«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان.
«الْحَمْدُ لِلَّهِ» ثناء بسزاء اللَّه را، «الَّذِی أَنْزَلَ عَلی عَبْدِهِ الْکِتابَ» آن خدای که فرو فرستاد بر رهی خویش این قرآن، «وَ لَمْ یَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً (۱)» و آن را هیچ کژی نکرد.
«قَیِّماً» نامه‌ای راست، روشن، پاینده، «لِیُنْذِرَ بَأْساً شَدِیداً مِنْ لَدُنْهُ» تا بیم نمایی بگرفتنی سخت از نزدیک او، «وَ یُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِینَ» و بشارت دهاد گرویدگان را، «الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ» ایشان که نیکیها می‌کنند، «أَنَّ لَهُمْ أَجْراً حَسَناً (۲)» که ایشانراست مزدی نیکو.
«ماکِثِینَ فِیهِ أَبَداً (۳)» و ایشان در آن بدرنگ جاودان.
«وَ یُنْذِرَ الَّذِینَ قالُوا» و بیم نماید ایشان را که گفتند، «اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَداً (۴)» که اللَّه تعالی فرزندی گرفت.
«ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ» ایشان را بآن سخن هیچ دانش نه، «وَ لا لِآبائِهِمْ» و نه پدران ایشان را، «کَبُرَتْ کَلِمَةً» آن گفت که ایشان گفتند چه بزرگ سخنی است، «تَخْرُجُ مِنْ أَفْواهِهِمْ» که بیرون می‌آید از دهنهای ایشان، «إِنْ یَقُولُونَ إِلَّا کَذِباً (۵)» نمی‌گویند مگر دروغی.
«فَلَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ» مگر که خویشتن را بخواهی کشت، «عَلی آثارِهِمْ» از بهر ایشان، «إِنْ لَمْ یُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِیثِ» اگر ایشان بنگروند باین سخن، «أَسَفاً (۶)» از اندوه.
«إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَی الْأَرْضِ» ما آفریدیم هر چه بر زمین از کس و از چیز، «زِینَةً لَها» آرایش آن را، «لِنَبْلُوَهُمْ» تا بیازمائیم ایشان را، «أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا (۷)» که کیست از ایشان نیکوکارتر.
«وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَیْها» و ما هر چه برین زمین است خواهیم کرد آن را، «صَعِیداً جُرُزاً (۸)» ناهامونی سخت بی بنا و بی نبات.
«أَمْ حَسِبْتَ» می‌پنداری، «أَنَّ أَصْحابَ الْکَهْفِ وَ الرَّقِیمِ» که مردمان آن غار و آن دیه، «کانُوا مِنْ آیاتِنا عَجَباً (۹)» از شگفتهای کارهای ما شگفتی بود.
«إِذْ أَوَی الْفِتْیَةُ إِلَی الْکَهْفِ» آن گه که باز شد آن جوانی چند با آن کهف، «فَقالُوا رَبَّنا» و گفتند خداوند ما، «آتِنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً» ببخش ما را از نزدیک خویش بخشایشی، «وَ هَیِّئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً (۱۰)» و بساز کار ما را براستی و نیکویی و صواب.
«فَضَرَبْنا عَلَی آذانِهِمْ فِی الْکَهْفِ» بر گوشهای ایشان مهر نهادیم در آن غار «سِنِینَ عَدَداً (۱۱)» سالها بشمار.
«ثُمَّ بَعَثْناهُمْ» آن گه از خواب برانگیختیم ایشان را، «لِنَعْلَمَ» تا ببینیم، «أَیُّ الْحِزْبَیْنِ أَحْصی» که از دو گروه کیست که به شمارد، «لِما لَبِثُوا أَمَداً (۱۲)» آن اندازه را که ایشان در کهف بودند.
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان.
هوش مصنوعی: بنام خداوندی که بخشاینده و مهربان است.
«الْحَمْدُ لِلَّهِ» ثناء بسزاء اللَّه را، «الَّذِی أَنْزَلَ عَلی عَبْدِهِ الْکِتابَ» آن خدای که فرو فرستاد بر رهی خویش این قرآن، «وَ لَمْ یَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً (۱)» و آن را هیچ کژی نکرد.
هوش مصنوعی: ستایش مخصوص خداوندی است که این کتاب را بر بنده‌اش نازل کرده و هیچ نقصی در آن وارد نکرده است.
«قَیِّماً» نامه‌ای راست، روشن، پاینده، «لِیُنْذِرَ بَأْساً شَدِیداً مِنْ لَدُنْهُ» تا بیم نمایی بگرفتنی سخت از نزدیک او، «وَ یُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِینَ» و بشارت دهاد گرویدگان را، «الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ» ایشان که نیکیها می‌کنند، «أَنَّ لَهُمْ أَجْراً حَسَناً (۲)» که ایشانراست مزدی نیکو.
هوش مصنوعی: این متن به توصیف نامه‌ای می‌پردازد که حقیقتی روشن و پایدار دارد. هدف این نامه این است که مردم را از عذاب سختی که نزدیک خواهد بود، بیم دهد و همچنین به مؤمنانی که کارهای نیک انجام می‌دهند، بشارت دهد که پاداش خوبی در انتظارشان است.
«ماکِثِینَ فِیهِ أَبَداً (۳)» و ایشان در آن بدرنگ جاودان.
هوش مصنوعی: «آنها به‌طور همیشگی در آن مکان خواهند بود و در آن‌جا برای همیشه باقی می‌مانند.»
«وَ یُنْذِرَ الَّذِینَ قالُوا» و بیم نماید ایشان را که گفتند، «اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَداً (۴)» که اللَّه تعالی فرزندی گرفت.
هوش مصنوعی: و هشدار دهد کسانی را که گفتند: «خداوند فرزندی دارد»، یعنی خداوند تعالی فرزندی برای خود انتخاب کرده است.
«ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ» ایشان را بآن سخن هیچ دانش نه، «وَ لا لِآبائِهِمْ» و نه پدران ایشان را، «کَبُرَتْ کَلِمَةً» آن گفت که ایشان گفتند چه بزرگ سخنی است، «تَخْرُجُ مِنْ أَفْواهِهِمْ» که بیرون می‌آید از دهنهای ایشان، «إِنْ یَقُولُونَ إِلَّا کَذِباً (۵)» نمی‌گویند مگر دروغی.
هوش مصنوعی: آنها هیچ دانش و آگاهی نسبت به آنچه می‌گویند ندارند و نه پدرانشان. چه سخن بزرگی است که از دهانشان بیرون می‌آید. آنها فقط دروغ می‌گویند.
«فَلَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ» مگر که خویشتن را بخواهی کشت، «عَلی آثارِهِمْ» از بهر ایشان، «إِنْ لَمْ یُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِیثِ» اگر ایشان بنگروند باین سخن، «أَسَفاً (۶)» از اندوه.
هوش مصنوعی: شاید تو خود را به خاطر آنها بسیار ناراحت و depressed کرده‌ای، اگر آنها به این سخن ایمان نیاورند، در حالیکه تو از این موضوع دلشکسته هستی.
«إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَی الْأَرْضِ» ما آفریدیم هر چه بر زمین از کس و از چیز، «زِینَةً لَها» آرایش آن را، «لِنَبْلُوَهُمْ» تا بیازمائیم ایشان را، «أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا (۷)» که کیست از ایشان نیکوکارتر.
هوش مصنوعی: ما هر چیزی را که بر روی زمین وجود دارد، به عنوان زینتی برای آن آفریدیم تا آنها را آزمایش کنیم و ببینیم کدام یک از آنها کارهای بهتری انجام می‌دهند.
«وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَیْها» و ما هر چه برین زمین است خواهیم کرد آن را، «صَعِیداً جُرُزاً (۸)» ناهامونی سخت بی بنا و بی نبات.
هوش مصنوعی: ما هر چیزی را که بر روی زمین است، به مکانی بی‌ثبات و بدون گیاه تبدیل خواهیم کرد.
«أَمْ حَسِبْتَ» می‌پنداری، «أَنَّ أَصْحابَ الْکَهْفِ وَ الرَّقِیمِ» که مردمان آن غار و آن دیه، «کانُوا مِنْ آیاتِنا عَجَباً (۹)» از شگفتهای کارهای ما شگفتی بود.
هوش مصنوعی: آیا فکر می‌کنی که داستان أصحاب الکهف و آن مردم در غار و روستا، از نشانه‌های شگفت‌انگیز ما بوده است؟
«إِذْ أَوَی الْفِتْیَةُ إِلَی الْکَهْفِ» آن گه که باز شد آن جوانی چند با آن کهف، «فَقالُوا رَبَّنا» و گفتند خداوند ما، «آتِنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً» ببخش ما را از نزدیک خویش بخشایشی، «وَ هَیِّئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً (۱۰)» و بساز کار ما را براستی و نیکویی و صواب.
هوش مصنوعی: زمانی که جوانان به غار پناه بردند، گفتند: پروردگار ما، از جانب خودت رحمتی به ما عطا کن و کار ما را به خوبی و درستی هدایت کن.
«فَضَرَبْنا عَلَی آذانِهِمْ فِی الْکَهْفِ» بر گوشهای ایشان مهر نهادیم در آن غار «سِنِینَ عَدَداً (۱۱)» سالها بشمار.
هوش مصنوعی: ما بر گوشهای آنها در غار مهر زدیم و سالها را بشمار.
«ثُمَّ بَعَثْناهُمْ» آن گه از خواب برانگیختیم ایشان را، «لِنَعْلَمَ» تا ببینیم، «أَیُّ الْحِزْبَیْنِ أَحْصی» که از دو گروه کیست که به شمارد، «لِما لَبِثُوا أَمَداً (۱۲)» آن اندازه را که ایشان در کهف بودند.
هوش مصنوعی: سپس ما آنها را از خواب بیدار کردیم تا بدانیم کدام یک از دو گروه می‌تواند مدت زمانی را که آنها در غار بودند، به درستی محاسبه کند.
میبدی