گنجور

شمارهٔ ۱

من و دیدن رقیبان هوسناک تو را
رو که تا دم زده‌ام سوخته‌ام پاک تو را
من که از دست تو صد تیغ به دل خواهم زد
به که بیرون فکنم از دل صد چاک تو را
تا به غایت من گمراه نمیدانستنم
اینقدر کم حذر و خود سر و بی‌باک تو را
ترک چشمت که دم از شیر شکاری میزد
این چه سر بود که بربست به فتراک تو را
قلب ما صاف کن ای شعلهٔ اکسیر اثر
چه شود نقد به جز دود ز خاشاک تو را
هیچت ای چشم سیه روی ازو سیری نیست
در تو گور مگر سیر کند خاک تو را
محتشم آنچه تو دیدی و تو فهمیدی از او
کور بهتر پر ازین دیده ادراک تو را
کلامم می‌کشد ناگه به جائی
که آرد بر سر نطقم بلائی

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

من و دیدن رقیبان هوسناک تو را
رو که تا دم زده‌ام سوخته‌ام پاک تو را
هوش مصنوعی: من به خاطر دیدن رقبای هوسباز تو، تا حدی گداخته‌ام و کاملاً سوخته‌ام.
من که از دست تو صد تیغ به دل خواهم زد
به که بیرون فکنم از دل صد چاک تو را
هوش مصنوعی: من به جای اینکه از دل خود تو را بیرون کنم و درد بیشتری بگذارم، با همین احساس عمیقی که دارم، به خودم آسیب می‌زنم.
تا به غایت من گمراه نمیدانستنم
اینقدر کم حذر و خود سر و بی‌باک تو را
هوش مصنوعی: من نمی‌دانستم که تو این‌قدر بی‌پروا و سرکش هستی و هیچ احتیاطی نمی‌کنی، حتی تا مرز گمراهی.
ترک چشمت که دم از شیر شکاری میزد
این چه سر بود که بربست به فتراک تو را
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به حالتی دارد که شخصی با نگاهش به دیگری تأثیر گذاشته و به نوعی شکار می‌کند. "ترک چشم" به تاریکی یا سردی نگاه اشاره دارد و "دم از شیر شکاری زدن" به حالتی از خطر و تهدید اشاره دارد. در کل، این جمله می‌گوید که دیدن این نگاه چه برعکسی بر تو داشته و تو را در دام خود گرفتار کرده است.
قلب ما صاف کن ای شعلهٔ اکسیر اثر
چه شود نقد به جز دود ز خاشاک تو را
هوش مصنوعی: ای شعلهٔ اکسیر، دل ما را پاک و روشن کن. چه فایده‌ای دارد جز اینکه از دانه‌های بی‌ارزش فقط دود برمی‌خیزد.
هیچت ای چشم سیه روی ازو سیری نیست
در تو گور مگر سیر کند خاک تو را
هوش مصنوعی: چشمان سیاهت هیچ‌گاه سیر نمی‌شوند، تنها چیزی که می‌تواند تو را سیر کند، خاکت است که در گور آرام می‌گیرد.
محتشم آنچه تو دیدی و تو فهمیدی از او
کور بهتر پر ازین دیده ادراک تو را
هوش مصنوعی: محتشم می‌گوید: آنچه که تو مشاهده کرده‌ای و درک کرده‌ای، بهتر از این است که شخصی کور باشد و چیزی نبیند. یعنی گاهی درک و بینش یک فرد از واقعیت‌ها ارزشمندتر از عدم بینش است.
کلامم می‌کشد ناگه به جائی
که آرد بر سر نطقم بلائی
هوش مصنوعی: حرف‌هایم ناگهان مرا به جایی می‌برند که باعث می‌شود سخنرانی‌ام دچار مشکل و سختی شود.

حاشیه ها

1395/05/14 13:08
محسن حیدرزاده جزی

در مصرع دوم بیت ششم ظاهرا ته گور درست است

1396/07/28 09:09

با نظر آقای حیدرزاده موافقم. به نظر نمی‌رسد که تو در اینجا معنا را برساند.