گنجور

النوبة الاولى

قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان.

وَ الطُّورِ (۱) بآن کوه که اللَّه در آن با موسی سخن گفت.

وَ کِتابٍ مَسْطُورٍ (۲) و بنامه نوشته.

فِی رَقٍّ مَنْشُورٍ (۳) در ورقی گشاده.

وَ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ (۴) و بآن خانه با فراوانی آمدندگان بآن و گروندگان گرد آن.

وَ السَّقْفِ الْمَرْفُوعِ (۵) و باین کاز برداشته آسمان افراشته.

إِنَّ عَذابَ رَبِّکَ لَواقِعٌ (۷) که عذاب خداوند تو بودنی است.

وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ (۶) و بآن دریا از آب پر کرده.

ما لَهُ مِنْ دافِعٍ (۸) آن را باز دارنده نیست.

یَوْمَ تَمُورُ السَّماءُ مَوْراً (۹) آن روز که در هم شورد و درهم گردد آسمان درهم گشتنی.

وَ تَسِیرُ الْجِبالُ سَیْراً (۱۰) و فرا رفتن آید کوه‌ها در هوا رفتنی.

فَوَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۱۱) ویل آن روز دروغ زن گیران را.

الَّذِینَ هُمْ فِی خَوْضٍ یَلْعَبُونَ (۱۲) ایشان که در دروغ و نابکاری و باطل می‌بازی کنند.

یَوْمَ یُدَعُّونَ إِلی‌ نارِ جَهَنَّمَ دَعًّا (۱۳) آن روز که ایشان را و می‌رانند راندنی بآتش دوزخ.

هذِهِ النَّارُ الَّتِی کُنْتُمْ بِها تُکَذِّبُونَ (۱۴) این آن آتش است که شما می‌آن را دروغ خواندید.

أَ فَسِحْرٌ هذا جادوی است این و دروغی أَمْ أَنْتُمْ لا تُبْصِرُونَ (۱۵) یا شما نمی‌بینید.

اصْلَوْها می‌رسید بآن آتش و می‌سوزید فَاصْبِرُوا أَوْ لا تَصْبِرُوا شکیبایی کنید یا نکنید سَواءٌ عَلَیْکُمْ یکسانست بر شما إِنَّما تُجْزَوْنَ ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۱۶) شما را پاداش بآن خواهند داد که میکردید.

إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَعِیمٍ (۱۷) پرهیزگاران در بهشتهااند با ناز وزید.

فاکِهِینَ شادان و نازان، نیک روزان و میوه‌خواران.

بِما آتاهُمْ رَبُّهُمْ بآنچه اللَّه داد ایشان را. وَ وَقاهُمْ رَبُّهُمْ عَذابَ الْجَحِیمِ (۱۸) و بازداشت از ایشان عذاب آتش.

کُلُوا وَ اشْرَبُوا: می‌خورید و می‌آشامید.
هَنِیئاً گوارنده و نوش، بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۱۹) بآنچه میکردید.

مُتَّکِئِینَ تکیه زدگان و باز خفتگان، عَلی‌ سُرُرٍ مَصْفُوفَةٍ بر تختها بر کنار.

وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِینٍ (۲۰) و با ایشان جفت کنیم سیاه چشمان فراخ چشمان.

وَ الَّذِینَ آمَنُوا و ایشان که گرویدگان بودند، و اتبعناهم ذریاتهم ما پس ایشان فرا داشتیم و در ایشان رسانیدیم فرزندان ایشان بِإِیمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ بآنچه گرویده بودند فرزندان ایشان را در پدران رسانیدیم هر چند که در صلاح و عبادت چون پدران نبود، وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَیْ‌ءٍ و از کردار بهینان چیزی نکاستیم. کُلُّ امْرِئٍ بِما کَسَبَ رَهِینٌ (۲۱) هر مردی بآنچه خود کرد گروگانست.

وَ أَمْدَدْناهُمْ بِفاکِهَةٍ و ایشان را فراهم پیوستیم میوه‌ها، وَ لَحْمٍ مِمَّا یَشْتَهُونَ (۲۲) و هر گوشتی که ایشان را آرزو بود.

یَتَنازَعُونَ فِیها کَأْساً می‌روانند از یکدیگر در آن سرای پیرایهای لا لَغْوٌ فِیها وَ لا تَأْثِیمٌ (۲۳) و دشنام و دروغ زن گرفتن یکدیگر نه.

وَ یَطُوفُ عَلَیْهِمْ و میگردد بر سر ایشان غِلْمانٌ لَهُمْ غلامان ایشان، کَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَکْنُونٌ (۲۴) گویی که ایشان مرواریدند از گرد و آلایش کوشیده.

وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلی‌ بَعْضٍ روی فرا یک دیگر گردانند یَتَساءَلُونَ (۲۵) یک دیگر را از گذشته‌ها می‌پرسند.

قالُوا إِنَّا کُنَّا قَبْلُ فِی أَهْلِنا مُشْفِقِینَ (۲۶) گویند ما هر چند که در میان کسان خویش و جهانیان خویش بودیم پیش باز ترسنده بودیم.

فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْنا سپاس نهاد اللَّه بر ما وَ وَقانا عَذابَ السَّمُومِ (۲۷) و بازداشت از ما عذاب آتش.

إِنَّا کُنَّا مِنْ قَبْلُ نَدْعُوهُ ما پیشین باز میخواندیم او را إِنَّهُ هُوَ الْبَرُّ الرَّحِیمُ (۲۸) که او آن نوازنده مهربانست.

فَذَکِّرْ یاد کن و پند ده فَما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّکَ بِکاهِنٍ وَ لا مَجْنُونٍ (۲۹) که تو بآن نیکویی که خداوند تو با تو کرد نه اختر گویی و نه دیوانه.

أَمْ یَقُولُونَ شاعِرٌ می‌گویند شعر گوی است نَتَرَبَّصُ بِهِ رَیْبَ الْمَنُونِ (۳۰) چشم بروز او نهاده‌ایم و در افتاد جهان.

قُلْ تَرَبَّصُوا گوی چشم بر هم نهید بروز من فَإِنِّی مَعَکُمْ مِنَ الْمُتَرَبِّصِینَ (۳۱) که من چشم بر هم نهادم بروز شما.

أَمْ تَأْمُرُهُمْ أَحْلامُهُمْ بِهذا خردهای ایشان ایشان را باین سخن میفرماید، أَمْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ (۳۲) بلکه ایشان قومی‌اند ناپاک شوخ از اندازه بیرون.

أَمْ یَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ میگویند او فرا نهاد این سخن و او فرا ساخت این قرآن بَلْ لا یُؤْمِنُونَ نه ساخت که ایشان بنمی‌گروند.

فَلْیَأْتُوا بِحَدِیثٍ مِثْلِهِ إِنْ کانُوا صادِقِینَ (۳۴) گوی تا سخنی آرند همچون این سخن اگر می‌راست گویند.

أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَیْرِ شَیْ‌ءٍ آفریده گشتند بی‌هیچ آفریدگار أَمْ هُمُ الْخالِقُونَ (۳۵) یا خود را خود آوردند.

أَمْ خَلَقُوا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ یا آسمان و زمین ایشان آفریدند بَلْ لا یُوقِنُونَ (۳۶) بلکه ایشان بی‌گمان نمی‌باشند.

أَمْ عِنْدَهُمْ خَزائِنُ رَبِّکَ یا نزدیک ایشانست خزانه‌های خداوند تو أَمْ هُمُ الْمُصَیْطِرُونَ (۳۷) یا ایشان پادشاهان اندو کامکاران بر کام خویش.

أَمْ لَهُمْ سُلَّمٌ یَسْتَمِعُونَ فِیهِ یا ایشان را نردوانیست که بآسمان نیوشند بر آن.

فَلْیَأْتِ مُسْتَمِعُهُمْ بِسُلْطانٍ مُبِینٍ (۳۸) گوی تا نیوشنده ایشان بآسمان حجتی دارد آشکارا.

أَمْ لَهُ الْبَناتُ وَ لَکُمُ الْبَنُونَ (۳۹) یا او را دختران و شما را پسران.

أَمْ تَسْئَلُهُمْ أَجْراً یا از ایشان مزدی میخواهی فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ (۴۰) که ایشان از تاوان مزد گران‌بارند.

أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَیْبُ یا نزدیک ایشانست دانش آن چیز که از خلق نهانست، فَهُمْ یَکْتُبُونَ تا ایشان بگویند و از آن خبر دهند.

أَمْ یُرِیدُونَ کَیْداً یا دستانی میسازند و ساز بدنهانی.

فَالَّذِینَ کَفَرُوا هُمُ الْمَکِیدُونَ (۴۲) ایشان که ناگرویدگان‌اند زیر ساز اللّه‌اند و درمانده ساز نهانی او.

أَمْ لَهُمْ إِلهٌ غَیْرُ اللَّهِ یا ایشان را خدائیست جز از اللَّه، سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ (۴۳) پاکی خدای را از آن انبازان که ایشان میگویند.

وَ إِنْ یَرَوْا کِسْفاً مِنَ السَّماءِ ساقِطاً و اگر پاره‌ای بینند که از آسمان فرو افتد، یَقُولُوا سَحابٌ مَرْکُومٌ (۴۴) گویند این میغی است توی بر توی افکنده.

فَذَرْهُمْ حَتَّی یُلاقُوا گذار ایشان را تا پیش آید ایشان را و بینند، یَوْمَهُمُ الَّذِی فِیهِ یُصْعَقُونَ (۴۵) آن روز که در آن روز بر روی بر عذاب افتند.

یَوْمَ لا یُغْنِی عَنْهُمْ آن روز که سود ندارد ایشان را کَیْدُهُمْ شَیْئاً دستانها که ایدر می‌سازند هیچ، وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ (۴۶) و ایشان را یار نرسند و یاری ندهند.

وَ إِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا عَذاباً و این ستمکاران بر خویشتن را عذابی است دُونَ ذلِکَ پیش از عذاب دوزخ، وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ (۴۷) لکن بیشتر ایشان نمی‌دانند.

وَ اصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ، شکیبایی کن حکم خداوند خویشتن را و چشم دار کار برگزاردن او را، فَإِنَّکَ بِأَعْیُنِنا، که تو بر دیدار دو چشم مایی، وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ. و خداوند خویش را بستای بپاکی، حِینَ تَقُومُ (۴۸)، آن گه که از خواب برخیزی.

وَ مِنَ اللَّیْلِ فَسَبِّحْهُ و بشب نماز کن او را و به بی‌عیبی یاد کن، وَ إِدْبارَ النُّجُومِ (۴۹) و پس روی به ناپیدایی نهادن ستارگان.

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن مفتعلن مفتعلن (رجز مثمن مطوی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان.
هوش مصنوعی: بنام خداوندی که بسیار بخشنده و مهربان است.
وَ الطُّورِ (۱) بآن کوه که اللَّه در آن با موسی سخن گفت.
هوش مصنوعی: و به کوه طور که خداوند در آن با موسی صحبت کرد.
وَ کِتابٍ مَسْطُورٍ (۲) و بنامه نوشته.
هوش مصنوعی: و در کتابی که به دقت و ترتیبی مشخص نوشته شده است.
فِی رَقٍّ مَنْشُورٍ (۳) در ورقی گشاده.
هوش مصنوعی: در یک ورق گشوده و باز.
وَ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ (۴) و بآن خانه با فراوانی آمدندگان بآن و گروندگان گرد آن.
هوش مصنوعی: و به خانه‌ای که همیشه مملو از جمعیت است و مردم به آنجا می‌آیند و دور آن می‌چرخند.
وَ السَّقْفِ الْمَرْفُوعِ (۵) و باین کاز برداشته آسمان افراشته.
هوش مصنوعی: و سقفی که بلند شده است، به گونه‌ای که مانند آسمان افراشته و عظیم به نظر می‌رسد.
إِنَّ عَذابَ رَبِّکَ لَواقِعٌ (۷) که عذاب خداوند تو بودنی است.
هوش مصنوعی: عذاب پروردگار تو حتماً واقع خواهد شد.
وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ (۶) و بآن دریا از آب پر کرده.
هوش مصنوعی: و به دریا که پر از آب است.
ما لَهُ مِنْ دافِعٍ (۸) آن را باز دارنده نیست.
هوش مصنوعی: هیچ چیزی نمی‌تواند او را باز دارد.
یَوْمَ تَمُورُ السَّماءُ مَوْراً (۹) آن روز که در هم شورد و درهم گردد آسمان درهم گشتنی.
هوش مصنوعی: روزی خواهد آمد که آسمان به شدت تکان می‌خورد و به هم می‌ریزد.
وَ تَسِیرُ الْجِبالُ سَیْراً (۱۰) و فرا رفتن آید کوه‌ها در هوا رفتنی.
هوش مصنوعی: و کوه‌ها به حرکت درمی‌آیند.
فَوَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (۱۱) ویل آن روز دروغ زن گیران را.
هوش مصنوعی: در آن روز، عذاب سختی برای دروغ‌گویان در نظر گرفته شده است.
الَّذِینَ هُمْ فِی خَوْضٍ یَلْعَبُونَ (۱۲) ایشان که در دروغ و نابکاری و باطل می‌بازی کنند.
هوش مصنوعی: آنانی که در بازی‌های نادرست و بی‌اساس غوطه‌ورند.
یَوْمَ یُدَعُّونَ إِلی‌ نارِ جَهَنَّمَ دَعًّا (۱۳) آن روز که ایشان را و می‌رانند راندنی بآتش دوزخ.
هوش مصنوعی: روزی که آن‌ها به شدت و با راندن به سمت آتش جهنم هدایت می‌شوند.
هذِهِ النَّارُ الَّتِی کُنْتُمْ بِها تُکَذِّبُونَ (۱۴) این آن آتش است که شما می‌آن را دروغ خواندید.
هوش مصنوعی: این همان آتش است که شما آن را انکار می‌کردید.
أَ فَسِحْرٌ هذا جادوی است این و دروغی أَمْ أَنْتُمْ لا تُبْصِرُونَ (۱۵) یا شما نمی‌بینید.
هوش مصنوعی: آیا این یک جادو است یا شما نمی‌بینید؟
اصْلَوْها می‌رسید بآن آتش و می‌سوزید فَاصْبِرُوا أَوْ لا تَصْبِرُوا شکیبایی کنید یا نکنید سَواءٌ عَلَیْکُمْ یکسانست بر شما إِنَّما تُجْزَوْنَ ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۱۶) شما را پاداش بآن خواهند داد که میکردید.
هوش مصنوعی: آتش به شما می‌رسد و می‌سوزاند. صبر کنید یا صبر نکنید، برای شما تفاوتی ندارد. تنها چیزی که اهمیت دارد این است که شما مجازات خواهید شد بر اساس آنچه که انجام داده‌اید.
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَعِیمٍ (۱۷) پرهیزگاران در بهشتهااند با ناز وزید.
هوش مصنوعی: پرهیزگاران در بهشت‌ها و نعمت‌های فراوانی قرار دارند و از نعمت‌های آن به خوبی بهره‌مند می‌شوند.
فاکِهِینَ شادان و نازان، نیک روزان و میوه‌خواران.
هوش مصنوعی: شاداب و خوشحال، ناز و کرشمه‌دار، روزهای خوبی را سپری می‌کنند و میوه‌هایی خوشمزه می‌خورند.
بِما آتاهُمْ رَبُّهُمْ بآنچه اللَّه داد ایشان را. وَ وَقاهُمْ رَبُّهُمْ عَذابَ الْجَحِیمِ (۱۸) و بازداشت از ایشان عذاب آتش.
هوش مصنوعی: خداوند به آنها نعمت‌هایی عطا کرده و از عذاب جهنم حفظ‌شان کرده است.
کُلُوا وَ اشْرَبُوا: می‌خورید و می‌آشامید.
هَنِیئاً گوارنده و نوش، بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۱۹) بآنچه میکردید.
هوش مصنوعی: بخورید و بنوشید؛ شما به خاطر کارهایی که انجام داده‌اید، پاداش خوب و گوارایی دریافت می‌کنید.
مُتَّکِئِینَ تکیه زدگان و باز خفتگان، عَلی‌ سُرُرٍ مَصْفُوفَةٍ بر تختها بر کنار.
هوش مصنوعی: تکیه‌زدگان و کسانی که دوباره خوابیده‌اند، بر روی تخت‌های چیده شده، نشسته‌اند.
وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِینٍ (۲۰) و با ایشان جفت کنیم سیاه چشمان فراخ چشمان.
هوش مصنوعی: و با آنان زنانی از غزلیات چشمان زیبا جفت می‌کنیم.
وَ الَّذِینَ آمَنُوا و ایشان که گرویدگان بودند، و اتبعناهم ذریاتهم ما پس ایشان فرا داشتیم و در ایشان رسانیدیم فرزندان ایشان بِإِیمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ بآنچه گرویده بودند فرزندان ایشان را در پدران رسانیدیم هر چند که در صلاح و عبادت چون پدران نبود، وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَیْ‌ءٍ و از کردار بهینان چیزی نکاستیم. کُلُّ امْرِئٍ بِما کَسَبَ رَهِینٌ (۲۱) هر مردی بآنچه خود کرد گروگانست.
هوش مصنوعی: و کسانی که ایمان آوردند، ما فرزندان آنها را نیز که به آنچه پدرانشان ایمان داشتند، به آن‌ها ملحق کردیم، هرچند که فرزندانشان به صلاح و عبادت پدرانشان مانند نبودند. و از اعمال نیک آنها چیزی کم نکردیم. هر فردی به عمل خود وابسته است.
وَ أَمْدَدْناهُمْ بِفاکِهَةٍ و ایشان را فراهم پیوستیم میوه‌ها، وَ لَحْمٍ مِمَّا یَشْتَهُونَ (۲۲) و هر گوشتی که ایشان را آرزو بود.
هوش مصنوعی: و ما به آن‌ها میوه‌هایی از انواع مختلف دادیم و همچنین گوشت‌هایی که آن‌ها تمایل داشتند.
یَتَنازَعُونَ فِیها کَأْساً می‌روانند از یکدیگر در آن سرای پیرایهای لا لَغْوٌ فِیها وَ لا تَأْثِیمٌ (۲۳) و دشنام و دروغ زن گرفتن یکدیگر نه.
هوش مصنوعی: در آن سرای، مردم در مورد جامی با هم نزاع می‌کنند و هیچ بیهوده‌گویی و گناهی در آنجا وجود ندارد و هیچ‌کس به دیگری دشنام نمی‌دهد و دروغ نمی‌گوید.
وَ یَطُوفُ عَلَیْهِمْ و میگردد بر سر ایشان غِلْمانٌ لَهُمْ غلامان ایشان، کَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَکْنُونٌ (۲۴) گویی که ایشان مرواریدند از گرد و آلایش کوشیده.
هوش مصنوعی: و در کنارشان جوانان زیبا و خدمتگزاران خود می‌چرخند، گویی که آن‌ها مرواریدهایی هستند که درون صدف محفوظ مانده‌اند و از هر نوع آلودگی به دورند.
وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلی‌ بَعْضٍ روی فرا یک دیگر گردانند یَتَساءَلُونَ (۲۵) یک دیگر را از گذشته‌ها می‌پرسند.
هوش مصنوعی: و برخی از آن‌ها به سوی یکدیگر نزدیک شدند و در حال گفتگو بودند و از یکدیگر درباره‌ی گذشته‌ها سوال می‌کردند.
قالُوا إِنَّا کُنَّا قَبْلُ فِی أَهْلِنا مُشْفِقِینَ (۲۶) گویند ما هر چند که در میان کسان خویش و جهانیان خویش بودیم پیش باز ترسنده بودیم.
هوش مصنوعی: آنها می‌گویند: ما قبلاً در جمع خانواده و مردم خودمان بودیم و بسیار نگران و بیمناک بودیم.
فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْنا سپاس نهاد اللَّه بر ما وَ وَقانا عَذابَ السَّمُومِ (۲۷) و بازداشت از ما عذاب آتش.
هوش مصنوعی: خدا بر ما منت نهاد و ما را از عذاب scorching و آتش حفظ کرد.
إِنَّا کُنَّا مِنْ قَبْلُ نَدْعُوهُ ما پیشین باز میخواندیم او را إِنَّهُ هُوَ الْبَرُّ الرَّحِیمُ (۲۸) که او آن نوازنده مهربانست.
هوش مصنوعی: ما پیش از این او را می‌خواندیم که او بسیار نیکوکار و مهربان است.
فَذَکِّرْ یاد کن و پند ده فَما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّکَ بِکاهِنٍ وَ لا مَجْنُونٍ (۲۹) که تو بآن نیکویی که خداوند تو با تو کرد نه اختر گویی و نه دیوانه.
هوش مصنوعی: پس به یادآور و پند بده که تو به برکت و نعمت‌های خداوند، نه پیشگو هستی و نه مجنون.
أَمْ یَقُولُونَ شاعِرٌ می‌گویند شعر گوی است نَتَرَبَّصُ بِهِ رَیْبَ الْمَنُونِ (۳۰) چشم بروز او نهاده‌ایم و در افتاد جهان.
هوش مصنوعی: آیا آنها می‌گویند که او شاعر است؟ ما منتظریم تا بلای مرگ بر او نازل شود و دنیا به او حمله کند.
قُلْ تَرَبَّصُوا گوی چشم بر هم نهید بروز من فَإِنِّی مَعَکُمْ مِنَ الْمُتَرَبِّصِینَ (۳۱) که من چشم بر هم نهادم بروز شما.
هوش مصنوعی: شما منتظر بمانید، من نیز به انتظار شما نشسته‌ام.
أَمْ تَأْمُرُهُمْ أَحْلامُهُمْ بِهذا خردهای ایشان ایشان را باین سخن میفرماید، أَمْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ (۳۲) بلکه ایشان قومی‌اند ناپاک شوخ از اندازه بیرون.
هوش مصنوعی: آیا از عقل و درک خود به این کار می‌کشاندشان، یا اینکه آنها قومی سرکش و گمراه هستند؟ در واقع، اینان مردمی هستند که از حد و مرز خود فراتر رفته و به ناپاکی خود ادامه می‌دهند.
أَمْ یَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ میگویند او فرا نهاد این سخن و او فرا ساخت این قرآن بَلْ لا یُؤْمِنُونَ نه ساخت که ایشان بنمی‌گروند.
هوش مصنوعی: آیا آنها می‌گویند او این سخن را به ناحق به خود نسبت داده است و این قرآن را ساخته است؟ در واقع، آنها به این گفته‌ها ایمان نمی‌آورند.
فَلْیَأْتُوا بِحَدِیثٍ مِثْلِهِ إِنْ کانُوا صادِقِینَ (۳۴) گوی تا سخنی آرند همچون این سخن اگر می‌راست گویند.
هوش مصنوعی: پس اگر آنان راست می‌گویند، باید سخنی مانند این بیاورند.
أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَیْرِ شَیْ‌ءٍ آفریده گشتند بی‌هیچ آفریدگار أَمْ هُمُ الْخالِقُونَ (۳۵) یا خود را خود آوردند.
هوش مصنوعی: آیا آن‌ها از هیچ‌چیز بدون وجود آفریدگاری خلق شده‌اند؟ یا اینکه خودشان خالق خودشان هستند؟
أَمْ خَلَقُوا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ یا آسمان و زمین ایشان آفریدند بَلْ لا یُوقِنُونَ (۳۶) بلکه ایشان بی‌گمان نمی‌باشند.
هوش مصنوعی: آیا آن‌ها آسمان‌ها و زمین را خلق کردند؟ نه، بلکه آن‌ها به یقین نرسیده‌اند.
أَمْ عِنْدَهُمْ خَزائِنُ رَبِّکَ یا نزدیک ایشانست خزانه‌های خداوند تو أَمْ هُمُ الْمُصَیْطِرُونَ (۳۷) یا ایشان پادشاهان اندو کامکاران بر کام خویش.
هوش مصنوعی: آیا نزد آن‌ها خزانه‌های پروردگارت وجود دارد؟ یا اینکه آن‌ها بر همه چیز تسلط دارند؟
أَمْ لَهُمْ سُلَّمٌ یَسْتَمِعُونَ فِیهِ یا ایشان را نردوانیست که بآسمان نیوشند بر آن.
هوش مصنوعی: آیا برای آن‌ها نردبانی وجود دارد که به آسمان بروند و صدای آنجا را بشنوند؟
فَلْیَأْتِ مُسْتَمِعُهُمْ بِسُلْطانٍ مُبِینٍ (۳۸) گوی تا نیوشنده ایشان بآسمان حجتی دارد آشکارا.
هوش مصنوعی: بنابراین، شنونده‌ آنها باید با دلیلی روشن و قاطع به آسمان بیاید.
أَمْ لَهُ الْبَناتُ وَ لَکُمُ الْبَنُونَ (۳۹) یا او را دختران و شما را پسران.
هوش مصنوعی: آیا او دخترانی دارد و شما پسرانی؟
أَمْ تَسْئَلُهُمْ أَجْراً یا از ایشان مزدی میخواهی فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ (۴۰) که ایشان از تاوان مزد گران‌بارند.
هوش مصنوعی: آیا از آنها مزدی می‌خواهی؟ در حالی که آنها از پرداخت بدهی‌ها و تاوان‌های سنگین رنج می‌برند.
أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَیْبُ یا نزدیک ایشانست دانش آن چیز که از خلق نهانست، فَهُمْ یَکْتُبُونَ تا ایشان بگویند و از آن خبر دهند.
هوش مصنوعی: آیا آنها علم غیب دارند و از آنچه که در دل مردم پنهان است، باخبرند؟ پس چرا به نوشتن می‌پردازند تا در مورد آن بگویند و خبر دهند؟
أَمْ یُرِیدُونَ کَیْداً یا دستانی میسازند و ساز بدنهانی.
هوش مصنوعی: آیا آنها قصد دارند فریب بدهند یا نقشه‌ای طراحی کنند که ضرری برای دیگران به همراه داشته باشد؟
فَالَّذِینَ کَفَرُوا هُمُ الْمَکِیدُونَ (۴۲) ایشان که ناگرویدگان‌اند زیر ساز اللّه‌اند و درمانده ساز نهانی او.
هوش مصنوعی: کسانی که به کفر و انکار حقیقت روی آورده‌اند، در واقع در دام خالق قرار دارند و در برابر برنامه‌های پنهانی او ناتوان و درمانده هستند.
أَمْ لَهُمْ إِلهٌ غَیْرُ اللَّهِ یا ایشان را خدائیست جز از اللَّه، سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ (۴۳) پاکی خدای را از آن انبازان که ایشان میگویند.
هوش مصنوعی: آیا برای آن‌ها خدایی غیر از خدا وجود دارد؟ پاکی خدا از این چیزهایی که به او نسبت می‌دهند، از هر آنچه که شریک قرار می‌دهند.
وَ إِنْ یَرَوْا کِسْفاً مِنَ السَّماءِ ساقِطاً و اگر پاره‌ای بینند که از آسمان فرو افتد، یَقُولُوا سَحابٌ مَرْکُومٌ (۴۴) گویند این میغی است توی بر توی افکنده.
هوش مصنوعی: اگر آنها پاره‌ای از آسمان را در حال سقوط ببینند، خواهند گفت که این فقط یک ابر متراکم است.
فَذَرْهُمْ حَتَّی یُلاقُوا گذار ایشان را تا پیش آید ایشان را و بینند، یَوْمَهُمُ الَّذِی فِیهِ یُصْعَقُونَ (۴۵) آن روز که در آن روز بر روی بر عذاب افتند.
هوش مصنوعی: به آنها فرصت بده تا روزی را که به عذاب دچار می‌شوند، ملاقات کنند؛ روزی که در آن، بر زمین افتاده و دچار عذاب خواهند شد.
یَوْمَ لا یُغْنِی عَنْهُمْ آن روز که سود ندارد ایشان را کَیْدُهُمْ شَیْئاً دستانها که ایدر می‌سازند هیچ، وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ (۴۶) و ایشان را یار نرسند و یاری ندهند.
هوش مصنوعی: در آن روز، هیچ‌گونه تدبیر و نقشه‌ای از سوی آن‌ها به کارشان نمی‌آید و هیچ کمکی به آن‌ها نرسد.
وَ إِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا عَذاباً و این ستمکاران بر خویشتن را عذابی است دُونَ ذلِکَ پیش از عذاب دوزخ، وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ (۴۷) لکن بیشتر ایشان نمی‌دانند.
هوش مصنوعی: و برای کسانی که ظلم کرده‌اند، عذابی وجود دارد که پیش از عذاب دوزخ به آنان می‌رسد، اما بیشتر این افراد از این موضوع آگاهی ندارند.
وَ اصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ، شکیبایی کن حکم خداوند خویشتن را و چشم دار کار برگزاردن او را، فَإِنَّکَ بِأَعْیُنِنا، که تو بر دیدار دو چشم مایی، وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ. و خداوند خویش را بستای بپاکی، حِینَ تَقُومُ (۴۸)، آن گه که از خواب برخیزی.
هوش مصنوعی: صبور باش در برابر فرمان پروردگارت و منتظر تقدیر او باش، زیرا تو در نگاه ما هستی. همچنین، پروردگارت را در حال سجده و ستایش خداوند به پاکی یاد کن، زمانی که از خواب بیدار می‌شوی.
وَ مِنَ اللَّیْلِ فَسَبِّحْهُ و بشب نماز کن او را و به بی‌عیبی یاد کن، وَ إِدْبارَ النُّجُومِ (۴۹) و پس روی به ناپیدایی نهادن ستارگان.
هوش مصنوعی: در شب، او را تسبیح گوی و نماز بخوان، و یادش کن به طور خالص و بدون نقص. و وقتی ستاره‌ها ناپدید می‌شوند.