گنجور

شمارهٔ ۱۰۴

مطرب بگو که این تری و این ترانه چیست
وین شعله در رگ و پی چنگ و چغانه چیست
ساقی صفای صبح جوانان پارسا
در درد تیره فام شراب شبانه چیست
واعظ تو را که دامن ازینها فتاده پاک
این آستین فشانی لایعقلانه چیست
خواب ملال تا رود از سر زمانه را
حرفی از آن یگانه بگو این افسانه چیست
ای کعبه رو که دور ز عشقی طواف تو
غیز از نظاره در و دیوار خانه چیست
یک جان چو درد و جسم نمی‌باشد ای حکیم
پس در دو کون ذات بدیع یگانه چیست
ای دل چو مرغ میفکند پر در این فضا
چندین هزار بیضه درین آشیانه چیست
کالای حسن او چو به قیمت نمی‌دهند
ای چشم پر در این همه عرض خزانه چیست
ابرست در تراوش و صبح است در طلوع
ساقی دگر برای تعلل بهانه چیست
دندان ز لعل و خال بتان محتشم بکن
تو مرغ دیگری هوس آب و دانه چیست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مطرب بگو که این تری و این ترانه چیست
وین شعله در رگ و پی چنگ و چغانه چیست
هوش مصنوعی: بنواز، بگو این صدای زیبا و این آهنگ چه معنایی دارد و این آتش که در وجود ما می‌غليان می‌کند، در این ساز و نوا چه تأثیری دارد؟
ساقی صفای صبح جوانان پارسا
در درد تیره فام شراب شبانه چیست
هوش مصنوعی: ای ساقی، زیبایی صبحگاهان جوانان پاکدامن در برابر دردهای تاریک شراب شب چیست؟
واعظ تو را که دامن ازینها فتاده پاک
این آستین فشانی لایعقلانه چیست
هوش مصنوعی: واعظی که خود را از این امور پاک می‌داند، چرا این‌گونه بی‌خود در مورد آن صحبت می‌کند؟
خواب ملال تا رود از سر زمانه را
حرفی از آن یگانه بگو این افسانه چیست
هوش مصنوعی: خواب خستگی وقتی از سر برود، بگو در مورد آن شخص بی‌نظیر چه چیزی را می‌دانی. این داستان چیست؟
ای کعبه رو که دور ز عشقی طواف تو
غیز از نظاره در و دیوار خانه چیست
هوش مصنوعی: ای کعبه، اگر دور از عشق تو بچرخم، دیگر چه فایده‌ای دارد که فقط به در و دیوار خانه‌ی تو نگاه کنم؟
یک جان چو درد و جسم نمی‌باشد ای حکیم
پس در دو کون ذات بدیع یگانه چیست
هوش مصنوعی: ای حکیم، وقتی که جان، دچار درد و رنج است و جسم نیز وجود ندارد، پس در این دو جهان آفرینش، آن ذات بی‌نظیر و بی‌همتا چه می‌تواند باشد؟
ای دل چو مرغ میفکند پر در این فضا
چندین هزار بیضه درین آشیانه چیست
هوش مصنوعی: ای دل، چطور مانند پرنده‌ای با بال‌های باز در این فضا پرواز می‌کنی؟ در این آشیانه چه تعداد تخم وجود دارد؟
کالای حسن او چو به قیمت نمی‌دهند
ای چشم پر در این همه عرض خزانه چیست
هوش مصنوعی: چشم تو به دنبال زیبایی اوست، ولی چون نمی‌توان آن زیبایی را با هیچ قیمتی خرید، در این همه ثروت و گنجینه چه معنایی دارد؟
ابرست در تراوش و صبح است در طلوع
ساقی دگر برای تعلل بهانه چیست
هوش مصنوعی: ابرها در حال بارش هستند و صبح در حال سپیده دمیدن است، پس چه دلیلی برای تعلل وجود دارد؟
دندان ز لعل و خال بتان محتشم بکن
تو مرغ دیگری هوس آب و دانه چیست
هوش مصنوعی: به خاطر زیبایی‌های دل‌فریب و جذابیت‌های ظاهری، به دنبال چیزهای دیگری نروید؛ زیرا این زیبایی‌ها نباید شما را به سمت خواسته‌های بیهوده سوق دهد.