گنجور

النوبة الاولى

قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان‌

فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً (۲) خاصّه آن باد سخت کشتی شکن.

وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً (۱) ببادهای فرو گشاده پیاپی پیوسته.

وَ النَّاشِراتِ نَشْراً (۳) و بفریشتگان آن کراسه گشایندگان خواندن را.

فَالْفارِقاتِ فَرْقاً (۴) خاصّه ایشان که پیغام خدای بر پیغامبران خدای می‌افکنند میان حقّ و باطل.

فَالْمُلْقِیاتِ ذِکْراً (۵) و خاصّه آن فریشتگان که قرآن می‌افکنند بر دل و گوش پیغامبران.

عُذْراً أَوْ نُذْراً (۶) عذر باز نمودن را و آگاه کردن را.

إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِعٌ (۷) که آنچه شما را می‌ترس دهند، براستی که بودنی است.

فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ (۸) آن گاه که ستارگان روشنایی آن بسترند.

وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ (۹) و آن گه که آسمان بگشایند و بشکافند.

وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ (۱۰) و آن گه که کوه‌ها از بیخ برکنند و بروانند.

وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ (۱۱) و آن گه که پیغمبران را بر هنگامی حاضر کنند.

لِأَیِّ یَوْمٍ أُجِّلَتْ (۱۲) و چه روز را و هنگام را حاضر کنند.

لِیَوْمِ الْفَصْلِ (۱۳) روز داوری بر گشادن را.

وَ ما أَدْراکَ ما یَوْمُ الْفَصْلِ (۱۴) و چه چیز ترا دانا کرد که روز داوری برگشادن چه روزست؟

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۱۵) ویل آن روز هر دروغ زن گیران را بآن روز.

أَ لَمْ نُهْلِکِ الْأَوَّلِینَ (۱۶) نه پیشینیان را و پدران ایشان را تباه و نیست کردیم و میرانیدیم؟

ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرِینَ (۱۷) و آن گه پسینان را بمرگ پس ایشان می‌بریم.

کَذلِکَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِینَ (۱۸) هم چنان کنیم با این بدان پس ایشان می‌بریم.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۱۹) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

أَ لَمْ نَخْلُقْکُمْ مِنْ ماءٍ مَهِینٍ (۲۰) نه شما را از آبی ننگین و خوار آفریدیم؟

فَجَعَلْناهُ فِی قَرارٍ مَکِینٍ (۲۱) آن آب را آرام دادیم در آرامگاهی نهفت.

إِلی‌ قَدَرٍ مَعْلُومٍ (۲۲) تا باندازه‌ای دانسته و هنگامی نامزد کرده.

«فَقَدَرْنا» اندازه اندازه نهادیم فَنِعْمَ الْقادِرُونَ (۲۳) نیک مقدّر که مائیم.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۲۴) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ کِفاتاً (۲۵) زمین را نهان دارنده نکردیم، تا می‌پوشد.

أَحْیاءً وَ أَمْواتاً (۲۶) زندگان را و مردگان را.

وَ جَعَلْنا فِیها رَواسِیَ شامِخاتٍ و نه در آن کوه‌های بلند گران آفریدیم.

وَ أَسْقَیْناکُمْ ماءً فُراتاً (۲۷) و نه شما را آبی دادیم خوش گوارنده آشامیدنی.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۲۸) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

انْطَلِقُوا إِلی‌ ما کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ (۲۹) روید بآنچه می دروغ شمردید.

انْطَلِقُوا روید هین إِلی‌ ظِلٍّ ذِی ثَلاثِ شُعَبٍ (۳۰) بسایه سه شاخ.

لا ظَلِیلٍ نه باز پوشنده و نه خنک وَ لا یُغْنِی مِنَ اللَّهَبِ (۳۱) و نه باز دارنده تف و زبانه آتش.

إِنَّها تَرْمِی بِشَرَرٍ کَالْقَصْرِ (۳۲) می‌اندازد آن زبانه آتش هر برزه‌ای چون کوشکی.

کَأَنَّهُ جِمالَتٌ صُفْرٌ (۳۳) گویی که شتران سیاه‌اند.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۳۴) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

هذا یَوْمُ لا یَنْطِقُونَ (۳۵) آن آن روزست که هیچکس سخن نگوید.

وَ لا یُؤْذَنُ لَهُمْ فَیَعْتَذِرُونَ (۳۶) و دستوری ندهند ایشان را تا جرم خویش بحجّت بپوشند و عذر دهند.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۳۷) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

هذا یَوْمُ الْفَصْلِ ایشان را گویند این روز داوری برگشادن است.

جَمَعْناکُمْ وَ الْأَوَّلِینَ (۳۸) شما را با هم آوردیم و ایشان را که پیش از شما بودند.

فَإِنْ کانَ لَکُمْ کَیْدٌ فَکِیدُونِ (۳۹) اگر شما را دستانی است؟ بسازید، یا سازی توانید؟ با من پیش آرید!

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۰) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی ظِلالٍ وَ عُیُونٍ (۴۱) پرهیزگاران در سایه‌هااند پای چشمه‌ها.

وَ فَواکِهَ مِمَّا یَشْتَهُونَ (۴۲) و میوه‌ها از هر چه آرزو کنند.

کُلُوا وَ اشْرَبُوا میخورید و میآشامید هَنِیئاً بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۴۳) گوارنده باد و نوش بآن کردار نیکو که در دنیا می‌کردید.

إِنَّا کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ (۴۴) ما پاداش چنین دهیم نیکوکاران را

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۵) ویل آن روز بدروغ زن گیران.

کُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِیلًا میخورید و برخوردار باشید روزگاری اندک إِنَّکُمْ مُجْرِمُونَ (۴۶) که شما بد کردارانید.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۷) ویل آن روز بدروغ زن گیران‌

وَ إِذا قِیلَ لَهُمُ ارْکَعُوا و چون ایشان را گویند: نماز کنید لا یَرْکَعُونَ نماز نکنند.

وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۹) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ (۵۰) بکدام سخن پس این قرآن که بآن نمیگروند بخواهند گروید؟

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان‌
هوش مصنوعی: به نام خداوندی که بسیار مهربان و بخشنده است.
فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً (۲) خاصّه آن باد سخت کشتی شکن.
هوش مصنوعی: بادهایی که به شدت می‌وزند، به ویژه آن بادهای قوی که کشتی‌ها را می‌شکنند.
وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً (۱) ببادهای فرو گشاده پیاپی پیوسته.
هوش مصنوعی: و بادهایی که به نرمی و آرامی به طور مداوم وزیدن گرفته‌اند.
وَ النَّاشِراتِ نَشْراً (۳) و بفریشتگان آن کراسه گشایندگان خواندن را.
هوش مصنوعی: و به فرشتگانی که می‌گسترند و نشر می‌دهند.
فَالْفارِقاتِ فَرْقاً (۴) خاصّه ایشان که پیغام خدای بر پیغامبران خدای می‌افکنند میان حقّ و باطل.
هوش مصنوعی: پس آن‌هایی که تفاوت‌ها را مشخص می‌کنند، به‌ویژه کسانی که پیام‌های خدا را به پیامبران او منتقل می‌کنند، اختلاف میان حق و باطل را بیان می‌کنند.
فَالْمُلْقِیاتِ ذِکْراً (۵) و خاصّه آن فریشتگان که قرآن می‌افکنند بر دل و گوش پیغامبران.
هوش مصنوعی: پس آن فرشتگانی که وحی را در دل و گوش پیامبران می‌افکنند.
عُذْراً أَوْ نُذْراً (۶) عذر باز نمودن را و آگاه کردن را.
هوش مصنوعی: عذر و توضیح دادن درباره یک موضوع.
إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِعٌ (۷) که آنچه شما را می‌ترس دهند، براستی که بودنی است.
هوش مصنوعی: آنچه به شما وعده داده می‌شود، به یقین واقع خواهد شد.
فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ (۸) آن گاه که ستارگان روشنایی آن بسترند.
هوش مصنوعی: زمانی که ستاره‌ها خاموش شوند و دیگر نوری نداشته باشند.
وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ (۹) و آن گه که آسمان بگشایند و بشکافند.
هوش مصنوعی: و زمانی که آسمان باز شود و شکافته گردد.
وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ (۱۰) و آن گه که کوه‌ها از بیخ برکنند و بروانند.
هوش مصنوعی: و زمانی که کوه‌ها به کلی از جا کنده شوند و به حرکت درآیند.
وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ (۱۱) و آن گه که پیغمبران را بر هنگامی حاضر کنند.
هوش مصنوعی: و هنگامی که پیامبران را برای حضور در زمانی مشخص فراخوانند.
لِأَیِّ یَوْمٍ أُجِّلَتْ (۱۲) و چه روز را و هنگام را حاضر کنند.
هوش مصنوعی: برای کدام روز موعد تعیین شده است و چه زمانی را برای آن قرار داده‌اند؟
لِیَوْمِ الْفَصْلِ (۱۳) روز داوری بر گشادن را.
هوش مصنوعی: روز قیامت روزی است که همه شاهد حقایق هستند و در آن روز حقایق آشکار می‌شود.
وَ ما أَدْراکَ ما یَوْمُ الْفَصْلِ (۱۴) و چه چیز ترا دانا کرد که روز داوری برگشادن چه روزست؟
هوش مصنوعی: و چه چیزی تو را آگاه کرد که روز قیامت چه روزی است؟
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۱۵) ویل آن روز هر دروغ زن گیران را بآن روز.
هوش مصنوعی: آن روز، عذاب بر کسانی که دروغ می‌گویند، حتمی خواهد بود.
أَ لَمْ نُهْلِکِ الْأَوَّلِینَ (۱۶) نه پیشینیان را و پدران ایشان را تباه و نیست کردیم و میرانیدیم؟
هوش مصنوعی: آیا ما پیشینیان و نیاکان آنها را نابود نکردیم و از بین نبردیم؟
ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرِینَ (۱۷) و آن گه پسینان را بمرگ پس ایشان می‌بریم.
هوش مصنوعی: سپس ما نسل‌های بعدی را به دنبال آن‌ها خواهیم آورد.
کَذلِکَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِینَ (۱۸) هم چنان کنیم با این بدان پس ایشان می‌بریم.
هوش مصنوعی: ما همین کار را با مجرمان خواهیم کرد و آنها را به عذاب خواهیم سپرد.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۱۹) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: و آن روز برای کسانی که دروغ می‌گویند، عذاب سختی خواهد بود.
أَ لَمْ نَخْلُقْکُمْ مِنْ ماءٍ مَهِینٍ (۲۰) نه شما را از آبی ننگین و خوار آفریدیم؟
هوش مصنوعی: آیا ما شما را از آبی ناپاک و خوار نیافریدیم؟
فَجَعَلْناهُ فِی قَرارٍ مَکِینٍ (۲۱) آن آب را آرام دادیم در آرامگاهی نهفت.
هوش مصنوعی: آن آب را در جایی محکم و امن قرار دادیم.
إِلی‌ قَدَرٍ مَعْلُومٍ (۲۲) تا باندازه‌ای دانسته و هنگامی نامزد کرده.
هوش مصنوعی: تا اندازه‌ای مشخص و در زمانی تعیین شده نامزد شده است.
«فَقَدَرْنا» اندازه اندازه نهادیم فَنِعْمَ الْقادِرُونَ (۲۳) نیک مقدّر که مائیم.
هوش مصنوعی: «ما اندازه‌گیری کردیم و چه نیکو اندازه‌گیرانی هستیم.»
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۲۴) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: در آن روز، برای کسانی که دروغ می‌گویند، عذابی سخت و شدید خواهد بود.
أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ کِفاتاً (۲۵) زمین را نهان دارنده نکردیم، تا می‌پوشد.
هوش مصنوعی: آیا زمین را به گونه‌ای نیافریدیم که همه چیز را در خود جای دهد و بپوشاند؟
أَحْیاءً وَ أَمْواتاً (۲۶) زندگان را و مردگان را.
هوش مصنوعی: زندگان و مردگان.
وَ جَعَلْنا فِیها رَواسِیَ شامِخاتٍ و نه در آن کوه‌های بلند گران آفریدیم.
هوش مصنوعی: و در آن کوه‌های بلند و استوار قرار دادیم.
وَ أَسْقَیْناکُمْ ماءً فُراتاً (۲۷) و نه شما را آبی دادیم خوش گوارنده آشامیدنی.
هوش مصنوعی: و ما به شما آبی زلال و گوارا نوشاندیم.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۲۸) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: آن روز برای کسانی که دروغ می‌گویند، عذاب و مصیبت بزرگی خواهد بود.
انْطَلِقُوا إِلی‌ ما کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ (۲۹) روید بآنچه می دروغ شمردید.
هوش مصنوعی: به سوی آنچه که به آن دروغ می‌گفتید بروید.
انْطَلِقُوا روید هین إِلی‌ ظِلٍّ ذِی ثَلاثِ شُعَبٍ (۳۰) بسایه سه شاخ.
هوش مصنوعی: به راه بیفتید به سوی سایه‌ای که دارای سه شاخه است.
لا ظَلِیلٍ نه باز پوشنده و نه خنک وَ لا یُغْنِی مِنَ اللَّهَبِ (۳۱) و نه باز دارنده تف و زبانه آتش.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که نه سایه‌ای وجود دارد که انسان را بپوشاند یا خنک کند و نه می‌تواند از آتش محافظت کند یا جلوی حرارت آن را بگیرد.
إِنَّها تَرْمِی بِشَرَرٍ کَالْقَصْرِ (۳۲) می‌اندازد آن زبانه آتش هر برزه‌ای چون کوشکی.
هوش مصنوعی: آتش از آن با شعله‌هایی به عظمت یک قصر پرتاب می‌کند.
کَأَنَّهُ جِمالَتٌ صُفْرٌ (۳۳) گویی که شتران سیاه‌اند.
هوش مصنوعی: گویی شترانی سیاه رنگ هستند.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۳۴) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: وای بر دروغگوها در آن روز!
هذا یَوْمُ لا یَنْطِقُونَ (۳۵) آن آن روزست که هیچکس سخن نگوید.
هوش مصنوعی: در آن روز، هیچ‌کس صحبت نخواهد کرد.
وَ لا یُؤْذَنُ لَهُمْ فَیَعْتَذِرُونَ (۳۶) و دستوری ندهند ایشان را تا جرم خویش بحجّت بپوشند و عذر دهند.
هوش مصنوعی: به آنها اجازه داده نمی‌شود که عذر و بهانه‌ای بیاورند تا بتوانند گناه خود را توجیه کنند.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۳۷) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: در آن روز، عذاب و سختی برای کسانی که دروغ می‌گویند وجود دارد.
هذا یَوْمُ الْفَصْلِ ایشان را گویند این روز داوری برگشادن است.
هوش مصنوعی: این روز روزی است که در آن قضاوت و داوری انجام می‌شود.
جَمَعْناکُمْ وَ الْأَوَّلِینَ (۳۸) شما را با هم آوردیم و ایشان را که پیش از شما بودند.
هوش مصنوعی: شما را با کسانی که قبل از شما بوده‌اند، گرد هم آوردیم.
فَإِنْ کانَ لَکُمْ کَیْدٌ فَکِیدُونِ (۳۹) اگر شما را دستانی است؟ بسازید، یا سازی توانید؟ با من پیش آرید!
هوش مصنوعی: پس اگر نقشه‌ای دارید، آن را پیاده کنید و با من مقابله کنید!
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۰) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: در آن روز، عذاب و ناامیدی برای کسانی خواهد بود که دروغ می‌گویند.
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی ظِلالٍ وَ عُیُونٍ (۴۱) پرهیزگاران در سایه‌هااند پای چشمه‌ها.
هوش مصنوعی: پرهیزگاران در سایه‌های خنک و کنار چشمه‌های آب آرامش دارند.
وَ فَواکِهَ مِمَّا یَشْتَهُونَ (۴۲) و میوه‌ها از هر چه آرزو کنند.
هوش مصنوعی: و میوه‌هایی از آنچه که آرزو می‌کنند.
کُلُوا وَ اشْرَبُوا میخورید و میآشامید هَنِیئاً بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۴۳) گوارنده باد و نوش بآن کردار نیکو که در دنیا می‌کردید.
هوش مصنوعی: به شما گفته می‌شود که با لذت بخورید و بنوشید، به خاطر کارهای نیکی که در دنیا انجام داده‌اید.
إِنَّا کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ (۴۴) ما پاداش چنین دهیم نیکوکاران را
هوش مصنوعی: ما به نیکوکاران چنین پاداش می‌دهیم.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۵) ویل آن روز بدروغ زن گیران.
هوش مصنوعی: در آن روز، افرادی که به حقیقت دروغ می‌گویند، در عذاب و زحمت خواهند بود.
کُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِیلًا میخورید و برخوردار باشید روزگاری اندک إِنَّکُمْ مُجْرِمُونَ (۴۶) که شما بد کردارانید.
هوش مصنوعی: بخورید و از زندگی لذت ببرید، اما مدت کمی، زیرا شما مردمان بدکردار هستید.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۷) ویل آن روز بدروغ زن گیران‌
هوش مصنوعی: وای بر دروغ‌گویان در آن روز!
وَ إِذا قِیلَ لَهُمُ ارْکَعُوا و چون ایشان را گویند: نماز کنید لا یَرْکَعُونَ نماز نکنند.
هوش مصنوعی: و وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که نماز بخوانید، نماز نمی‌خوانند.
وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۴۹) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: در آن روز، عذاب بزرگی برای دروغ‌گویان وجود دارد.
فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ (۵۰) بکدام سخن پس این قرآن که بآن نمیگروند بخواهند گروید؟
هوش مصنوعی: پس به کدام سخن دیگر بعد از این، ایمان خواهند آورد؟ وقتی که به این قرآن رو نیاورند، به چه چیزی می‌خواهند ایمان بیاورند؟