میرداماد » دیوان اشراق

<div class="part-title-block"  data-value="قصاید" id="cat-3118">
<a href="/mir/divan/ghaside">قصاید</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="غزلیات" id="cat-3119">
<a href="/mir/divan/ghazal">غزلیات</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="رباعیات" id="cat-3120">
<a href="/mir/divan/robaee">رباعیات</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="مشرق‌الانوار" id="cat-3121">
<a href="/mir/divan/mashregh">مشرق‌الانوار</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="اخوانیات" id="cat-3122">
<a href="/mir/divan/ekh">اخوانیات</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="اشعار عربی" id="cat-3123">
<a href="/mir/divan/arabi">اشعار عربی</a>
</div>
<div class="part-title-block" data-value="" id="poem-138361">
<a href="/mir/divan/masnavi">مثنوی</a>
</div>
<div id="pretab"></div>
<div class="tab" id="tab-items">
<button class="tablinks active" onclick="switchTab(event, 'stats')">آمار</button> 
<button class="tablinks" onclick="switchTabWords(event, 'words', 3117, 186)">واژگان</button> 
<button class="tablinks" onclick="switchToCatTab(event, 'recitations', 3117)">خوانش‌ها</button>
</div> 
<div class="tabcontent" id="stats" style="display:block"><div id="stats-section">
<p>این آمار از میان ۱٬۳۸۱ بیت شعر فارسی از کل ۱٬۴۳۰ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.</p>
<div class="notice">
<p>توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.</p>
<p>آمار همهٔ شعرهای گنجور را <a href="/vazn">اینجا</a> ببینید.</p>
<p>وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات <a href="http://www.sorud.info/">تارنمای سرود</a> اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.</p>
</div>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">وزن</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%81%D8%B9%D9%84%20%28%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B9%DB%8C%29&amp;a=186&amp;c=3117">مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)</a></td>
<td class="c3">۶۸۸</td>
<td class="c4">۴۹٫۸۲</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B9%20%D9%85%D8%B7%D9%88%DB%8C%20%D9%85%DA%A9%D8%B4%D9%88%D9%81%29&amp;a=186&amp;c=3117">مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)</a></td>
<td class="c3">۳۳۰</td>
<td class="c4">۲۳٫۹۰</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۳</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%B9%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%DA%A9%D9%81%D9%88%D9%81%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=186&amp;c=3117">مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)</a></td>
<td class="c3">۱۰۹</td>
<td class="c4">۷٫۸۹</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۴</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=186&amp;c=3117">فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)</a></td>
<td class="c3">۵۶</td>
<td class="c4">۴٫۰۶</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۵</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%84%29&amp;a=186&amp;c=3117">فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)</a></td>
<td class="c3">۴۸</td>
<td class="c4">۳٫۴۸</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۶</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=186&amp;c=3117">فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)</a></td>
<td class="c3">۴۵</td>
<td class="c4">۳٫۲۶</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۷</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%29&amp;a=186&amp;c=3117">مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)</a></td>
<td class="c3">۳۳</td>
<td class="c4">۲٫۳۹</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۸</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%DB%8C%29&amp;a=186&amp;c=3117">فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)</a></td>
<td class="c3">۲۷</td>
<td class="c4">۱٫۹۶</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۹</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%AB%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=186&amp;c=3117">مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)</a></td>
<td class="c3">۲۵</td>
<td class="c4">۱٫۸۱</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۰</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%DA%A9%D9%81%D9%88%D9%81%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=186&amp;c=3117">مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)</a></td>
<td class="c3">۷</td>
<td class="c4">۰٫۵۱</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%20%28%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%29&amp;a=186&amp;c=3117">فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)</a></td>
<td class="c3">۷</td>
<td class="c4">۰٫۵۱</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D8%AC%D8%B2%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%29&amp;a=186&amp;c=3117">مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)</a></td>
<td class="c3">۶</td>
<td class="c4">۰٫۴۳</td>
</tr>
</table>
<p>آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:</p>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">زبان</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?l=fa-IR&amp;a=186&amp;c=3117">فارسی</a></td>
<td class="c3">۱٬۳۸۱</td>
<td class="c4">۹۶٫۵۷</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?l=ar&amp;a=186&amp;c=3117">عربی</a></td>
<td class="c3">۴۹</td>
<td class="c4">۳٫۴۳</td>
</tr>
</table>
<p>آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:</p>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">قالب شعری</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=5&amp;a=186&amp;c=3117">رباعی</a></td>
<td class="c3">۶۸۸</td>
<td class="c4">۴۸٫۱۱</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=3&amp;a=186&amp;c=3117">مثنوی</a></td>
<td class="c3">۳۷۰</td>
<td class="c4">۲۵٫۸۷</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۳</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=1&amp;a=186&amp;c=3117">غزل</a></td>
<td class="c3">۲۴۸</td>
<td class="c4">۱۷٫۳۴</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۴</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=2&amp;a=186&amp;c=3117">قصیده</a></td>
<td class="c3">۹۷</td>
<td class="c4">۶٫۷۸</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۵</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=7&amp;a=186&amp;c=3117">غزل/قصیده/قطعه</a></td>
<td class="c3">۲۷</td>
<td class="c4">۱٫۸۹</td>
</tr>
</table>
</div>
</div>


میر برهان‌الدّین محمدباقر استرآبادی نامور به «میرداماد» و «معلم ثالث»، متخلّص به «اشراق» فیلسوف، متکلم و فقیه برجستهٔ دورهٔ صفویه و از ارکانِ مکتب فلسفی اصفهان است.
میرداماد فرزند میر شمس الدین محمد استرآبادی مشهور به داماد و از سادات حسینی گرگان است. محمد استرآبادی با دختر علی بن عبد العالی معروف به محقق کرکی ازدواج نمود و به همین خاطر او را داماد نامیدند. میرداماد این لقب را از پدر خود به ارث برده‌است.
وی از دوستان نزدیک شیخ بهایی بود.
دربارهٔ سال تولد او، اطلاعات کافی در دست نیست ولی کتاب «نخبة المقال فی اسماء الرجال» تولد او را سال ۹۶۹ قمری ذکر کرده است.
وی در کودکی به توس هجرت کرد و علوم دینی را نزد سید علی فرزند ابی‌الحسن موسوی عاملی و دیگر استادان آن دیار آموخت. همچنین علوم فلسفه و ریاضیات را در دوران حضورش در توس آموخت. میر محمدباقر سپس راه قزوین پیش گرفت. در سال ۹۸۸ قمری دوباره به خراسان آمد و تا سال ۹۹۳ قمری در آنجا ماندگار شد و سپس به کاشان مهاجرت کرد.
میرداماد مانند بسیاری از حکما و عرفا، که ذوق شعر و شاعری داشته‌اند به سرودن شعر عربی و فارسی می‌پرداخته است. مجموعهٔ اشعار او بعدها به نام «دیوان میرداماد» یا «دیوان اشراق» گردآوری شده است.
میرداماد در سال ۱۰۴۰ قمری در بین راه مسیر کربلا و نجف درگذشت و در حرم حضرت علی (ع) دفن شد.

<p>میر برهان&zwnj;الدّین محمدباقر استرآبادی نامور به &laquo;میرداماد&raquo; و &laquo;معلم ثالث&raquo;، متخلّص به &laquo;اشراق&raquo; فیلسوف، متکلم و فقیه برجستهٔ دورهٔ صفویه و از ارکانِ مکتب فلسفی اصفهان است.<br />میرداماد فرزند میر شمس الدین محمد استرآبادی مشهور به داماد و از سادات حسینی گرگان است. محمد استرآبادی با دختر علی بن عبد العالی معروف به محقق کرکی ازدواج نمود و به همین خاطر او را داماد نامیدند. میرداماد این لقب را از پدر خود به ارث برده&zwnj;است.<br />وی از دوستان نزدیک شیخ بهایی بود.<br />دربارهٔ سال تولد او، اطلاعات کافی در دست نیست ولی کتاب &laquo;نخبة المقال فی اسماء الرجال&raquo; تولد او را سال ۹۶۹ قمری ذکر کرده است.<br />وی در کودکی به توس هجرت کرد و علوم دینی را نزد سید علی فرزند ابی&zwnj;الحسن موسوی عاملی و دیگر استادان آن دیار آموخت. همچنین علوم فلسفه و ریاضیات را در دوران حضورش در توس آموخت. میر محمدباقر سپس راه قزوین پیش گرفت. در سال ۹۸۸ قمری دوباره به خراسان آمد و تا سال ۹۹۳ قمری در آنجا ماندگار شد و سپس به کاشان مهاجرت کرد.<br />میرداماد مانند بسیاری از حکما و عرفا، که ذوق شعر و شاعری داشته&zwnj;اند به سرودن شعر عربی و فارسی می&zwnj;پرداخته است. مجموعهٔ اشعار او بعدها به نام &laquo;دیوان میرداماد&raquo; یا &laquo;دیوان اشراق&raquo; گردآوری شده است.<br />میرداماد در سال ۱۰۴۰ قمری در بین راه مسیر کربلا و نجف درگذشت و در حرم حضرت علی (ع) دفن شد.</p>