گنجور

۱ - النوبة الاولى

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان.

الر منم آن خداوند که می‌بینم جز من دارنده و پروراننده نه، تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ این آیتها آن نامه است، الْحَکِیمِ. (۱) آن نامه نیکو حکمت راست حکم.

أَ کانَ لِلنَّاسِ عَجَباً مردمان را شگفت آمد و بنزدیک ایشان شگفت بود، أَنْ أَوْحَیْنا إِلی‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ که پیغام دادیم بمردی هم از ایشان، أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ که مردمان را بیم نمای و آگاه کن، وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا و بشارت ده گرویدگان را، أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ که ایشان را است وعده راست و کاری پیش شده، عِنْدَ رَبِّهِمْ بنزدیک خداوند ایشان، قالَ الْکافِرُونَ ناگرویدگان گفتند: إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِینٌ. (۲) این جادویی است آشکارا.

إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ خداوند شما اللَّه است، الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ او که هفت آسمان و هفت زمین آفرید از آغاز، فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ در شش روز، ثُمَّ اسْتَوی‌ عَلَی الْعَرْشِ آن گه مستولی شد بر عرش، یُدَبِّرُ الْأَمْرَ میسازد کار و پیش می‌برد و می‌اندازد، ما مِنْ شَفِیعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ نیست هیچ شفیع کس را مگر پس دستوری او، ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ اوست خداوند شما، فَاعْبُدُوهُ او را پرستید، أَ فَلا تَذَکَّرُونَ؟ (۳) پند نپذیرید و حق درنیابید؟

إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعاً با اوست بازگشت شما همه، وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا هنگام نهادن خدای است این براستی، إِنَّهُ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ اوست که آفریده می‌آرد از آغاز و فردا آن را زنده کند باز، لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا تا پاداش دهند ایشان را که بنگرویدند، وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ بِالْقِسْطِ و کارهای نیک کردند بسزا، وَ الَّذِینَ کَفَرُوا و ایشان که کافر شدند و بگرویدند، لَهُمْ شَرابٌ مِنْ حَمِیمٍ ایشان را شرابی از آب جوشیده، وَ عَذابٌ أَلِیمٌ و عذابی دردنمای، بِما کانُوا یَکْفُرُونَ. (۴) بآنچه کافر شدند.

هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً اوست که خورشید را روشن گردانید، وَ الْقَمَرَ نُوراً و ماه را روشنایی داد، وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ و آن را باز انداخت و چنان ساخت که میرود در منزلها بریدن فلک را، لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِینَ وَ الْحِسابَ و رفتن او شمار سال و ماه و روزگار میدانید، ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِکَ إِلَّا بِالْحَقِّ نیافرید خدای آن را مگر بدانش خویش و توان خویش بیکتایی خویش، یُفَصِّلُ الْآیاتِ نشانهای گشاده روشن می‌نماید و پیغامهای روشن گشاده می‌فرستد، لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ. (۵)ایشان را که بدانند.

إِنَّ فِی اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ در شد آمد شب و روز، وَ ما خَلَقَ اللَّهُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ و در آنچه خدای آفرید در آسمان و زمین از آفریده‌های خویش، لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَّقُونَ. (۶) نشانهای روشن است بیکتایی ایشان را که از خشم خدای و از جحود حق او می‌پرهیزند.

إِنَّ الَّذِینَ لا یَرْجُونَ لِقاءَنا ایشان که دیدار ما نمی‌بیوسند و بانگیزانیدن ما بنمی‌گروند، وَ رَضُوا بِالْحَیاةِ الدُّنْیا و باین جهان می‌بسندند.

و خرسندی کنند وَ اطْمَأَنُّوا بِها و بآن آرام می‌کنند، وَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ آیاتِنا غافِلُونَ. (۷) و ایشان که از وعد و وعید ما ناآگاه و ناگرویدند، أُولئِکَ مَأْواهُمُ النَّارُ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ. (۸) ایشان آنند که جایگاه ایشان آتش است بآنچه میکردند.

۱ - النوبة الثانیة: این سوره یونس صد و نه آیت و هزار و هشتصد و سی و دو کلمت است و هفت هزار و پانصد و شصت و هفت حرف همه به مکه فرو آمد مگر یک آیت: وَ مِنْهُمْ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ لا یُؤْمِنُ بِهِ که این یک آیت بمدینه فرو آمد در شأن جهودان و گفته‌اند سه آیت ازین سوره بمدینه فرو آمد: فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الی آخر الآیات الثلث، و قیل کلها مکیة الا آیتین: قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ نزلت فی ابیّ بن کعب الانصاری و ذلک ان رسول اللَّه لما امر ان یقرأ علیه القرآن. قال ابیّ یا رسول اللَّه و قد ذکرت هناک فبکی بکاء شدیدا، و نزلت هذه الآیه، فهی فخر و شرف لابیّ و حکمها باق فی غیره و الآیة التی تلیها ذم القوم لانهم حرّموا ما احل اللَّه لهم فصار حکمها فی کل من فعل مثل ذلک الی یوم القیمة. و درین سورت هشت آیت منسوخ است بجای خویش گوئیم ان شاء اللَّه. و در فضیلت سورت، أبی کعب روایت کند از مصطفی ص‌

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بنام خداوند فراخ بخشایش مهربان.
هوش مصنوعی: بنام خداوند مهربان و بخشنده.
الر منم آن خداوند که می‌بینم جز من دارنده و پروراننده نه، تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ این آیتها آن نامه است، الْحَکِیمِ. (۱) آن نامه نیکو حکمت راست حکم.
هوش مصنوعی: من تنها خدای واحد هستم که هیچ‌کس جز من پروردگار و رازق نیست. این آیات نشانه‌های کتاب حکمت‌آمیز هستند. این کتاب، نامه‌ای است عریض و با حکمت و حکم درست.
أَ کانَ لِلنَّاسِ عَجَباً مردمان را شگفت آمد و بنزدیک ایشان شگفت بود، أَنْ أَوْحَیْنا إِلی‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ که پیغام دادیم بمردی هم از ایشان، أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ که مردمان را بیم نمای و آگاه کن، وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا و بشارت ده گرویدگان را، أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ که ایشان را است وعده راست و کاری پیش شده، عِنْدَ رَبِّهِمْ بنزدیک خداوند ایشان، قالَ الْکافِرُونَ ناگرویدگان گفتند: إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِینٌ. (۲) این جادویی است آشکارا.
هوش مصنوعی: مردم به شگفتی آمده بودند که چرا خداوند به یکی از خودشان پیام داده و او را مأمور کرده تا مردم را هشدار دهد و به ایمان‌آورندگان بشارت دهد که نزد خداوند برایشان جایگاهی نیکو وجود دارد. اما کسانی که ایمان نیاورده بودند، این پیام را معجزه‌ای آشکار می‌دانستند.
إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ خداوند شما اللَّه است، الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ او که هفت آسمان و هفت زمین آفرید از آغاز، فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ در شش روز، ثُمَّ اسْتَوی‌ عَلَی الْعَرْشِ آن گه مستولی شد بر عرش، یُدَبِّرُ الْأَمْرَ میسازد کار و پیش می‌برد و می‌اندازد، ما مِنْ شَفِیعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ نیست هیچ شفیع کس را مگر پس دستوری او، ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ اوست خداوند شما، فَاعْبُدُوهُ او را پرستید، أَ فَلا تَذَکَّرُونَ؟ (۳) پند نپذیرید و حق درنیابید؟
هوش مصنوعی: پروردگار شما خداوندی است به نام اللَّه، که آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید و سپس بر عرش نشسته و امور را تدبیر می‌کند. هیچ‌کس نمی‌تواند شفاعت کند مگر با اجازه او. او همان خداوند شماست، پس او را بپرستید. آیا شما پند نمی‌پذیرید و حق را درک نمی‌کنید؟
إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعاً با اوست بازگشت شما همه، وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا هنگام نهادن خدای است این براستی، إِنَّهُ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ اوست که آفریده می‌آرد از آغاز و فردا آن را زنده کند باز، لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا تا پاداش دهند ایشان را که بنگرویدند، وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ بِالْقِسْطِ و کارهای نیک کردند بسزا، وَ الَّذِینَ کَفَرُوا و ایشان که کافر شدند و بگرویدند، لَهُمْ شَرابٌ مِنْ حَمِیمٍ ایشان را شرابی از آب جوشیده، وَ عَذابٌ أَلِیمٌ و عذابی دردنمای، بِما کانُوا یَکْفُرُونَ. (۴) بآنچه کافر شدند.
هوش مصنوعی: به سوی اوست بازگشت همگان شما. این وعده‌ای از طرف خداوند است که حقیقت دارد. اوست که ابتدا خلق را می‌آفریند و سپس آن را دوباره زنده می‌کند. این کار برای آن است که به مؤمنان پاداش دهد که ایمان آورده و اعمال نیک انجام داده‌اند، و به طور منصفانه به آنها پاداش دهد. اما کسانی که کافر شدند، برای آنها آبی داغ و عذابی دردناک وجود دارد؛ به خاطر کفر و انکارشان.
هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً اوست که خورشید را روشن گردانید، وَ الْقَمَرَ نُوراً و ماه را روشنایی داد، وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ و آن را باز انداخت و چنان ساخت که میرود در منزلها بریدن فلک را، لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِینَ وَ الْحِسابَ و رفتن او شمار سال و ماه و روزگار میدانید، ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِکَ إِلَّا بِالْحَقِّ نیافرید خدای آن را مگر بدانش خویش و توان خویش بیکتایی خویش، یُفَصِّلُ الْآیاتِ نشانهای گشاده روشن می‌نماید و پیغامهای روشن گشاده می‌فرستد، لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ. (۵)ایشان را که بدانند.
هوش مصنوعی: او کسی است که خورشید را به روشنایی تبدیل کرد و ماه را به نور عطا نمود و مسیرهای آن را تعیین کرد تا بتوانید تعداد سال‌ها و حساب زمان را بشمارید. خداوند این‌ها را جز با علم و قدرت و حکمت خویش نیافرید. او نشانه‌های آشکار و واضحی را بیان می‌کند تا کسانی که علم دارند، آن‌ها را درک کنند.
إِنَّ فِی اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ در شد آمد شب و روز، وَ ما خَلَقَ اللَّهُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ و در آنچه خدای آفرید در آسمان و زمین از آفریده‌های خویش، لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَّقُونَ. (۶) نشانهای روشن است بیکتایی ایشان را که از خشم خدای و از جحود حق او می‌پرهیزند.
هوش مصنوعی: در تغییرات شب و روز و در آنچه خدا در آسمان‌ها و زمین آفریده است، نشانه‌هایی برای افرادی که از خداوند پروا می‌کنند، وجود دارد. این نشانه‌ها به وضوح بیانگر یکتایی خداوند و هشدار به کسانی است که از سخط و نافرمانی او دوری می‌جویند.
إِنَّ الَّذِینَ لا یَرْجُونَ لِقاءَنا ایشان که دیدار ما نمی‌بیوسند و بانگیزانیدن ما بنمی‌گروند، وَ رَضُوا بِالْحَیاةِ الدُّنْیا و باین جهان می‌بسندند.
هوش مصنوعی: افرادی که امیدی به ملاقات ما ندارند و به زندگی دنیا قانع شده‌اند، تنها به این جهان اکتفا می‌کنند.
و خرسندی کنند وَ اطْمَأَنُّوا بِها و بآن آرام می‌کنند، وَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ آیاتِنا غافِلُونَ. (۷) و ایشان که از وعد و وعید ما ناآگاه و ناگرویدند، أُولئِکَ مَأْواهُمُ النَّارُ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ. (۸) ایشان آنند که جایگاه ایشان آتش است بآنچه میکردند.
هوش مصنوعی: و آنهایی که از آیات ما غافلند، در آرامش و رضایت زندگی می‌کنند. اما کسانی که از وعده‌ها و هشدارهای ما بی‌خبرند، جایگاهشان آتش است به خاطر اعمالی که انجام داده‌اند.