شمارهٔ ۴۴۶
منم آن گدا که باشد سر کوی او پناهم
لقبم شه گدایان که گدای پادشاهم
شده راست کار بختم ز فلک که کرده مایل
به سجود سربلندی ز بتان کج کلاهم
لب خواهشم مجنبان که تمام آرزویم
به تو در طمع نیفتم ز تو هم تو را نخواهم
فلک از برای جورم همه عمر داشت زنده
چه شد ار تو نیز داری قدری دگر نگاهم
به غضب نگاه کردی و دگر نگه نکردی
نگهی دگر خدا را که خراب آن نگاهم
ز سیاست تو گشتم به گناه اگرچه قایل
به طریق مجرمانم نکشی که بیگناهم
شه محتشم کش من چو کمان رنجشم را
به ستیزه سخت کردی حذر از خدنگ آهم
اطلاعات
وزن: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
منم آن گدا که باشد سر کوی او پناهم
لقبم شه گدایان که گدای پادشاهم
هوش مصنوعی: من آن گدایی هستم که در کنار کوی محبوبم زندگی میکنم. عنوان من گدای بزرگ است، چرا که من فرمانبردار پادشاه هستم.
شده راست کار بختم ز فلک که کرده مایل
به سجود سربلندی ز بتان کج کلاهم
هوش مصنوعی: قدر و منزلت من از سوی سرنوشت به گونهای است که ستارهها به من ادای احترام کرده و من را به سجده واداشتهاند. این در حالی است که کلاهی که بر سر دارم، از زیبایی و خوشفرمی بتها نیز کمتر است.
لب خواهشم مجنبان که تمام آرزویم
به تو در طمع نیفتم ز تو هم تو را نخواهم
هوش مصنوعی: لطفاً لبهایت را تکان نده، چون تمام آرزوهایم به تو وابسته است و نمیخواهم به تو نیازمند شوم.
فلک از برای جورم همه عمر داشت زنده
چه شد ار تو نیز داری قدری دگر نگاهم
هوش مصنوعی: آسمان به خاطر بیعدالتی من تمام عمر زنده بود؛ حالا اگر تو هم کمی به من نگاهی دیگر داشته باشی، چه اتفاقی میافتد؟
به غضب نگاه کردی و دگر نگه نکردی
نگهی دگر خدا را که خراب آن نگاهم
هوش مصنوعی: به چهرهی خشمین تو نگاه کردی و دیگر هیچ نگاهی به من نینداختی. ای کاش نگاهی دیگر به خدا داری که آن نگاه خشمگین تو، جانم را ویران کرده است.
ز سیاست تو گشتم به گناه اگرچه قایل
به طریق مجرمانم نکشی که بیگناهم
هوش مصنوعی: از تأثیر رفتار تو دچار اشتباه شدم، هرچند که خودم را مجرم نمیدانم، اما خواهش میکنم مرا نکش که بیگناه هستم.
شه محتشم کش من چو کمان رنجشم را
به ستیزه سخت کردی حذر از خدنگ آهم
هوش مصنوعی: ای شاه محتشم، مانند کمان رنجش مرا به دوش کشیدی و با سختی بر من ستم کردی. مراقب تیر آهم باش!

محتشم کاشانی