برق اگر نوری نماید در نظر
لیک هست از خاصیت دزد بصر
می تواند اشاره باشد به آیه:
یَکَادُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ... (البقره:20)
نزدیک است که برق چشمانشان را برباید

شرح و تفسیر فهم کردن حاذقان نصارا ، مکر وزیر را
شرح و تفسیر بیت 446
هر که صاحب ذوق بود از گفت او / لذتی می دید و تلخی جفت او
هر یک از عیسویان که ذوق و معرفتی داشت و اهل تمییز بود ابتدا سخنان آراسته و اندرزگونه وزیر را می شنید و لذت می برد ولی بعدا متوجه تلخی و ناگواری می شد و به شرارت آن وزیر پی می برد .
شرح و تفسیر بیت 447
نکته ها می گفت او آمیخته / در جلاب قند ، زهری ریخته
آن وزیر ضمن نصیحت نکته هائی آمیخته به اغراض نفسانی می گفت ، درست مثل این بود که قند زهرآگین را داخل شربت گلاب می کرد .
شرح و تفسیر بیت 448
ظاهرش می گفت : در ره چست باش / وز اثر می گفت : جان را سست باش
وزیر ظاهرا به عیسویان می گفت در طریق دین خود چابک و چالاک باشید اما محوای کلام و عمق مقصودش ، روح و جان مستمعان را سست می کرد و آنان را در سلوک آئین خود درمانده می ساخت .
شرح و تفسیر بیت 449
ظاهر نقره گر اسپید است و نو / دست و جامه می سیه گردد ازو
برای مثال ، اگرچه ظاهر نقره سفید و پر رونق است ولی دست و لباس را سیاه می کند زیرا خاصیت نقره این چنین است .
شرح و تفسیر بیت 450
آتش ارچه سرخ رویی است از شرر / تو ز فعل او سیه کاری نگر
مثال دیگر ، اگرچه آتش سرخ و پر شعله است اما اصولا آتش این خاصیت را نیز دارد که به جان هر چه افتد آن را سیاه و تباه سازد .
– سخنان آن وزیر پر تزویر ، گرچه ظاهری آراسته داشت ولی در باطن موجب تیرگی دل و تباهی دین و ایمان می شد .

شرح و تفسیر بیت 451
برق اگر نوری نماید در نظر / لیک هست از خاصیت ، دزد بصر
مثال دیگر ، صاعقه اگرچه به نظر درخشان و نورانی می رسد ولی این خاصیت را نیز دارد که بینائی چشم را از بین می برد .
– آن وزیر نیز با رونق ظاهری خود در بصیرت عیسویان خلل وارد می کرد .

شرح و تفسیر بیت 452
هر که جز آگاه و صاحب ذوق بود / گفت او در گردن او ، طوق بود
هر یک از عیسویان که آگاهی نداشت و صاحب ذوق و معرفت نبود ، سخنان آراسته وزیر همچون قلاده ای بر گردن او می افتاد و روح و جانش را مفتون می کرد .
شرح و تفسیر بیت 453
مدتی ، شش سال در هجران شاه / شد وزیر ، اتباع عیسی را پناه
ر مدت شش سال به دور از شاه ، پایگاه و ماوای عیسویان بود .
شرح و تفسیر بیت 454
دین و دل را کل بدو بسپرد خلق / پیش امر و حکم او می مرد خلق
عیسویان همگی دل و دین خود را به آن وزیر مکار تسلیم کردند و در برابر فرمان و حکم او کاملا به اطاعت درآمدند و در برابر حکم او جان می دادند

ممنون از اقا فرهاد

با سپاس از فرهاد

این بخش از مثنوی را "در سکوت" بشنوید:

پیوند به وبگاه بیرونی

ممنون از خانم کتایون فرهادی،که همه او را آقا فرهاد خطاب میکنند