گنجور

۱ - النوبة الاولى

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان، الْحَمْدُ لِلَّهِ ستایش نیکو اللَّه را، فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ کردگار هفت آسمان و هفت زمین و نو سازنده آن، جاعِلِ الْمَلائِکَةِ رُسُلًا آفریدگار که فریشتگان را رسولان کرد، أُولِی أَجْنِحَةٍ خداوندان پرها مَثْنی‌ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ پرهای دوان و سوان و چهاران یَزِیدُ فِی الْخَلْقِ ما یَشاءُ می‌فزاید در آفرینش آفریده خویش آنچه خواهد، إِنَّ اللَّهَ عَلی‌ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱) اللَّه بر همه چیز تواناست.

ما یَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ آنچه اللَّه بگشاید مردمان را، مِنْ رَحْمَةٍ از بخشایش، فَلا مُمْسِکَ لَها باز گیرنده‌ای نیست آن را، وَ ما یُمْسِکْ و هر چه باز گیرد، فَلا مُرْسِلَ لَهُ گشاینده‌ای نیست آن را، مِنْ بَعْدِهِ از پس گشادن و بستن اللَّه، وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ (۲) و اوست آن توانای دانا.

یا أَیُّهَا النَّاسُ ای مردمان، اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ یاد کنید نیکوکاری اللَّه بر خویشتن، هَلْ مِنْ خالِقٍ غَیْرُ اللَّهِ هست آفریدگاری جز اللَّه یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ که روزی دهد شما را از آسمان و زمین، لا إِلهَ إِلَّا هُوَ نیست خدایی جز او، فَأَنَّی تُؤْفَکُونَ (۳) چون می‌برگردانند شما را از راستی.

وَ إِنْ یُکَذِّبُوکَ و اگر دروغ زن گیرند ترا فَقَدْ کُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِکَ دروغ زن گرفتند فرستادگان را پیش از تو، وَ إِلَی اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ و با مراد اللَّه گردد همه کار.

یا أَیُّهَا النَّاسُ ای مردمان، إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وعده داده اللَّه راست است و بودنی فَلا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا مبادا که زندگانی این جهانی شما را فریفته کناد، وَ لا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ (۵) و مبادا که شما را فریفته کند آن فریبنده إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ دیو شما را دشمن است، فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا او را دشمن گیرید، إِنَّما یَدْعُوا حِزْبَهُ او می‌خواند پس روان و فرمان برداران خویش را، لِیَکُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعِیرِ (۶) تا از دوزخیان باشند.

الَّذِینَ کَفَرُوا ایشان که کافر شدند لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ ایشانراست عذابی سخت، وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ و ایشان که بگرویدند و کردارهای نیک کردند، لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ کَبِیرٌ (۷) ایشانراست آمرزش و مزدی بزرگ.

أَ فَمَنْ زُیِّنَ لَهُ باش کسی که برآراستند او را، سُوءُ عَمَلِهِ بد کردار او، فَرَآهُ حَسَناً تا آن را نیکو دید، فَإِنَّ اللَّهَ یُضِلُّ مَنْ یَشاءُ اللَّه گم راه کند او را که خواهد، وَ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ و با راه می‌آرد او را که خواهد، فَلا تَذْهَبْ نَفْسُکَ عَلَیْهِمْ حَسَراتٍ جان تو در سر زحیر خوردن بر ایشان مشا، إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِما یَصْنَعُونَ (۸) اللَّه داناست بآنچه ایشان میکنند.

وَ اللَّهُ الَّذِی أَرْسَلَ الرِّیاحَ اللَّه اوست که میگشاید بادها، فَتُثِیرُ سَحاباً تا می‌انگیزاند بآن میغها، فَسُقْناهُ إِلی‌ بَلَدٍ مَیِّتٍ می‌رانیم آن را بشهری و زمینی مرده فَأَحْیَیْنا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها تا زنده کنیم بآب آن میغ زمین را پس مرگ آن، کَذلِکَ النُّشُورُ (۹) انگیختن پس مرگ هم چنان است.

مَنْ کانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ هر که عزّ میخواهد این جهانی و آن جهانی بهم، فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعاً عزّ این جهانی و آن جهانی هر دو اللَّه راست، إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ بسوی او بر میشود سخنان پاک خویش، وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ و کردار نیکو می‌بربرد آن سخنان را، وَ الَّذِینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئاتِ و ایشان که بدی میکنند با ساز و مکر، لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ ایشان را است عذابی سخت، وَ مَکْرُ أُولئِکَ هُوَ یَبُورُ (۱۰) و ساز و دستان ایشان آنست که فرو خواهد ماند و تباه خواهد شد.

وَ اللَّهُ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرابٍ اللَّه بیافرید شما را از خاک، ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ پس از آب پشت، ثُمَّ جَعَلَکُمْ أَزْواجاً پس شما را جفت کرد مرد و زن وَ ما تَحْمِلُ مِنْ أُنْثی‌ و هیچ بار بر نگیرد مادینه‌ای، وَ لا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ و بار ننهد مگر بدانش او وَ ما یُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ و هیچ در از زندگانی، نکنند دراز زندگانیی وَ لا یُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهِ و هیچ بنکاهند از عمر دیگری و کم نکنند زندگانی او از زندگانی کسی دیگر، إِلَّا فِی کِتابٍ إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسِیرٌ (۱۱) مگر در نوشته ایست که کردن آن و نگه داشتن آن بر اللَّه آسانست.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان، الْحَمْدُ لِلَّهِ ستایش نیکو اللَّه را، فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ کردگار هفت آسمان و هفت زمین و نو سازنده آن، جاعِلِ الْمَلائِکَةِ رُسُلًا آفریدگار که فریشتگان را رسولان کرد، أُولِی أَجْنِحَةٍ خداوندان پرها مَثْنی‌ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ پرهای دوان و سوان و چهاران یَزِیدُ فِی الْخَلْقِ ما یَشاءُ می‌فزاید در آفرینش آفریده خویش آنچه خواهد، إِنَّ اللَّهَ عَلی‌ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱) اللَّه بر همه چیز تواناست.
هوش مصنوعی: با نام خداوند بخشنده و مهربان، ستایش ویژه خداوندی را می‌گویم که تولیدکننده آسمان‌ها و زمین‌هاست و خالق آنها به شمار می‌رود. او فرشتگان را به عنوان فرستادگان خود آفرید و به آنها پرهای دوگانه، سه‌گانه و چهارگانه عطا کرد. خداوند در آفرینش آنچه اراده کند می‌افزاید و او بر همه چیز تواناست.
ما یَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ آنچه اللَّه بگشاید مردمان را، مِنْ رَحْمَةٍ از بخشایش، فَلا مُمْسِکَ لَها باز گیرنده‌ای نیست آن را، وَ ما یُمْسِکْ و هر چه باز گیرد، فَلا مُرْسِلَ لَهُ گشاینده‌ای نیست آن را، مِنْ بَعْدِهِ از پس گشادن و بستن اللَّه، وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ (۲) و اوست آن توانای دانا.
هوش مصنوعی: هر چیزی را که خداوند برای مردم بگشاید، از رحمت است و هیچ‌کس نمی‌تواند آن را پس بگیرد و هر چیزی را که خداوند بگیرد، هیچ‌کس نمی‌تواند آن را باز کند. این بعد از اراده خداوند است که می‌گشاید یا می‌بندد و اوست توانای حکیم.
یا أَیُّهَا النَّاسُ ای مردمان، اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ یاد کنید نیکوکاری اللَّه بر خویشتن، هَلْ مِنْ خالِقٍ غَیْرُ اللَّهِ هست آفریدگاری جز اللَّه یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ که روزی دهد شما را از آسمان و زمین، لا إِلهَ إِلَّا هُوَ نیست خدایی جز او، فَأَنَّی تُؤْفَکُونَ (۳) چون می‌برگردانند شما را از راستی.
هوش مصنوعی: ای مردم، نعمت‌های خدا را که بر شما ارزانی داشته یاد کنید. آیا غیر از خدا آفریدگاری وجود دارد که شما را از آسمان و زمین روزی دهد؟ هیچ خدایی جز او نیست. پس چرا از حقایق دور می‌شوید؟
وَ إِنْ یُکَذِّبُوکَ و اگر دروغ زن گیرند ترا فَقَدْ کُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِکَ دروغ زن گرفتند فرستادگان را پیش از تو، وَ إِلَی اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ و با مراد اللَّه گردد همه کار.
هوش مصنوعی: اگر تو را تکذیب کنند، بدان که پیش از تو نیز فرستادگان دیگری تکذیب شده‌اند. و همه امور در نهایت به سوی خداوند بازمی‌گردد.
یا أَیُّهَا النَّاسُ ای مردمان، إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وعده داده اللَّه راست است و بودنی فَلا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا مبادا که زندگانی این جهانی شما را فریفته کناد، وَ لا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ (۵) و مبادا که شما را فریفته کند آن فریبنده إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ دیو شما را دشمن است، فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا او را دشمن گیرید، إِنَّما یَدْعُوا حِزْبَهُ او می‌خواند پس روان و فرمان برداران خویش را، لِیَکُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعِیرِ (۶) تا از دوزخیان باشند.
هوش مصنوعی: ای مردم، بدانید که وعده الهی حقیقت دارد و محقق خواهد شد. مراقب باشید که زندگی دنیا شما را فریب ندهد و فریبنده‌ها شما را از خدا غافل نسازند. شیطان دشمن شماست، پس او را به عنوان دشمن خود بشناسید. او پیروانش را به سوی جهنم دعوت می‌کند.
الَّذِینَ کَفَرُوا ایشان که کافر شدند لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ ایشانراست عذابی سخت، وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ و ایشان که بگرویدند و کردارهای نیک کردند، لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ کَبِیرٌ (۷) ایشانراست آمرزش و مزدی بزرگ.
هوش مصنوعی: کسانی که کافر شدند عذابی سخت خواهند داشت، اما کسانی که ایمان آوردند و کارهای نیک انجام دادند، آمرزش و پاداش بزرگی نصیبشان خواهد شد.
أَ فَمَنْ زُیِّنَ لَهُ باش کسی که برآراستند او را، سُوءُ عَمَلِهِ بد کردار او، فَرَآهُ حَسَناً تا آن را نیکو دید، فَإِنَّ اللَّهَ یُضِلُّ مَنْ یَشاءُ اللَّه گم راه کند او را که خواهد، وَ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ و با راه می‌آرد او را که خواهد، فَلا تَذْهَبْ نَفْسُکَ عَلَیْهِمْ حَسَراتٍ جان تو در سر زحیر خوردن بر ایشان مشا، إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِما یَصْنَعُونَ (۸) اللَّه داناست بآنچه ایشان میکنند.
هوش مصنوعی: آیا کسی که کارهای بد او برایش آراسته شده و آن را زیبا می‌بیند، در نظر تو چگونه است؟ خدا هرکس را بخواهد گمراه می‌کند و هرکس را بخواهد هدایت می‌کند. پس جانت را بر ایشان در حسرت نگذار؛ چرا که خدا به آنچه انجام می‌دهند آگاه است.
وَ اللَّهُ الَّذِی أَرْسَلَ الرِّیاحَ اللَّه اوست که میگشاید بادها، فَتُثِیرُ سَحاباً تا می‌انگیزاند بآن میغها، فَسُقْناهُ إِلی‌ بَلَدٍ مَیِّتٍ می‌رانیم آن را بشهری و زمینی مرده فَأَحْیَیْنا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها تا زنده کنیم بآب آن میغ زمین را پس مرگ آن، کَذلِکَ النُّشُورُ (۹) انگیختن پس مرگ هم چنان است.
هوش مصنوعی: خداوند است که بادها را به حرکت در می‌آورد و باعث می‌شود که ابرها شکل بگیرند. سپس این ابرها را به سمت سرزمین‌های خُشک و بی‌روح می‌فرستد تا با بارش باران، زمین را پس از مردن دوباره زنده کند. این روند نشان‌دهنده‌ی حقیقت قیامت و احیای دوباره‌ی انسان‌ها پس از مرگ نیز می‌باشد.
مَنْ کانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ هر که عزّ میخواهد این جهانی و آن جهانی بهم، فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعاً عزّ این جهانی و آن جهانی هر دو اللَّه راست، إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ بسوی او بر میشود سخنان پاک خویش، وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ و کردار نیکو می‌بربرد آن سخنان را، وَ الَّذِینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئاتِ و ایشان که بدی میکنند با ساز و مکر، لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ ایشان را است عذابی سخت، وَ مَکْرُ أُولئِکَ هُوَ یَبُورُ (۱۰) و ساز و دستان ایشان آنست که فرو خواهد ماند و تباه خواهد شد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به دنبال عزت و مقام است، باید بداند که عزت واقعی در دست خداوند است و اوست که همه عزت‌ها را در اختیار دارد. سخنان پاک به سوی او صعود می‌کند و عمل نیک، این سخنان را به او متصل می‌سازد. اما کسانی که بدی و نیرنگ می‌کنند، عذاب شدیدی در انتظارشان است و تدبیرهای این افراد به ثمر نخواهد نشست و نابود خواهد شد.
وَ اللَّهُ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرابٍ اللَّه بیافرید شما را از خاک، ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ پس از آب پشت، ثُمَّ جَعَلَکُمْ أَزْواجاً پس شما را جفت کرد مرد و زن وَ ما تَحْمِلُ مِنْ أُنْثی‌ و هیچ بار بر نگیرد مادینه‌ای، وَ لا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ و بار ننهد مگر بدانش او وَ ما یُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ و هیچ در از زندگانی، نکنند دراز زندگانیی وَ لا یُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهِ و هیچ بنکاهند از عمر دیگری و کم نکنند زندگانی او از زندگانی کسی دیگر، إِلَّا فِی کِتابٍ إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسِیرٌ (۱۱) مگر در نوشته ایست که کردن آن و نگه داشتن آن بر اللَّه آسانست.
هوش مصنوعی: خداوند شما را از خاک خلق کرد، سپس از یک قطره آب و بعد شما را به شکل زوج‌هایی درآورد، یعنی مرد و زن. هیچ مادینه‌ای بارداری نمی‌کند و هیچ فرزندی به دنیا نمی‌آورد مگر با علم خداوند. هیچ فردی نیز عمرش طولانی نمی‌شود و نمی‌توانند عمر دیگران را کم کنند، مگر در یک نوشته که ثبت آن بر خداوند آسان است.