گنجور

بخش ۳۵ - بقیهٔ قصهٔ اهل سبا و نصیحت و ارشاد سلیمان علیه‌السلام آل بلقیس را هر یکی را اندر خور خود و مشکلات دین و دل او و صید کردن هر جنس مرغ ضمیری به صفیر آن جنس مرغ و طعمهٔ او

قصه گویم از سبا مشتاق‌وار
چون صبا آمد به سوی لاله‌زار
لاقت الاشباح یوم وصلها
عادت الاولاد صوب اصلها
امة العشق الخفی فی الامم
مثل جود حوله لوم السقم
ذلة الارواح من اشباحها
عزة الاشباح من ارواحها
ایها العشاق السقیا لکم
انتم الباقون و البقیالکم
ایها السالون قوموا واعشقوا
ذاک ریح یوسف فاستنشقوا
منطق‌الطیر سلیمانی بیا
بانگ هر مرغی که آید می‌سرا
چون به مرغانت فرستادست حق
لحن هر مرغی بدادستت سبق
مرغ جبری را زبان جبر گو
مرغ پر اشکسته را از صبر گو
مرغ صابر را تو خوش دار و معاف
مرغ عنقا را بخوان اوصاف قاف
مر کبوتر را حذر فرما ز باز
باز را از حلم گو و احتراز
وان خفاشی را که ماند او بی‌نوا
می‌کنش با نور جفت و آشنا
کبک جنگی را بیاموزان تو صلح
مر خروسان را نما اشراط صبح
هم‌چنان می‌رو ز هدهد تا عقاب
ره نما والله اعلم بالصواب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قصه گویم از سبا مشتاق‌وار
چون صبا آمد به سوی لاله‌زار
هوش مصنوعی: دلم می‌خواهد داستانی از سبا بگویم، مانند نسیم صبحگاهی که به سوی گلزار می‌آید.
لاقت الاشباح یوم وصلها
عادت الاولاد صوب اصلها
هوش مصنوعی: در روز ملاقات با این موجودات، رفتار فرزندان به سوی ریشه‌های خود بازگشت.
امة العشق الخفی فی الامم
مثل جود حوله لوم السقم
هوش مصنوعی: عشق پنهان در میان ملل همانند نعمت بزرگی است که در دورانی سخت و بیماری به انسان می‌رسد.
ذلة الارواح من اشباحها
عزة الاشباح من ارواحها
هوش مصنوعی: ناتوانی روح‌ها به خاطر وجود سایه‌هایشان و قدرت سایه‌ها به خاطر روح‌هایشان است.
ایها العشاق السقیا لکم
انتم الباقون و البقیالکم
هوش مصنوعی: ای عاشقان، به شما سلام می‌گویم. شما هستید که باقی می‌مانید و باقی‌مانده‌ها برای شماست.
ایها السالون قوموا واعشقوا
ذاک ریح یوسف فاستنشقوا
هوش مصنوعی: ای دوستان، بلند شوید و عشق را در دل داشته باشید. عطر زیبای یوسف را استشمام کنید و از آن لذت ببرید.
منطق‌الطیر سلیمانی بیا
بانگ هر مرغی که آید می‌سرا
هوش مصنوعی: ای سلیمان، بیا و صدای هر پرنده‌ای که می‌آید را بشنو و آن را بخوان.
چون به مرغانت فرستادست حق
لحن هر مرغی بدادستت سبق
هوش مصنوعی: وقتی که خداوند به پرندگان تو ارسال کرده است، صدای هر پرنده‌ای را به تو آموخته است.
مرغ جبری را زبان جبر گو
مرغ پر اشکسته را از صبر گو
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که به جبری بودن خود عادت کرده، نمی‌تواند اوضاع را تغییر دهد. اما پرنده‌ای که پرش شکسته دارد، باید از صبوری و استقامت سخن بگوید و امیدوار باشد.
مرغ صابر را تو خوش دار و معاف
مرغ عنقا را بخوان اوصاف قاف
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که صبر دارد را دوست داشته باش و از ویژگی‌های پرنده‌ای که در قاف زندگی می‌کند، فاصله بگیر.
مر کبوتر را حذر فرما ز باز
باز را از حلم گو و احتراز
هوش مصنوعی: از کبوتر بخواه تا از باز دوری کند و به باز بگو که با صبر و احتیاط رفتار کند.
وان خفاشی را که ماند او بی‌نوا
می‌کنش با نور جفت و آشنا
هوش مصنوعی: اگر کسی به تنهایی و بی‌یاور مانده باشد، مانند خفاشی که در تاریکی است، باید به او نور و همراهی بدهی تا از تنهایی و ناامیدی رهایی یابد.
کبک جنگی را بیاموزان تو صلح
مر خروسان را نما اشراط صبح
هوش مصنوعی: آموزش دادن کبک جنگی به معنی یاد دادن مهارت‌ها و روش‌های مبارزه است، و در کنار آن می‌توان به تهیه صلح و آرامش برای خروس‌ها در هنگام صبح اشاره کرد. این به معنای تسلط بر اوضاع و ایجاد تعادل بین جنگ و صلح است.
هم‌چنان می‌رو ز هدهد تا عقاب
ره نما والله اعلم بالصواب
هوش مصنوعی: همچنان به دنبال هدهد برو تا عقاب راه را نشان بدهد. خداوند بهتر می‌داند که راست و درست چیست.

آهنگ ها

این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟

"آواز اصفهان"
با صدای شهرام ناظری (آلبوم سخن تازه)

حاشیه ها

1392/10/31 19:12
امین کیخا

دوستان بی نوا را همه می دانیم بانوا را فراموش نکنیم زیباست .

1400/12/27 07:02
خسروبیگی khosrobaigy@gmail.com

سلام

بیت زیر چرا در متن شعر نیست ؟

 

ای سلیمان در میان زاغ و باز
حلم حق شو با همه مرغان بساز

1403/04/19 01:07
کوروش

قسمت عربی رو لطفا ترجمه کنید