این وفاداری ایز حاکی از آن است که محمود غزنوی نیز به او علاقه ی خاصی داشته ته جایی که نقل شده که کنیزکی به خاطر عشق به ایاز توسط سلطان کشته میشود.

تاشانس در تصحیح توفیق سبحانی آمده تاشانش. کدام صحیح است؟

ادامه دریافتهای دفتر پنجم مثنوی 10 حکایت ایاز و پوستین چوپانی
ایاز غلام محبوب سلطان محمود بود.
در دستگاه او مخصوص شاه شد.
برای این که فراموش نکند قبلا جه جایگاهی داشته است و چه کسی او را بلند کرده است ،هر روز بدون آگاهی دیگران به اتاقش می رفت و پوستین چوپانی را بر تن می کرد و پس از آن بر سر منصب خود می رفت.
رقبای حسود وقتی اتاق پنهانی او را دیدند ،مدعی شدند که او در آنجا طلا و جواهرات پنهان می کند.
سلطان که به او اعتماد داشت چیزی نگفت و برای آشکار شدن وفاداری ایاز گفت:به اتاقش بروید و هر چه یافتید بین هم تقسیم کنید .
آنان تنها با پوستین کهنه چوپانی مواجه شدند و بر محبوبیت ایاز افزوده شد.
در این تمثیل سلطان محمود جای حضرت حق و ایاز انسان کامل است.
گرچه خداوند او را به مشاهده خود رسانده اما او نباید وجود ممکن خود و تاریکی نفس خود را فراموش کند
سیه رویی ز ممکن هر دو عالم
جدا هر گز نشد والله اعلم
مولانا گریزی هم به حلاج می زند و بر آن است که این شرمندگی از گذشته و از خویشتن در ابتدای سلوک هست و پس از فنا یادی از خود نمی کند تا افتخار و غروری از خود داشته باشد.

ادامه دریافتهای دفتر پنجم مثنوی 11 حکایت ایاز و پوستین چوپانی 2 اشاره مولانا به عشق دیوانه کننده خود
هر که اندر عشق یابد زندگی
کفر باشد پیش او جز بندگی1886
ایاز که به مقام عشق حقیقی رسیده است جز بندگی سلطان نمی کند.
ارتباط بین عشق و عبادت نکته دقیقی است که در این بیت اشاره شده است.
ای ایاز از عشق تو گشتم چو موی
ماندم از قصه ،تو قصه من بگوی
مولانا اینجا از حکایت گویی فاصله می گیرد و به یاد عشق جانسوزش به شمس می افتد.(مراد مولانا از ایاز در اینجا شمس است یا انسان کامل)
خود تو می خوانی،نه من،ای مقتدا
من که طورم،تو موسی،وین صدا1898
ای معشوق (شمس)در حقیقت تو می خوانی و تو مثنوی را می سرایی .
من چون کوهی خالی هستم که صدای تو را انعکاس می دهم.مانند کوه طور که صدای موسی را انعکاس می داد و محل تجلی نور خداوند شد.
ذره یی از عقل و هوش ار با من است
این چه سودا و پریشان گفتن است
نه گناه او راست که عقلم ببرد
عقل جمله عاقلان پیشش بمرد1910
مولانا به عشق شورانگیزش _که امروز جهان را خیره کرده است_ افتخار می کند و می گوید عقل همه خردمندان که به دنبال سلوک و جاودانگی هستند در مقابل معشوق حقیقی میمیرد تا عشق بشکفد.
بار دیگر آمدم دیوانه وار
رو رو ای جان،زود زنجیری بیار
غیر آن زنجیر زلف دلبرم
گر دو صد زنجیر آری بر درم1917
یکی از معدود بیت های مثنوی است که مولانا گویی در حال و هوای غزل است .
خود را دیوانه زنجیری عشق می داند و چنان شوریده که هر زنجیری غیر از زنجیر زلف یار را پاره می کند.
کانال و وبلاگ آرامش و پرواز روح
arameshsahafian@

معادل همین شعر در مصیبت‌نامه‌ی عطار: «داشتی در راه ایاز سیمبر/خانهٔ هر روز بگشادیش در»

عطار » مصیبت نامه » بخش دهم » بخش ۱۳ - الحكایة و التمثیل