ممنون میشم معنی ای برای بیت های چهارم و هفتم ارائه بشه.

سلام بر شما
بهر این بعضی صحابه از رسول
ملتمس بودند مکر نفس غول
:
صحابه ی پیامبر اسلام درباره ی خیر و نیکی از او می پرسیدند و یکی از آن ها درباره ی شر می پرسید. به او گفتند: چرا تو از بدی ها سوال می کنی؟ پیامبر فرمود : هر که از بدی بپرهیزد در راه خیر می افتد.
نفس لطیفه ای است در درون آدمی که بدی ها و ناپسندی ها از آن پدید می آید ، و غول موجودی است که در بیابان زندگی می کند و مسافران را به بیراهه می کشاند و هلاک می کند.
پرسش آن شخص از پیامبر این بود که ، نفس چگونه عبادت و اخلاص بنده را با خواستها و غرض های او می آمیزد؟ اخلاص را عرفا بدین معنی گرفته اند که بنده در برابر حق آنچه را به نیازهای مادی و نفسانی او مربوط است رها کند و اگر در این اخلاص ، غرض ها و نیازهای این جهانی آمیخته شود دیگر اخلاصی باقی نمی ماند.
مو به مو و ذره ذره مکر نفس
می‌شناسیدند چون گل از کرفس
:
یارانی که از پیامبر درباره ی مکر نفس می پرسیدند در پی این بودند که جلوه های مکر نفس را در امور جاری و ظاهر پیدا کنند ، و جزء جزء و ذره ذره ی آن را چنان بشناسند که ما گل را از یک گیاه ساده تشخیص می دهیم .
امیدوارم با فهم الکن خود ، منظور را رسانده باشم .
شاگرد مکتب حُسام الدین

سلام بر شما
بهر این بعضی صحابه از رسول
ملتمس بودند مکر نفس غول
:
صحابه ی پیامبر اسلام درباره ی خیر و نیکی از او می پرسیدند و یکی از آن ها درباره ی شر می پرسید. به او گفتند: چرا تو از بدی ها سوال می کنی؟ پیامبر فرمود : هر که از بدی بپرهیزد در راه خیر می افتد.
نفس لطیفه ای است در درون آدمی که بدی ها و ناپسندی ها از آن پدید می آید ، و غول موجودی است که در بیابان زندگی می کند و مسافران را به بیراهه می کشاند و هلاک می کند.
پرسش آن شخص از پیامبر این بود که ، نفس چگونه عبادت و اخلاص بنده را با خواستها و غرض های او می آمیزد؟ اخلاص را عرفا بدین معنی گرفته اند که بنده در برابر حق آنچه را به نیازهای مادی و نفسانی او مربوط است رها کند و اگر در این اخلاص ، غرض ها و نیازهای این جهانی آمیخته شود دیگر اخلاصی باقی نمی ماند.
مو به مو و ذره ذره مکر نفس
می‌شناسیدند چون گل از کرفس
:
یارانی که از پیامبر درباره ی مکر نفس می پرسیدند در پی این بودند که جلوه های مکر نفس را در امور جاری و ظاهر پیدا کنند ، و جزء جزء و ذره ذره ی آن را چنان بشناسند که ما گل را از یک گیاه ساده تشخیص می دهیم .
امیدوارم با فهم الکن خود ، منظور را رسانده باشم .
شاگرد مکتب حُسام الدین

درود بر حسام الدین و بیان شیوای او.
شاعر عرب گوید:
عرفتُ الشرَ لا للشرِ لکن لتوقّیهِ
و من لا یعرف الشرَ من الناسِ یقع فیهِ

بنظرم بهتر است در بیت دوم عبارت "براز" به شکل رسم الخط امروزی "به راز" نوشته شود تا مفهوم تر باشد.

جناب کهن دل اگر طبق نظرشما پیشینیان عمل میکردند تمامی متونی که امروز به دست ما رسیده حاوی تغییر بودند!

این روفیا در حاشیه پیشین کاذب است.
می دانید که!

تمام اشعار مولونا ارتباط مستقیم با قران داره وراه امت واحده رو می پیماید الحق که اگر احسن الحدیث رو نخونده باشی جز معنی ظاهر باطن ان را در نمی یابی بعد از بیست سال حمل جلد کتاب نایل به دریافت بطن ان شدم ....قران مثل کتاب رفرنسی هست که شعرای نام دار ما مانند حافظ سعدی مولانا از ان استفاده کردن دور از حدیث ها وتفسیر ها وتاریخها که قران را به تاریخ می کشاند ودر تاریخ هیچ چیز زنده نیست وهمه مرده اند وخداوند زمده وپاینده است ......

عیب ظاهر را بجستندی (نجستندی ) که کو
چون در فایل صوتی شنیدم منبع رو نمی دانم اما از نظر معنی هم خوانی بیشتری دارد.

عشق مولانایی:
شرح و تفسیر قبول کردن نصارا ، مکر وزیر را
صد هزاران مرد ترسا سوی او / اندک اندک جمع شد در کوی او
صدها هزار نفر از عیسویان اندک اندک به دور او گرویدند و پیرامونش گرد آمدند .
او بیان می کرد با ایشان به راز / سر انگلیون و زنار و نماز
وزیر مخفیانه اسرار و حقایق انجیل و و زنار بستن و نماز گزاردن را برای مردم تشریح می کرد .
– انگلیون به معنی انجیل است . چون مسیحیان شرقی انجیل را در قماش ابریشمین و ملون می پیچیدند از اینرو آن قماش را نیز انگلیون گفته اند .
– اکبرآبادی گوید : انگلیون سه معنی دارد اول به معنی انجیل ، دوم به معنی کتاب مانی نقاش که پر از تصویر بود و سوم به معنی دیبای هفت رنگ 
او به ظاهر ، واعظ احکام بود / لیک ، در باطن صفیر و دام بود
وزیر در عیان احکام شریعت عیسی را بازگو می کرد ولی در نهان همچو صیادان دام می گسترد و صفیر وحوش بر می کشید 
بهر این بعضی صحابه از رسول / ملتمس بودند مکر نفس غول
برای همین بود که بعضی از اصحاب پیامبر (ص) از آن حضرت می خواستند که در باره چگونگی مکر و فریب نفس اماره توضیحاتی دهد .
– غول به زعم عرب به شیطان یا جنسی از شیطان گفته می شود که در بیابانها و بیشه ها زندگی می کند و بر سر راه می نشیند و مسافران را از راه به بیراهه می کشد و رنگ به رنگ می شود تا آدمی را هلاک کند .
– در بیت فوق نفس اماره اماره به غول تشبیه شده از اینرو که نفس اماره مانند غول می کوشد که سالکان طریق حق را به بیراهه کشد .

کو چه آمیزد ز اغراض نهان / در عبادتها و در اخلاص جان ؟
اصحاب از پیامبر (ص) سوال می کردند که نفس اماره چگونه اغراض نهانی خود را در عبادات و اخلاص قلبی مردم وارد می سازد و صفای آنرا تیره و تار می کند .
فضل طاعت را نجستندی از او / عیب ظاهر را بجستندی که کو ؟
صحابه از آن رسول بزرگوار در باره فضیلت و ثواب حاصل از انجام طاعات سوالی نمی کردند زیرا خوب می دانستند که هر طاعت و عبادتی ستوده است ولی چیزی را که نمی دانستند بازیهای نفس اماره و وارونه کاریهای ظریف آن بود که شناخت آن از هر کسی بر نمی آید .
– چه بسا طاعت و عبادت با آداب خاص خود دقیقا انجام شود ولی نفس اماره در آن خللی درآورد و آن اعمال حسنه را در نزد خداوند بی قدر کند . پس شناخت خلل و غل و غش نفس ، خود به معرفت عمیق نیاز دارد زیرا نفس اماره اهل ایمان را در لباس ایمان می فریبد .
مو به مو ، ذره به ذره مکر نفس / می شناسیدند چون گل از کرفس
اصحاب رسول الله به کمک آن حضرت ، مکر و نیرنگ نفس اماره را مو به مو و ذره به ذره می شناختند . یعنی با توضیحات رسول خدا دقیقا به فتنه انگیزیهای مرموز نفس اماره واقف می شدند . و همانطور که گل را از کرفس تشخیص می دادند ریاکاریهای نفس اماره و حیله گریهای آن را از عمل خالصانه باز می شناختند .

مو شکافان صحابه هم در آن / وعظ ایشان خیره گشتندی به جان
حتی اصحاب دقیق و نکته سنج پیامبر (ص) با دقت به سخنان پند آمیز آن حضرت گوش می دادند و از شنیدن آن حیرت زده می شدند . یعنی از خطیر بودن حیله های نفس اماره مبهوت می شدند .

درود
در تصحیح نیکلسون(انتشارات امیرکبیر)، این گونه آمده است:
فضل طاعت را نجستندی ازو
عیب ظاهر را "نجستندی" که کو

با درود و سپاس از تلاش های گنجور و با تشکر ویژه از فرهاد

با درود و آرزوی بهترینها برای همه دوستان

بزرگواری که این شعر ا در فایل صوتی خوانده اند ، مصراع دوم بیت 6 ( بجستندی) را (نجستندی) خوانده اند که لازمست اصلاح گردد

این بخش از مثنوی را "در سکوت" بشنوید:

پیوند به وبگاه بیرونی