گنجور

شمارهٔ ۴۶۱

تا به کی جان کسی دل بری از هیچ کسان
آفت حسن بتان است هجوم مگسان
تو ز خود غافلی ای شمع ملک پروانه
که چو گل هر نفسی میزنی آتش به کسان
زده آتش به جهان حسن تو وز بیم نفس
تا شود روی تو آئینهٔ آتش نفسان
کشور حسن بیک تاخت بگیری چو شوند
هم رهان ره سودای تو باری فرسان
به حریم حرمت پای سگانست دراز
وز سر کوی تو شیران همه کوته مرسان
رزق شاهنشهی حسن چه داند صنمی
که سجود در او سر زند از بوالهوسان
بندگی‌ها کندت محتشم بی کس اگر
مکنی نسبتش از بنده شناسی به کسان

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا به کی جان کسی دل بری از هیچ کسان
آفت حسن بتان است هجوم مگسان
هوش مصنوعی: تا کی باید کسی دل خود را از دیگران خالی کند؟ زیبایی معشوقان مانند هجوم مگس‌هاست.
تو ز خود غافلی ای شمع ملک پروانه
که چو گل هر نفسی میزنی آتش به کسان
هوش مصنوعی: تو از خود بی‌خبر هستی، ای شمعی که پروانه در اطرافت می‌چرخد. همان‌گونه که گل با هر نَفَسش، آتش را به دیگران منتقل می‌کند، تو نیز به دور و برت تأثیر می‌گذاری.
زده آتش به جهان حسن تو وز بیم نفس
تا شود روی تو آئینهٔ آتش نفسان
هوش مصنوعی: آتش زیبایی تو دنیا را فراگرفته و از ترس نفس، چهره‌ات آینه‌ای از آتش و تمایل شده است.
کشور حسن بیک تاخت بگیری چو شوند
هم رهان ره سودای تو باری فرسان
هوش مصنوعی: اگر به سرزمین زیبایی حسن بروی و آنجا را تسخیر کنی، زمانی که سدها برداشته شوند، دیگر نیازی به شتاب برای رسیدن به آرزوهای تو نخواهد بود.
به حریم حرمت پای سگانست دراز
وز سر کوی تو شیران همه کوته مرسان
هوش مصنوعی: به حریم و مکانی که بزرگانی در آن جا قرار دارند، سگان پرو، و برخی از افراد رنجور و کم ارزش دست درازی می‌کنند. اما از اطراف تو، آن افراد قدرتمند و شجاع، باید همگی از نظر خود را پایین نگه‌دارند و خود را ناچیز ندانند.
رزق شاهنشهی حسن چه داند صنمی
که سجود در او سر زند از بوالهوسان
هوش مصنوعی: رزق و نعمت پادشاهی و زیبایی چه ارتباطی با معشوقی دارد که از اساس نداشته و نمی‌فهمد؟ در حقیقت، افرادی که فقط برای لذت‌جویی به سجده می‌افتند، درک عمیقی از این موضوع ندارند.
بندگی‌ها کندت محتشم بی کس اگر
مکنی نسبتش از بنده شناسی به کسان
هوش مصنوعی: اگر تو به بی کسی و فقر کسی توجه کنی و او را به عنوان بنده‌ای پیش خودت بشناسی، این کار از تو نشانه بزرگواری و احترام است.