نصرالله منشیبخش ۶
و عاقل باید که در فاتحت کارها نهایت اغراض خویش پیش چشم دارد و پیش از آنکه قدم در راه نهد مقصد معین گرداند، و الا واسطه به حیرت کشد و خاتمت به هلاک و ندامت. و به حال خردمند آن لایق تر که همیشه طلب آخرت را بر دنیا مقدم شمرد، چه هر که همت او از طلب دنیا قاصرتر حسرات او به وقت مفارقت آن اندک تر، و نیز آنکه سعی برای آخرت کند مرادهای دنیا بیابد و حیات ابد او را به دست آید، و آنکه سعی او به مصالح دنیا مصروف باشد زندگانی بر او وبال گردد، و از ثواب آخرت بماند. و کوشش اهل عالم در ادراک سه مراد ستوده ست: ساختن توشه آخرت، تمهید اسباب معیشت، و راست داشتن میان خود و مردمان به کم آزاری و ترک اذیت.
بخش ۵: و فایده در تعلّم ، حرمت ذات و عزت نفس است، پس تعلیم دیگران، که اگر به اِفادت مشغول گردد و در نصیب خویش غفلت ورزد همچون چشمه ای باشد که از آب او همه کس را منفعت حاصل می‌آید و او از آن بی خبر. و از دو چیز نخست خود را مُستظهِر باید گردانید پس دیگران را ایثار کرد: علم و مال. یعنی چون وجوه تجارِب معلوم گشت اول در تهذیب اخلاق خویش باید کوشید آنگاه دیگران را بر آن باعث بود. و اگر نادانی این بشارت را بر هَزْل حمل کند مانند کوری باشد که کاژی را سرزنش کند. بخش ۷: و پسندیده تر اخلاق مردان تقوی است و کسب مال از وجه حلال، هرچند در هیچ حال از رحمت آفریدگار عز اسمه و مساعدت روزگار نومید نشاید بود اما بر آن اعتماد کلی کردن و کوشش فرو گذاشتن از خرد و رای راست دور افتد، که اَمداد خیرات و اَقسام سعادات بدو نزدیک تر که در کارها ثابت قدم باشد و در مَکاسِب جِدّ و هِد لازم شمرد. و اگر چنان که باژگونگی روزگار است کاهلی به درجتی رسد یا غافلی رتبتی یابد بدان التفات ننماید، و اقتدای خویش بدو دست نشناسد، چه نیک بخت و دولت یار او تواند بود که تَقَیُّل به مقبلان و خردمندان واجب بیند تا به هیچ وقت از مقام توکل دور نماند، و از فضیلت مجاهدت بی بهره نگردد.
اطلاعات
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
و عاقل باید که در فاتحت کارها نهایت اغراض خویش پیش چشم دارد و پیش از آنکه قدم در راه نهد مقصد معین گرداند، و الا واسطه به حیرت کشد و خاتمت به هلاک و ندامت. و به حال خردمند آن لایق تر که همیشه طلب آخرت را بر دنیا مقدم شمرد، چه هر که همت او از طلب دنیا قاصرتر حسرات او به وقت مفارقت آن اندک تر، و نیز آنکه سعی برای آخرت کند مرادهای دنیا بیابد و حیات ابد او را به دست آید، و آنکه سعی او به مصالح دنیا مصروف باشد زندگانی بر او وبال گردد، و از ثواب آخرت بماند. و کوشش اهل عالم در ادراک سه مراد ستوده ست: ساختن توشه آخرت، تمهید اسباب معیشت، و راست داشتن میان خود و مردمان به کم آزاری و ترک اذیت.
هوش مصنوعی: عاقل باید در آغاز هر کاری اهداف نهایی خود را مدنظر داشته باشد و قبل از شروع، مقصد خود را مشخص کند. در غیر این صورت ممکن است در میان راه دچار سردرگمی شود و پایان کار به شکست و پشیمانی بینجامد. خردمند باید همیشه به دنبال آخرت باشد و آن را بر دنیاست، زیرا هر کسی که دغدغه‌اش فقط دنیای مادی باشد، با مرگ خود دچار حسرت می‌شود. کسی که برای آخرت تلاش کند، به خواسته‌های دنیوی نیز خواهد رسید و زندگی ابدی خود را تأمین می‌کند، در حالی که اگر تمام سعی‌اش صرف امور دنیوی شود، زندگی برایش سخت و سنگین خواهد شد و از پاداش آخرت محروم خواهد ماند. تلاش افراد در این دنیا باید شامل سه هدف مهم باشد: آماده کردن توشه برای آخرت، تأمین نیازهای معیشتی، و برقراری رابطه‌ای درست با دیگران از طریق کم‌آزاری و دوری از آزار رساندن.