمیمی دارند، نگران رفتن یا غیبت دیگران نخواهند بود. به عبارت دیگر، اگر از درون رابطه‌ای عمیق و دوستانه برخوردار باشند، دیگر به حضور یا عدم حضور دیگران اهمیت نمی‌دهند.
همه در غصه و در تاب و عشاق
به سوی طره پرتاب رفتند
هوش مصنوعی: همه در غم و اضطراب به سمت جذابیت و زیبایی معشوقه‌ها کشیده شدند.
همه اندر غم اسباب و ایشان
قلنداروار بی‌اسباب رفتند
هوش مصنوعی: همه در اندوه و غمِ وسایل و لوازم زندگی به سر می‌برند، اما آن‌ها بدون هیچ وسایل و تجهیزاتی، مثل درویشان و عارفان، بی‌هیچ وابستگی‌ای رفتند.
کی یابد گرد ایشان را که ایشان
چو برق و باد سخت اشتاب رفتند
هوش مصنوعی: چه کسی می‌تواند به آن‌ها برسد، در حالی که آن‌ها به سرعت مانند برق و باد از کنار رفته‌اند؟
تو چون دلوی بر بن دولاب می‌گرد
که ایشان برتر از دولاب رفتند
هوش مصنوعی: تو مانند آبی هستی که در دلو می‌چرخد، در حالی که دیگران بالاتر از آن دلو حرکت می‌کنند.
ببین آن‌ها که بند سیم بودند
درون خاک چون سیماب رفتند
هوش مصنوعی: ببین آن‌هایی که در زندگی به دنیای مادی وابسته بودند، اکنون در خاک به مانند جیوه پراکنده شده‌اند و دیگر اثری از آنها باقی نمانده است.
ببین آن‌ها که سیمین بر گزیدند
به روی سرخ چون عناب رفتند
هوش مصنوعی: ببین کسانی که رنگ نقره‌ای را انتخاب کردند، به سمت چهره‌ای سرخ و شفاف مانند میوه عناب رفته‌اند.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۶۹ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1395/07/18 23:10
محمد

قلنداروار بی‌اسباب رفتند ---> احتمالا 《قلندروار》صحیح است
کی یابد گرد ایشان را که ایشان ---> احتمالا 《که یابد》صحیح است

1403/06/03 00:09
محمد مهدی فتح اللهی

بله.نخستین مرحله،فارغ گشتن از دلبستگی ها میباشد