غزل شمارهٔ ۱۹۵۸
ساقیا چون مست گشتی خویش را بر من بزن
ذکر فردا نسیه باشد نسیه را گردن بزن
سال سال ماست و طالع طالع زهرهست و ماه
ای دل این عیش و طرب حدی ندارد تن بزن
تا درون سنگ و آهن تابش و شادی رسید
گر تو را باور نیاید سنگ بر آهن بزن
بنگر اندر میزبان و در رخش شادی ببین
بر سر این خوان نشین و کاسه در روغن بزن
عقل زیرک را برآر و پهلوی شادی نشان
جان روشن را سبک بر باده روشن بزن
شاخهها سرمست و رقصانند از باد بهار
ای سمن مستی کن و ای سرو بر سوسن بزن
جامههای سبز ببریدند بر دکان غیب
خیز ای خیاط بنشین بر دکان سوزن بزن
غزل شمارهٔ ۱۹۵۷: هست عاقل هر زمانی در غم پیدا شدنغزل شمارهٔ ۱۹۵۹: روی او فتوی دهد کز کعبه بر بتخانه زن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ساقیا چون مست گشتی خویش را بر من بزن
ذکر فردا نسیه باشد نسیه را گردن بزن
هوش مصنوعی: ای ساقی، وقتی که مست شدی، مسئولیت خود را به من بسپار. یاد آینده را فراموش کن و به چیزهای گذشته فکر نکن.
سال سال ماست و طالع طالع زهرهست و ماه
ای دل این عیش و طرب حدی ندارد تن بزن
هوش مصنوعی: این سال، سال ماست و موقعیت زهره و ماه است. ای دل، این خوشی و شادی هیچ حد و اندازهای ندارد، پس برقص و شادی کن.
تا درون سنگ و آهن تابش و شادی رسید
گر تو را باور نیاید سنگ بر آهن بزن
هوش مصنوعی: اگر تابش و شادی میتواند به درون سنگ و آهن برسد، پس باید باور داشته باشی که میتوانی بر هر چیزی اثر بگذاری. اگر چنین باور نداشته باشی، مانند این است که بیفایده به سنگ و آهن ضربه میزنی.
بنگر اندر میزبان و در رخش شادی ببین
بر سر این خوان نشین و کاسه در روغن بزن
هوش مصنوعی: به افرادی که در جشن و مهمانی حضور دارند نگاه کن و ببین که چطور خوشحال هستند. بر سر این سفره نشسته و به لذت و شادی این لحظهها بپرداز.
عقل زیرک را برآر و پهلوی شادی نشان
جان روشن را سبک بر باده روشن بزن
هوش مصنوعی: عقل هوشمند را به کار بگیر و شادی را در کنار زندگی روشن خود نشان بده. به آرامی با نوشیدنی روشن به خوشحالی بپرداز.
شاخهها سرمست و رقصانند از باد بهار
ای سمن مستی کن و ای سرو بر سوسن بزن
هوش مصنوعی: شاخهها به خاطر نسیم بهاری سرشار از شادی و جنب و جوش هستند. ای گل سمن، خوشحالی کن و ای سرو، بر روی گلهای سوسن برو.
جامههای سبز ببریدند بر دکان غیب
خیز ای خیاط بنشین بر دکان سوزن بزن
هوش مصنوعی: لباسهای سبز را بر دکان غیبی گذاشتند، ای خیاط، بیکار ننشین و به دوخت و دوز ادامه بده.

مولانا