قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ ای پیغامبر. لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَکَ چرا حرام میکنی و می‌ببندی آنچه اللَّه حلال کرد ترا و بگشاد؟. تَبْتَغِی مَرْضاتَ أَزْواجِکَ باین که میکنی، خشنودی زنان خود میجویی وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ (۱) اللَّه آمرزگاری مهربانست.
قَدْ فَرَضَ اللَّهُ لَکُمْ تَحِلَّةَ أَیْمانِکُمْ اللَّه تقدیر کرد و باز انداخت باز گشادن تنگی سوگندان شما. وَ اللَّهُ مَوْلاکُمْ و اللَّه یار شماست. وَ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ (۲) و او دانای است راست دانش.
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِیُّ راز کرد پیغامبر. إِلی بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِیثاً با یکی از زنان خویش سخنی. فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ چون آن زن آن سخن بگفت دیگری را، وَ أَظْهَرَهُ اللَّهُ عَلَیْهِ و اللَّه او را آگاه کرد از آن عَرَّفَ بَعْضَهُ وَ أَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ لختی از قصّه باز گفت در عتاب و بعضی باز نگفت. فَلَمَّا نَبَّأَها بِهِ چون آن زن را خبر کرد بآن قالَتْ مَنْ أَنْبَأَکَ هذا؟ گفت: ترا این خبر که کرد؟ قالَ نَبَّأَنِیَ الْعَلِیمُ الْخَبِیرُ (۳) گفت: خبر کرد مرا آن دانا و آگاه
إِنْ تَتُوبا إِلَی اللَّهِ اگر باز گردید بتوبه هر دو. فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکُما هست جای آنکه دلهای شما بگشته از طاعت و از رسول. وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَیْهِ و اگر هم پشت شوید بر او. فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ اللَّه از سوی اوست و یار اوست.
وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ و جبرئیل یار اوست و همه نیکان و گرویدگان.
وَ الْمَلائِکَةُ بَعْدَ ذلِکَ ظَهِیرٌ (۴) و فریشتگان پس از آن همه یاران اواند.
عَسی رَبُّهُ سزاست و ناچاره رسول را از خداوند. إِنْ طَلَّقَکُنَّ اگر طلاق دهد شما را. أَنْ یُبْدِلَهُ که او را بدل دهد از شما. أَزْواجاً خَیْراً مِنْکُنَّ زنانی به از شما. «مُسْلِماتٍ» خویشتن را فرمان برداری دادگان «مُؤْمِناتٍ» گرویدگان «قانِتاتٍ» بفرمان برداری ایستادگان. «تائِباتٍ» از خطای خویش بازگردندگان. «عابِداتٍ» خدای پرستندگان. «سائِحاتٍ» روزه داران «ثَیِّباتٍ» شوی اندگان. «وَ أَبْکاراً (۵)» دوشیزندگان.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای گرویدگان قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمْ باز دارید از خود و از کسان خود ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ آتشی که هیزم آن مردم است و سنگ. عَلَیْها مَلائِکَةٌ بر آن گماشتگان‌اند فریشتگانی. غِلاظٌ شِدادٌ ستبر جگران سخت خشمان. لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ سر نکشند از اللَّه در هر چه ایشان را فرماید. یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ (۶) و میکنند آنچه ایشان را فرمایند.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ کَفَرُوا ای ناگرویدگان. لا تَعْتَذِرُوا الْیَوْمَ امروز خویشتن را از ملامت باز مپوشید. إِنَّما تُجْزَوْنَ ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۷) شما را امروز پاداش بآن دهند که در آن گیتی میکردید.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ناگرویدگان. تُوبُوا إِلَی اللَّهِ توبه کنید و با خدای گردید تَوْبَةً نَصُوحاً باز گشتنی راست که ازو بازگشتن با جرم نبود.
عَسی رَبُّکُمْ اللَّه بر خود واجب کرد تائب را از شما. أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ که بسترد و ناپیدا کند بدیهای شما. وَ یُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ و در آرد شما را در بهشتهایی زیر درختان آن جویها روان. یَوْمَ لا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ در آن روز که اللَّه خوار نکند و خجل رسول خویش را وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ و نه گرویدگان که با او باشند. نُورُهُمْ یَسْعی بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمانِهِمْ روشنایی ایشان بنهیب می‌شتابد پیش ایشان و از دست راست ایشان یَقُولُونَ رَبَّنا میگویند: خداوند ما. أَتْمِمْ لَنا نُورَنا تمام کن این روشنایی ما. وَ اغْفِرْ لَنا و بیامرز ما را. إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۸) که تو بر همه چیز توانایی.
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ ای پیغامبر. جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ باز کوش با ناگرویدگان و منافقان. وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ و درشت باش بر ایشان. وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ و باز گشتنگاه ایشان دوزخ است. وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ (۹) و بد جایگاه که آنست و بد شدنگاه.
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ کَفَرُوا مثل زد اللَّه ناگرویدگان را در نومیدی فردا از خویشاوندان گرویده امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ زن نوح و زن لوط. کانَتا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَیْنِ هر دو در زنی دو بنده بودند از بندگان ما شایستگان نیکان فَخانَتاهُما کژ رفتند هر دو با ایشان و ناراست زیستند فَلَمْ یُغْنِیا عَنْهُما مِنَ اللَّهِ شَیْئاً هر دو پیغامبران دو زن را هیچ بکار نیامدند و از خدای بایشان سودی نرسانیدند.
وَ قِیلَ ادْخُلَا النَّارَ و ایشان را گفتند: در روید هر دو در آتش. مَعَ الدَّاخِلِینَ (۱۰) با دیگر دوزخیان که می‌در روند.
وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ آمَنُوا مثل زد اللَّه گرویدگان را در ایمنی ایشان از گزند کفر خویشاوندان برستاخیز امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ مثل زد بزن فرعون إِذْ قالَتْ رَبِّ آن گه که گفت: خداوند من ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ مرا بنزدیک خویش خانه‌ای ساز در بهشت. وَ نَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ و باز رهان مرا از فرعون و کردار او. وَ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ (۱۱) و باز رهان مرا از این قوم ستمکاران.
وَ مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ و مریم دختر عمران. الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَها آن زن که پاک داشت فرج خویش فَنَفَخْنا فِیهِ مِنْ رُوحِنا دمیدیم در آن از روح خویش وَ صَدَّقَتْ بِکَلِماتِ رَبِّها وَ کُتُبِهِ و بپذیرفت و استوار گرفت سخن خداوند خویش را و نامه او. وَ کانَتْ مِنَ الْقانِتِینَ (۱۲) و از فرمانبرداران بود.
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان
هوش مصنوعی: به نام خداوندی که بسیار بخشنده و مهربان است.
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ ای پیغامبر. لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَکَ چرا حرام میکنی و می‌ببندی آنچه اللَّه حلال کرد ترا و بگشاد؟. تَبْتَغِی مَرْضاتَ أَزْواجِکَ باین که میکنی، خشنودی زنان خود میجویی وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ (۱) اللَّه آمرزگاری مهربانست.
هوش مصنوعی: ای پیامبر، چرا آنچه را خدا برای تو حلال کرده، حرام میکنی؟ آیا به خاطر جلب رضایت همسرانت این کار را میکنی؟ در حالی که خداوند آمرزگار و مهربان است.
قَدْ فَرَضَ اللَّهُ لَکُمْ تَحِلَّةَ أَیْمانِکُمْ اللَّه تقدیر کرد و باز انداخت باز گشادن تنگی سوگندان شما. وَ اللَّهُ مَوْلاکُمْ و اللَّه یار شماست. وَ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ (۲) و او دانای است راست دانش.
هوش مصنوعی: خداوند برای شما راه حلی برای سوگندهای شما تعیین کرده است. خداوند ولی و پشتیبان شماست و او دانا و حکیم است.
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِیُّ راز کرد پیغامبر. إِلی بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِیثاً با یکی از زنان خویش سخنی. فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ چون آن زن آن سخن بگفت دیگری را، وَ أَظْهَرَهُ اللَّهُ عَلَیْهِ و اللَّه او را آگاه کرد از آن عَرَّفَ بَعْضَهُ وَ أَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ لختی از قصّه باز گفت در عتاب و بعضی باز نگفت. فَلَمَّا نَبَّأَها بِهِ چون آن زن را خبر کرد بآن قالَتْ مَنْ أَنْبَأَکَ هذا؟ گفت: ترا این خبر که کرد؟ قالَ نَبَّأَنِیَ الْعَلِیمُ الْخَبِیرُ (۳) گفت: خبر کرد مرا آن دانا و آگاه
هوش مصنوعی: پیامبر به یکی از همسرانش مطلبی را گفت و این راز را در دل نگه داشت. اما آن زن این سخن را به دیگری گفت و خداوند به پیامبر اطلاع داد که او از این موضوع آگاه شده است. خداوند بخشی از آن داستان را به پیامبر گفت و بخشی دیگر را نگفت. وقتی پیامبر به آن زن گفت که از این موضوع باخبر شده، او پرسید که چه کسی به او خبر داده است. پیامبر پاسخ داد: «آن دانا و آگاه به من خبر داد.»
إِنْ تَتُوبا إِلَی اللَّهِ اگر باز گردید بتوبه هر دو. فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکُما هست جای آنکه دلهای شما بگشته از طاعت و از رسول. وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَیْهِ و اگر هم پشت شوید بر او. فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ اللَّه از سوی اوست و یار اوست.
هوش مصنوعی: اگر هر دوی شما به سوی خدا توبه کنید، دلهای شما از اطاعت خدا و پیامبر منحرف شده است. و اگر بر او یکدیگر را یاری کنید، خداوند یار و حامی اوست.
وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ و جبرئیل یار اوست و همه نیکان و گرویدگان.
هوش مصنوعی: جبرئیل و صالح مؤمنان حمایت کننده او هستند و همگان از نیکان و اقرارکنندگان به حق به او کمک میکنند.
وَ الْمَلائِکَةُ بَعْدَ ذلِکَ ظَهِیرٌ (۴) و فریشتگان پس از آن همه یاران اواند.
هوش مصنوعی: و بعد از آن، فرشتگان یار و یاور او خواهند بود.
عَسی رَبُّهُ سزاست و ناچاره رسول را از خداوند. إِنْ طَلَّقَکُنَّ اگر طلاق دهد شما را. أَنْ یُبْدِلَهُ که او را بدل دهد از شما. أَزْواجاً خَیْراً مِنْکُنَّ زنانی به از شما. «مُسْلِماتٍ» خویشتن را فرمان برداری دادگان «مُؤْمِناتٍ» گرویدگان «قانِتاتٍ» بفرمان برداری ایستادگان. «تائِباتٍ» از خطای خویش بازگردندگان. «عابِداتٍ» خدای پرستندگان. «سائِحاتٍ» روزه داران «ثَیِّباتٍ» شوی اندگان. «وَ أَبْکاراً (۵)» دوشیزندگان.
هوش مصنوعی: رب او شاید بخواهد که رسول را از شما طلاق دهد. اگر او شما را طلاق دهد، ممکن است اقدام به جایگزینی زنانی بهتر از شما کند؛ زنانی که مسلمان و مومن باشند، فرمانبردار و متعهد به اصول دین، توبه‌کار و عبادت‌کننده خدا، روزه‌دار و عفیف باشند.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای گرویدگان قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمْ باز دارید از خود و از کسان خود ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ آتشی که هیزم آن مردم است و سنگ. عَلَیْها مَلائِکَةٌ بر آن گماشتگان‌اند فریشتگانی. غِلاظٌ شِدادٌ ستبر جگران سخت خشمان. لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ سر نکشند از اللَّه در هر چه ایشان را فرماید. یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ (۶) و میکنند آنچه ایشان را فرمایند.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خود و خانواده‌تان را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ‌ها هستند، حفظ کنید. بر آن آتش فرشتگانی گماشته شده‌اند که بسیار قوی و سخت‌گیر هستند. آن‌ها هرگز از دستورات خدا سرپیچی نمی‌کنند و همیشه آنچه را که به آنان فرمان داده شده، انجام می‌دهند.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ کَفَرُوا ای ناگرویدگان. لا تَعْتَذِرُوا الْیَوْمَ امروز خویشتن را از ملامت باز مپوشید. إِنَّما تُجْزَوْنَ ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۷) شما را امروز پاداش بآن دهند که در آن گیتی میکردید.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان نیاورده‌اید، امروز برای خود عذر و بهانه نیاورید. شما امروز فقط پاداش کارهایی را که در زندگی دنیا کرده‌اید، دریافت خواهید کرد.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ناگرویدگان. تُوبُوا إِلَی اللَّهِ توبه کنید و با خدای گردید تَوْبَةً نَصُوحاً باز گشتنی راست که ازو بازگشتن با جرم نبود.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به سوی خدا توبه کنید و توبه‌ای صادقانه و خالصانه داشته باشید، که این بازگشت باید به‌گونه‌ای باشد که همراه با پشیمانی از گناهانتان باشد.
عَسی رَبُّکُمْ اللَّه بر خود واجب کرد تائب را از شما. أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ که بسترد و ناپیدا کند بدیهای شما. وَ یُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ و در آرد شما را در بهشتهایی زیر درختان آن جویها روان. یَوْمَ لا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ در آن روز که اللَّه خوار نکند و خجل رسول خویش را وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ و نه گرویدگان که با او باشند. نُورُهُمْ یَسْعی بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمانِهِمْ روشنایی ایشان بنهیب می‌شتابد پیش ایشان و از دست راست ایشان یَقُولُونَ رَبَّنا میگویند: خداوند ما. أَتْمِمْ لَنا نُورَنا تمام کن این روشنایی ما. وَ اغْفِرْ لَنا و بیامرز ما را. إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۸) که تو بر همه چیز توانایی.
هوش مصنوعی: پروردگارتان برای شما مقرر فرموده است که توبه‌کنندگان را ببخشد و خطاهای شما را بزداید و شما را به بهشتهایی وارد کند که از زیر درختان آن، نهرها جاری است. در آن روز که خداوند پیامبرش را خوار نخواهد کرد و نیز کسانی را که با او ایمان آورده‌اند. نور آنان در پیش‌رو و به سمت راستشان در حرکت است و میگویند: پروردگارا، نور ما را کامل کن و ما را ببخش، زیرا تو بر هر چیزی توانایی.
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ ای پیغامبر. جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ باز کوش با ناگرویدگان و منافقان. وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ و درشت باش بر ایشان. وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ و باز گشتنگاه ایشان دوزخ است. وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ (۹) و بد جایگاه که آنست و بد شدنگاه.
هوش مصنوعی: ای پیامبر، با کفار و منافقان مبارزه کن و بر آنان سخت بگیر. جایگاه ایشان جهنم است و چه بد مکان و سرنوشتی است.
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ کَفَرُوا مثل زد اللَّه ناگرویدگان را در نومیدی فردا از خویشاوندان گرویده امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ زن نوح و زن لوط. کانَتا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَیْنِ هر دو در زنی دو بنده بودند از بندگان ما شایستگان نیکان فَخانَتاهُما کژ رفتند هر دو با ایشان و ناراست زیستند فَلَمْ یُغْنِیا عَنْهُما مِنَ اللَّهِ شَیْئاً هر دو پیغامبران دو زن را هیچ بکار نیامدند و از خدای بایشان سودی نرسانیدند.
هوش مصنوعی: خداوند مثالی برای کسانی که کافر شده‌اند می‌زند. او به ما می‌گوید که زن نوح و زن لوط، هر دو تحت شوهران خود که از بندگان صالح خدا بودند، بودند. اما این دو زن به آن‌ها خیانت کردند و راه نادرستی را پیش گرفتند. در نتیجه، نخواهند توانست از عذاب خدا نجات یابند و شوهرانشان را یاری کنند.
وَ قِیلَ ادْخُلَا النَّارَ و ایشان را گفتند: در روید هر دو در آتش. مَعَ الدَّاخِلِینَ (۱۰) با دیگر دوزخیان که می‌در روند.
هوش مصنوعی: به آن‌ها گفته شد: هر دو وارد آتش شوید، همراه با دیگر کسانی که وارد می‌شوند.
وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ آمَنُوا مثل زد اللَّه گرویدگان را در ایمنی ایشان از گزند کفر خویشاوندان برستاخیز امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ مثل زد بزن فرعون إِذْ قالَتْ رَبِّ آن گه که گفت: خداوند من ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ مرا بنزدیک خویش خانه‌ای ساز در بهشت. وَ نَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ و باز رهان مرا از فرعون و کردار او. وَ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ (۱۱) و باز رهان مرا از این قوم ستمکاران.
هوش مصنوعی: خداوند برای کسانی که ایمان آورده‌اند مثالی زده است. او اشاره می‌کند به ایمنی آن‌ها از آسیب کفر نزدیکانشان، به ویژه به داستان همسر فرعون. زمانی که او درخواست کرد: "پروردگارا، نزد خودت برای من خانه‌ای در بهشت بساز و مرا از فرعون و اعمالش نجات بده و مرا از این قوم ستمکار رها کن."
وَ مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ و مریم دختر عمران. الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَها آن زن که پاک داشت فرج خویش فَنَفَخْنا فِیهِ مِنْ رُوحِنا دمیدیم در آن از روح خویش وَ صَدَّقَتْ بِکَلِماتِ رَبِّها وَ کُتُبِهِ و بپذیرفت و استوار گرفت سخن خداوند خویش را و نامه او. وَ کانَتْ مِنَ الْقانِتِینَ (۱۲) و از فرمانبرداران بود.
هوش مصنوعی: و مریم دختر عمران که خود را پاک نگه داشت، ما در او از روح خود دمیدیم و او به کلمات پروردگارش و کتاب‌هایش ایمان آورد و از فرمانبرداران بود.
میبدی