قوله تعالی: أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ باش کسی که باز گشاد اللَّه بر وی را و دل وی را، لِلْإِسْلامِ گردن نهادن را، فَهُوَ عَلی نُورٍ مِنْ رَبِّهِ تا او بر روشنایی است از خداوند خویش، فَوَیْلٌ لِلْقاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ ویل نفرین و تباهی سخت دلان را از یاد خدا، أُولئِکَ فِی ضَلالٍ مُبِینٍ (۲۲) ایشان در گمراهیی آشکاراند.
اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ اللَّه فرو فرستاد بدرنگ نیکوتر سخن، کِتاباً مُتَشابِهاً نامهای هموار مانند یکدیگر در نیکویی و راستی، مَثانِیَ دو تو دو تو و دیگر باره دیگر باره، تَقْشَعِرُّ مِنْهُ بلرزد و بخیزد از ان، جُلُودُ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ پوست ایشان که از خداوند خویش میترسند، ثُمَّ تَلِینُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلی ذِکْرِ اللَّهِ آن گه بیارامد پوستها و مویهای ایشان بر تنها و دلهای ایشان با خدای، ذلِکَ هُدَی اللَّهِ این راهنمونی اللَّه است، یَهْدِی بِهِ مَنْ یَشاءُ راه مینماید بآن او را که میخواهد، وَ مَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ و هر که اللَّه او را بیراه کرد، فَما لَهُ مِنْ هادٍ (۲۳) او را راهنمایی نیست.
أَ فَمَنْ یَتَّقِی بِوَجْهِهِ سُوءَ الْعَذابِ باش آن کس که بر وی خویش از آتش میپرهیزد و بد عذاب از خود بازمیدارد یَوْمَ الْقِیامَةِ روز رستاخیز ؟ وَ قِیلَ لِلظَّالِمِینَ و گویند ستمکاران را: ذُوقُوا ما کُنْتُمْ تَکْسِبُونَ (۲۴) چشید پاداش آنچه میکردید
کَذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ دروغ زن گرفتند پیغامبران را ایشان که پیش از قوم تو بودند، فَأَتاهُمُ الْعَذابُ تا بایشان آمد عذاب، مِنْ حَیْثُ لا یَشْعُرُونَ (۲۵) از انجا که ندانستند.
فَأَذاقَهُمُ اللَّهُ الْخِزْیَ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا تا بچشانید اللَّه ایشان را رسوایی در زندگانی این جهان، وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَکْبَرُ و عذاب آن جهان مهتر و بزرگتر، لَوْ کانُوا یَعْلَمُونَ (۲۶) اگر دانندی.
وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِی هذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلِّ مَثَلٍ زدیم مردمان را درین قرآن از هر سانی، لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۲۷) تا مگر پند پذیرند.
قُرْآناً عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِی عِوَجٍ قرآنی تازی بیهیچ کژی، لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ (۲۸) تا مگر از عذاب من بپرهیزند.
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا زد اللَّه مسلمان و مشرک را، رَجُلًا فِیهِ شُرَکاءُ مردی غلام که درو انبازان باشند چند کس بخداوندی، مُتَشاکِسُونَ با یکدیگر تنگ خوی و ناسازگار، وَ رَجُلًا سَلَماً لِرَجُلٍ و مردی غلام رسته از انبازان یک خواجه را، هَلْ یَسْتَوِیانِ مَثَلًا هرگز یکسان باشند هر دو در صفت؟ الْحَمْدُ لِلَّهِ ستایش اللَّه راست، بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ (۲۹) بلکه بیشتر ایشان نادانند.
إِنَّکَ مَیِّتٌ تو مردهای، وَ إِنَّهُمْ مَیِّتُونَ (۳۰) و ایشان مردهاند.
ثُمَّ إِنَّکُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ پس آن گه شما روز رستاخیز، عِنْدَ رَبِّکُمْ تَخْتَصِمُونَ (۳۱) نزدیک خداوند خویش خصمیها خواهید کرد.
فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَذَبَ عَلَی اللَّهِ پس کیست ستمکارتر از او که دروغ گوید بر خدای، وَ کَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ و راستی که باو آید دروغ شمرد، أَ لَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْویً لِلْکافِرِینَ (۳۲) در دوزخ بنگاهی بسنده نیست ناگرویدگان را؟!
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ باش کسی که باز گشاد اللَّه بر وی را و دل وی را، لِلْإِسْلامِ گردن نهادن را، فَهُوَ عَلی نُورٍ مِنْ رَبِّهِ تا او بر روشنایی است از خداوند خویش، فَوَیْلٌ لِلْقاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ ویل نفرین و تباهی سخت دلان را از یاد خدا، أُولئِکَ فِی ضَلالٍ مُبِینٍ (۲۲) ایشان در گمراهیی آشکاراند.
هوش مصنوعی: این آیه به کسانی اشاره دارد که خداوند قلب آنها را برای پذیرش اسلام گشاده کرده است. چنین افرادی در راه خداوند روشنایی و هدایت را یافتهاند. اما در مقابل، سختدلانی که از یاد خدا غافلند، به شدت در عذاب و تباهی هستند و در گمراهی آشکار به سر میبرند.
اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ اللَّه فرو فرستاد بدرنگ نیکوتر سخن، کِتاباً مُتَشابِهاً نامهای هموار مانند یکدیگر در نیکویی و راستی، مَثانِیَ دو تو دو تو و دیگر باره دیگر باره، تَقْشَعِرُّ مِنْهُ بلرزد و بخیزد از ان، جُلُودُ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ پوست ایشان که از خداوند خویش میترسند، ثُمَّ تَلِینُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلی ذِکْرِ اللَّهِ آن گه بیارامد پوستها و مویهای ایشان بر تنها و دلهای ایشان با خدای، ذلِکَ هُدَی اللَّهِ این راهنمونی اللَّه است، یَهْدِی بِهِ مَنْ یَشاءُ راه مینماید بآن او را که میخواهد، وَ مَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ و هر که اللَّه او را بیراه کرد، فَما لَهُ مِنْ هادٍ (۲۳) او را راهنمایی نیست.
هوش مصنوعی: خداوند بهترین سخن را نازل کرد، کتابی که شبیه به هم و هماهنگ در زیبایی و حقیقت است. این کتاب آیاتش دو به دو تکرار میشود و از آن لرزه بر اندام کسانی که از پروردگارشان میترسند میافتد. سپس پوست و دلهای آنها به یاد خدا آرام میگیرد. این هدایت خداوند است که هر کس را بخواهد به راه راست هدایت میکند و هر کس را که خداوند اراده کند، به گمراهی میکشاند، کسی نمیتواند او را هدایت کند.
أَ فَمَنْ یَتَّقِی بِوَجْهِهِ سُوءَ الْعَذابِ باش آن کس که بر وی خویش از آتش میپرهیزد و بد عذاب از خود بازمیدارد یَوْمَ الْقِیامَةِ روز رستاخیز ؟ وَ قِیلَ لِلظَّالِمِینَ و گویند ستمکاران را: ذُوقُوا ما کُنْتُمْ تَکْسِبُونَ (۲۴) چشید پاداش آنچه میکردید
هوش مصنوعی: آیا کسی که در روز قیامت با چهرهاش از عذاب بد آن روز میگریزد، بهتر از دیگران نیست؟ و به ستمکاران خواهند گفت: حالا پاداش آنچه را که انجام میدادید، بچشید.
کَذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ دروغ زن گرفتند پیغامبران را ایشان که پیش از قوم تو بودند، فَأَتاهُمُ الْعَذابُ تا بایشان آمد عذاب، مِنْ حَیْثُ لا یَشْعُرُونَ (۲۵) از انجا که ندانستند.
هوش مصنوعی: those who came before them also denied the messengers, and as a result, punishment came upon them from where they least expected it.
فَأَذاقَهُمُ اللَّهُ الْخِزْیَ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا تا بچشانید اللَّه ایشان را رسوایی در زندگانی این جهان، وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَکْبَرُ و عذاب آن جهان مهتر و بزرگتر، لَوْ کانُوا یَعْلَمُونَ (۲۶) اگر دانندی.
هوش مصنوعی: خداوند در این دنیا به آنها رسوایی و شرم را میچشاند و عذاب آخرت از آن هم بزرگتر و مهمتر است، اگر فقط میدانستند.
وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِی هذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلِّ مَثَلٍ زدیم مردمان را درین قرآن از هر سانی، لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۲۷) تا مگر پند پذیرند.
هوش مصنوعی: ما در این قرآن برای مردم از هرگونه مثالی آوردهایم تا آنها شاید به یاد بیفتند و عبرت بگیرند.
قُرْآناً عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِی عِوَجٍ قرآنی تازی بیهیچ کژی، لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ (۲۸) تا مگر از عذاب من بپرهیزند.
هوش مصنوعی: کتابی به زبان عربی بدون هیچ انحرافی است، تا شاید آنها از عذاب من پرهیز کنند.
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا زد اللَّه مسلمان و مشرک را، رَجُلًا فِیهِ شُرَکاءُ مردی غلام که درو انبازان باشند چند کس بخداوندی، مُتَشاکِسُونَ با یکدیگر تنگ خوی و ناسازگار، وَ رَجُلًا سَلَماً لِرَجُلٍ و مردی غلام رسته از انبازان یک خواجه را، هَلْ یَسْتَوِیانِ مَثَلًا هرگز یکسان باشند هر دو در صفت؟ الْحَمْدُ لِلَّهِ ستایش اللَّه راست، بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ (۲۹) بلکه بیشتر ایشان نادانند.
هوش مصنوعی: خداوند مثلهایی میزند برای مسلمان و مشرک. مردی را در نظر بگیرید که چند شریک داشته باشد و دائما با یکدیگر در تضاد و عدم توافق باشند. و مرد دیگری که تنها و آزاد است و کسی بر او سلطه ندارد. آیا این دو میتوانند به یک اندازه باشند؟ حمد و ستایش مخصوص خداوند است، اما بیشتر مردم نمیدانند.
إِنَّکَ مَیِّتٌ تو مردهای، وَ إِنَّهُمْ مَیِّتُونَ (۳۰) و ایشان مردهاند.
هوش مصنوعی: تو مردهای و آنها نیز مردهاند.
ثُمَّ إِنَّکُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ پس آن گه شما روز رستاخیز، عِنْدَ رَبِّکُمْ تَخْتَصِمُونَ (۳۱) نزدیک خداوند خویش خصمیها خواهید کرد.
هوش مصنوعی: در روز قیامت، نزد پروردگارتان با یکدیگر به جدال و بحث خواهید پرداخت.
فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَذَبَ عَلَی اللَّهِ پس کیست ستمکارتر از او که دروغ گوید بر خدای، وَ کَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ و راستی که باو آید دروغ شمرد، أَ لَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْویً لِلْکافِرِینَ (۳۲) در دوزخ بنگاهی بسنده نیست ناگرویدگان را؟!
هوش مصنوعی: چه کسی ستمکارتر از آن کسی است که به خدا دروغ بگوید و وقتی حقیقت به او برسد، آن را انکار کند؟ آیا برای کافران در جهنم جایگاهی نیست؟