گنجور

النوبة الاولى

قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان‌
یا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ (۱) ای جامه در خود پیچیده.

قُمِ اللَّیْلَ بشب خیز نماز را إِلَّا قَلِیلًا (۲) مگر اندکی.

نِصْفَهُ نیمی از شب. أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِیلًا (۳) یا چیزی کاه از نیمی اندک.

أَوْ زِدْ عَلَیْهِ یا چیزی افزای بر نیمی. وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا (۴) و قرآن را گشاده حروف خوان.

إِنَّا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلًا ثَقِیلًا (۵) ما می‌افکنیم بر تو سخنی گرانمایه سنگی.

إِنَّ ناشِئَةَ اللَّیْلِ این ساعتهای شب و این خاستن بشب هِیَ أَشَدُّ وَطْئاً سازنده‌تر است. وَ أَقْوَمُ قِیلًا (۶) و موافق ترست و راستر اندیشیدن و خواندن را.

إِنَّ لَکَ فِی النَّهارِ سَبْحاً طَوِیلًا (۷) ترا در روز خواب را و شغل را پرداختی است دراز.

وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ خداوند خویش را نام می‌بر و یاد می‌کن. وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا (۸) و باز و گسل باز گسستنی او را.

رَبُّ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ خداوند دو نیمه جهان لا إِلهَ إِلَّا هُوَ نیست خدای جز او. فَاتَّخِذْهُ وَکِیلًا (۹) او را میانجی گیر و کارسازی بسنده.

وَ اصْبِرْ عَلی‌ ما یَقُولُونَ و شکیبایی کن بر آنچه دشمنان میگویند.

وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِیلًا (۱۰) و فرا بر ازیشان فرابریدنی نیکو بی مداهنة و بی مداجات.

وَ ذَرْنِی وَ الْمُکَذِّبِینَ و با من گذار این دروغ زن گیران أُولِی النَّعْمَةِ که خداوندان نازند و تن آسانی وَ مَهِّلْهُمْ قَلِیلًا (۱۱) و فرا گذار ایشان را اندکی از روزگار.

إِنَّ لَدَیْنا أَنْکالًا نزدیک ما در غیب ایشان را بندهاست وَ جَحِیماً (۱۲) و آتشی عظیم.

وَ طَعاماً ذا غُصَّةٍ و خورشی گلوگیر وَ عَذاباً أَلِیماً (۱۳) و عذابی درد نمای‌

یَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَ الْجِبالُ آن روز که زمین بجنبد و کوه‌ها از جای وَ کانَتِ الْجِبالُ کَثِیباً مَهِیلًا (۴۱) و کوه‌ها ریگ شود روان.

إِنَّا أَرْسَلْنا إِلَیْکُمْ رَسُولًا ما فرستادیم بشما رسولی شاهِداً عَلَیْکُمْ تا بر شما گواه بود کَما أَرْسَلْنا إِلی‌ فِرْعَوْنَ رَسُولًا (۱۵) چنان که فرستادیم به فرعون رسولی.

فَعَصی‌ فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ سر کشید فرعون از آن رسول فَأَخَذْناهُ أَخْذاً وَبِیلًا (۱۶) فرا گرفتیم او را فرا گرفتنی گران.

فَکَیْفَ تَتَّقُونَ إِنْ کَفَرْتُمْ اگر کافر شوید و بر کفر باز ایستید چون پرهیزید؟

یَوْماً یَجْعَلُ الْوِلْدانَ شِیباً (۱۷) از بد آن روز که نوزادگان را از مادر بر جا پیر کند.

السَّماءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ آسمان شکافتنی است آن روز بصعبی آن روز کانَ وَعْدُهُ مَفْعُولًا (۱۸) وعده اللَّه بودنی است و کردنی.

إِنَّ هذِهِ تَذْکِرَةٌ این پیغام و سخن پندی است فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِلی‌ رَبِّهِ سَبِیلًا (۱۹) تا هر که خواهد بسوی خداوند خویش راه گیرد.

إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ میداند خداوند تو أَنَّکَ تَقُومُ که تو می‌خیزی أَدْنی‌ مِنْ ثُلُثَیِ اللَّیْلِ کم از دو بهر از شب وَ نِصْفَهُ و کم از نیمی از شب وَ ثُلُثَهُ و کم از سه یکی از شب وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَکَ و گروهی ازینان که با تواند وَ اللَّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ و اللَّه شب و روز باندازه میداند و می‌دارد. عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ دانست اللَّه که شما این نماز شب نتوانید فَتابَ عَلَیْکُمْ از شما فرو نهاد و عذر شما بعجز شما بپذیرفت فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ میخوانید آنچه از قرآن آسانست بر خوانندگان عَلِمَ أَنْ سَیَکُونُ مِنْکُمْ مَرْضی‌ دانست اللَّه که از شما بیماران بود وَ آخَرُونَ یَضْرِبُونَ فِی الْأَرْضِ و دانست که از شما دیگران بود که در زمین میروند یَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ و فضل اللَّه میجویند. وَ آخَرُونَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ و دیگران بود غازیان که در سبیل اللَّه با دشمنان او کشتن می‌کنند فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنْهُ چندان که بر شما آسان آید میخوانید از قرآن وَ أَقِیمُوا الصَّلاةَ و نماز بپای دارید. وَ آتُوا الزَّکاةَ و زکاة میدهید. وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً و کردار نیکو نزدیک اللَّه وام می‌نهید وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ و هر چه پیش فرا فرستید از نیکی خویشتن را. تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ آن را نزدیک او باز یابید هُوَ خَیْراً آن به از آنکه کردید وَ أَعْظَمَ أَجْراً و مزد آن مه از آنکه بیوسیدید وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ و آمرزش خواهید از اللَّه إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ (۲۰) که اللَّه آمرزگارست و بخشاینده.

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فع مفتعلن مفتعلن فع
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

حاشیه ها

1402/02/07 09:05
یزدانپناه عسکری

17- فَعَصی‌ فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ سر کشید فرعون از آن رسول فَأَخَذْناهُ أَخْذاً وَبِیلًا فرا گرفتیم او را فرا گرفتنی گران.

***

[نشوان بن سعید حمیری]1

فَأَخَذْناهُ‏ أَخْذاً وَبِیلًا(المزمل/16) أی شدیداً

لقد أکلت بجیلةُ یوم لاقت‏ -  فوارس مالک أکلًا وبیلا

[یزدانپناه عسکری]*

شدت تفکیک و بازپس‌گیری نیروی حیات

____

1- شمس العلوم - دمشق، چاپ: اول. – ج 11 ص 7046