گنجور

غزل شمارهٔ ۳۰

ای فصل باباران ما برریز بر یاران ما
چون اشک غمخواران ما در هجر دلداران ما
ای چشم ابر این اشک‌ها می‌ریز همچون مشک‌ها
زیرا که داری رشک‌ها بر ماه رخساران ما
این ابر را گریان نگر وان باغ را خندان نگر
کز لابه و گریه پدر رستند بیماران ما
ابر گران چون داد حق از بهر لب خشکان ما
رطل گران هم حق دهد بهر سبکساران ما
بر خاک و دشت بی‌نوا گوهرفشان کرد آسمان
زین بی‌نوایی می‌کشند از عشق طراران ما
این ابر چون یعقوب من وان گل چو یوسف در چمن
بشکفته روی یوسفان از اشک افشاران ما
یک قطره‌اش گوهر شود یک قطره‌اش عبهر شود
وز مال و نعمت پر شود کف‌های کف خاران ما
باغ و گلستان ملی اشکوفه می‌کردند دی
زیرا که ابریق از پگه خوردند خماران ما
بربند لب همچون صدف مستی میا در پیش صف
تا بازآیند این طرف از غیب هشیاران ما

اطلاعات

وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۳۰ به خوانش سیده سحر حسینی
غزل شمارهٔ ۳۰ به خوانش محسن لیله‌کوهی
غزل شمارهٔ ۳۰ به خوانش پری ساتکنی عندلیب
غزل شمارهٔ ۳۰ به خوانش نازنین بازیان

حاشیه ها

پدر : آسمان ، ابر ، باران ، یعقوب
مادر : زمین ، خاک ، باغ ، چمن ، گل ، یوسف !
معنای پیشنهادی بیت 8 : دیروز باغ و گلستان پرگل،
شکوفه باران بود ، چون می فروشان ما از صبح
ناشتا می خوردند ! ( معنای نخست )
ملی( بفتح م ) : توانگر
ریق( بفتح ر ) : ناشتا

1391/05/27 01:07
محسن

بنظر این حقیر میرسد کلمه پدر در خط سوم باید بدر باشد
کز لابه و گریه، بدر رستند بیماران ما

1391/09/26 09:11
خاطره

آن مصرع میگوید: کز لابه و گریه ی پدر، رستند بیماران ما

1392/02/28 02:04
امین کیخا

نام یعقوب در گنجور مرا یاد یعقوب لیث می اندازد که پارسی امروز وامدار اوست گویند کسی شعری برایش به غیر فارسی خواند او گفت چرا باید شعری گفت که من اندر نیابم ؟ و محمد بن وصیف سگزی شعری به پارسی سرود و اورا خوش امد و به رگ پارسی خون شتافت جا دارد نام بزرگان بردن و درود گفتن

1392/04/22 13:07
امین کیخا

رطل عربی لغت لتر فارسی است که مقلوب و درهم شده است . لتر اوند ساختن باده است .

1394/10/08 01:01
کوروش ایرانی اصل

کف خاران = کسانی که از نا داری، کف دستشان را میخارانند.

1398/08/27 14:10
احمد

ابر را با پدر و باغ را با بیمار (فرزند بیمار) ردیف آورده . در اغلب ابیات این غزل همین طور است .

1398/11/17 13:02
نینا باوند

باوری قدیمی ، می گوید : خارش کف دست ، نشانه ی رسیدن پول و ثروت است . لذا مولانا می فرماید : وز مال و نعمت پرشود ، کف های کف خاران ما

1399/03/15 03:06
کامبیز

بنده فکر می کنم منظور از «کف خاران» دراویش و فقرا باشند.

1400/09/18 18:12
محمد حسن ارجمندی

در بیت

باغ و گلستان ملی اشکوفه می‌کردند دی............زیرا که بر ریق از پگه خوردند خماران ما

در مصراع دوم به نظر می‌رسد به جای «بر ریق»، باید کلمه «ابریق» باشد. زیرا هم وزن رعایت می‌شود هم ابریق به معنای آبریز یا کوزة شراب است و با خماران تناسب دارد.

1401/04/21 23:07
نیما حبیب

بیت ۳: `کز لابه و گریه بدر رستند بیماران ما ` باید باشد.(یعنی بدر رستند است نه پدر رستند.)