قوله تعالی: إِنَّ اللَّهَ اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنِینَ خدای بخرید از گرویدگان، أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ تنهای ایشان و مالهای ایشان، بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ تا بهشت، ایشان را بود، یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ تا با دشمن خدا کشتن کنند از بهر خدا، فَیَقْتُلُونَ ایشان کشند وَ یُقْتَلُونَ ایشان را کشند، وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا وعدیست بر خدای براستی و درستی، فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ در تورات و انجیل و قرآن باز نموده و گفته، وَ مَنْ أَوْفی بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ و کیست باز آمده‌تر بپیمان خود از خدای، فَاسْتَبْشِرُوا شادبید، بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بایَعْتُمْ بِهِ باین خرید و فروخت که کردید وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ. (۱۱۱) آنست آن پیروزی بزرگوار.
التَّائِبُونَ با خدای گروندگان‌اند، الْعابِدُونَ خدای پرستان‌اند، الْحامِدُونَ خدای ستایندگان‌اند، السَّائِحُونَ روزه‌داران‌اند، الرَّاکِعُونَ السَّاجِدُونَ نماز گزاران‌اند، الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ نیکوکاری فرمایندگان‌اند، وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْکَرِ و از ناپسند باز زنندگان‌اند، وَ الْحافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ و اندازه‌های خدای را کوشندگان‌اند، وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ. (۱۱۲) و شاد کن گرویدگان را.
ما کانَ لِلنَّبِیِّ روا نبود و سزا نبود، پیغامبر را، وَ الَّذِینَ آمَنُوا و ایشان که گرویدگان‌اند، أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ که آمرزش خواهند مشرکان را، وَ لَوْ کانُوا أُولِی قُرْبی و هر چند خویشان و نزدیکان باشند، مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمْ پس آنکه پیدا گشت مؤمنانرا، أَنَّهُمْ أَصْحابُ الْجَحِیمِ. (۱۱۳) که آن خویشاوندان دوزخیان‌اند.
وَ ما کانَ اسْتِغْفارُ إِبْراهِیمَ لِأَبِیهِ و نبود آن آمرزش خواستن ابراهیم پدر خویش را، إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَها إِیَّاهُ مگر از بهر وعده‌ای که وی را داده بود، فَلَمَّا تَبَیَّنَ لَهُ چون ابراهیم را پیدا شد، أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ که پدر او دشمن است خدای را، تَبَرَّأَ مِنْهُ بیزاری جست ازو إِنَّ إِبْراهِیمَ لَأَوَّاهٌ حَلِیمٌ. (۱۱۴) که ابراهیم اوّاه بود، با خداوند خود، گراینده و گردنده و بردبار.
وَ ما کانَ اللَّهُ لِیُضِلَّ قَوْماً بَعْدَ إِذْ هَداهُمْ و نیست خدای عز و جل که قومی را ضایع کند و تباه پس آنکه ایشان را عقل داد و فهم، حَتَّی یُبَیِّنَ لَهُمْ ما یَتَّقُونَ تا آن گه که ایشان را پیدا کند، چون باید کوشید تا رسند، إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ. (۱۱۵) که خدای بهمه چیز داناست.
إِنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ خدای را است پادشاهی هفت آسمان و هفت زمین، یُحْیِی وَ یُمِیتُ مرده زنده میکند و زنده می‌میراند، وَ ما لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لا نَصِیرٍ. (۱۱۶) و نیست شما را جز خدای کاری سازی و نه یاری دهی.
لَقَدْ تابَ اللَّهُ توبه پذیرفت خدای و با خود آورد، عَلَی النَّبِیِّ وَ الْمُهاجِرِینَ وَ الْأَنْصارِ پیغامبر را و مهاجران و انصار را، الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ و ایشان که وی را پی‌بردند، فِی ساعَةِ الْعُسْرَةِ در هنگام عسرة، مِنْ بَعْدِ ما کادَ پس آن که نزدیک بود، یَزِیغُ قُلُوبُ فَرِیقٍ مِنْهُمْ که از جای بگشتید دلهای گروهی از مؤمنان، ثُمَّ تابَ عَلَیْهِمْ پس آن گه توبه داد ایشان را و توبه پذیرفت از ایشان، إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِیمٌ. (۱۱۷) او بر ایشان مهربانی است بخشاینده.
وَ عَلَی الثَّلاثَةِ الَّذِینَ خُلِّفُوا. آن سه تن را که ایشان را با پس کردند ایشان، حَتَّی إِذا ضاقَتْ عَلَیْهِمُ الْأَرْضُ تا جهان بر ایشان تنگ گشت، بِما رَحُبَتْ به فراخی که بود، وَ ضاقَتْ عَلَیْهِمْ أَنْفُسُهُمْ و دلهای ایشان تنگ گشت، وَ ظَنُّوا و درست بدانستند و یقین، أَنْ لا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ که باز گشت نیست از خدا، إِلَّا إِلَیْهِ مگر هم با خدای ثُمَّ تابَ عَلَیْهِمْ پس ایشان را توبه داد و با خود آورد، لِیَتُوبُوا تا باز آمدند، إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ. (۱۱۸) که خدای باز آرنده و باز پذیر است و مهربان.
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: إِنَّ اللَّهَ اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنِینَ خدای بخرید از گرویدگان، أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ تنهای ایشان و مالهای ایشان، بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ تا بهشت، ایشان را بود، یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ تا با دشمن خدا کشتن کنند از بهر خدا، فَیَقْتُلُونَ ایشان کشند وَ یُقْتَلُونَ ایشان را کشند، وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا وعدیست بر خدای براستی و درستی، فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ در تورات و انجیل و قرآن باز نموده و گفته، وَ مَنْ أَوْفی بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ و کیست باز آمده‌تر بپیمان خود از خدای، فَاسْتَبْشِرُوا شادبید، بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بایَعْتُمْ بِهِ باین خرید و فروخت که کردید وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ. (۱۱۱) آنست آن پیروزی بزرگوار.
هوش مصنوعی: خداوند از مؤمنان جان‌ها و دارایی‌هایشان را به قیمت بهشت خریداری کرده است. آنها در راه خدا با دشمنان می‌جنگند و برخی کشته می‌شوند و برخی دیگر را می‌کشند. این وعده حقی از سوی خداست که در کتاب‌های مقدس از جمله تورات، انجیل و قرآن آمده است. هیچ‌کس وفادارتر از خدا به وعده‌اش نیست. بنابراین، با این معامله‌ای که انجام داده‌اید، شاد باشید، زیرا این همان پیروزی بزرگ است.
التَّائِبُونَ با خدای گروندگان‌اند، الْعابِدُونَ خدای پرستان‌اند، الْحامِدُونَ خدای ستایندگان‌اند، السَّائِحُونَ روزه‌داران‌اند، الرَّاکِعُونَ السَّاجِدُونَ نماز گزاران‌اند، الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ نیکوکاری فرمایندگان‌اند، وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْکَرِ و از ناپسند باز زنندگان‌اند، وَ الْحافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ و اندازه‌های خدای را کوشندگان‌اند، وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ. (۱۱۲) و شاد کن گرویدگان را.
هوش مصنوعی: تائبون به کسانی اشاره دارد که به خدا بازگشته‌اند و از گناهان خود توبه می‌کنند. عابدون به کسانی گفته می‌شود که خدا را عبادت می‌کنند و در پرستش او کوشا هستند. حامدون به پرستش‌کنندگان خدا اشاره دارد که او را ستایش می‌کنند. سائخون به افرادی که روزه می‌گیرند، اطلاق می‌شود. راکعون و ساجدون به نمازگزارانی اشاره دارند که به رکوع و سجده می‌روند. آمرون بالمعروف به کسانی اشاره دارد که نیکی و کارهای پسندیده را ترویج می‌کنند. ناهون عن المنکر کسانی هستند که از کارهای ناپسند و زشت بازمی‌دارند. حافظون لحدود الله به افرادی اشاره دارد که به احکام و حدود خدا پایبند هستند. در نهایت، بشارت به مؤمنان می‌دهد تا آنها را شاد کند.
ما کانَ لِلنَّبِیِّ روا نبود و سزا نبود، پیغامبر را، وَ الَّذِینَ آمَنُوا و ایشان که گرویدگان‌اند، أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ که آمرزش خواهند مشرکان را، وَ لَوْ کانُوا أُولِی قُرْبی و هر چند خویشان و نزدیکان باشند، مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمْ پس آنکه پیدا گشت مؤمنانرا، أَنَّهُمْ أَصْحابُ الْجَحِیمِ. (۱۱۳) که آن خویشاوندان دوزخیان‌اند.
هوش مصنوعی: پیامبر و کسانی که ایمان آورده‌اند، برای مشرکان نمی‌توانند درخواست آمرزش کنند، حتی اگر آنها از نزدیکان و خویشاوندانشان باشند، پس از آنکه برایشان روشن شده که آنها اهل جهنم هستند.
وَ ما کانَ اسْتِغْفارُ إِبْراهِیمَ لِأَبِیهِ و نبود آن آمرزش خواستن ابراهیم پدر خویش را، إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَها إِیَّاهُ مگر از بهر وعده‌ای که وی را داده بود، فَلَمَّا تَبَیَّنَ لَهُ چون ابراهیم را پیدا شد، أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ که پدر او دشمن است خدای را، تَبَرَّأَ مِنْهُ بیزاری جست ازو إِنَّ إِبْراهِیمَ لَأَوَّاهٌ حَلِیمٌ. (۱۱۴) که ابراهیم اوّاه بود، با خداوند خود، گراینده و گردنده و بردبار.
هوش مصنوعی: ابراهیم برای پدرش درخواست آمرزش کرد، اما این کار او فقط به خاطر وعده‌ای بود که به او داده شده بود. وقتی ابراهیم متوجه شد که پدرش دشمن خداست، از او بیزاری جست. او فردی بود رقیق‌القلب و با حوصله، که همواره به خداوند خود رجوع می‌کرد.
وَ ما کانَ اللَّهُ لِیُضِلَّ قَوْماً بَعْدَ إِذْ هَداهُمْ و نیست خدای عز و جل که قومی را ضایع کند و تباه پس آنکه ایشان را عقل داد و فهم، حَتَّی یُبَیِّنَ لَهُمْ ما یَتَّقُونَ تا آن گه که ایشان را پیدا کند، چون باید کوشید تا رسند، إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ. (۱۱۵) که خدای بهمه چیز داناست.
هوش مصنوعی: خداوند هرگز قومی را پس از اینکه هدایتشان کرده است، به گمراهی نمی‌سپارد. او عزت و جلال دارد و نیکوانی را که به آنها عقل و فهم داده است، تباه نمی‌کند، تا زمانی که به آنها نشان دهد چه چیزهایی را باید از آن پرهیز کنند. حقیقت این است که خداوند به همه چیز آگاه است.
إِنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ خدای را است پادشاهی هفت آسمان و هفت زمین، یُحْیِی وَ یُمِیتُ مرده زنده میکند و زنده می‌میراند، وَ ما لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لا نَصِیرٍ. (۱۱۶) و نیست شما را جز خدای کاری سازی و نه یاری دهی.
هوش مصنوعی: خداوند مالک آسمان‌ها و زمین‌هاست. او کسی است که مردگان را زنده میکند و زنده‌ها را می‌میراند. جز خدای یکتا، هیچ سرپرست یا یاور دیگری برای شما وجود ندارد.
لَقَدْ تابَ اللَّهُ توبه پذیرفت خدای و با خود آورد، عَلَی النَّبِیِّ وَ الْمُهاجِرِینَ وَ الْأَنْصارِ پیغامبر را و مهاجران و انصار را، الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ و ایشان که وی را پی‌بردند، فِی ساعَةِ الْعُسْرَةِ در هنگام عسرة، مِنْ بَعْدِ ما کادَ پس آن که نزدیک بود، یَزِیغُ قُلُوبُ فَرِیقٍ مِنْهُمْ که از جای بگشتید دلهای گروهی از مؤمنان، ثُمَّ تابَ عَلَیْهِمْ پس آن گه توبه داد ایشان را و توبه پذیرفت از ایشان، إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِیمٌ. (۱۱۷) او بر ایشان مهربانی است بخشاینده.
هوش مصنوعی: خداوند توبه مهاجران و انصار را که در سختی‌ها پیامبر را همراهی کردند، پذیرفت. این افراد در زمان دشواری به پیرویش پرداختند و نزدیک بود که برخی از آنها از ایمان خود منحرف شوند، اما خداوند بعد از این واقعه، به آنها توجه کرد و توبه‌شان را پذیرفت. او به آنها مهربان و بخشنده است.
وَ عَلَی الثَّلاثَةِ الَّذِینَ خُلِّفُوا. آن سه تن را که ایشان را با پس کردند ایشان، حَتَّی إِذا ضاقَتْ عَلَیْهِمُ الْأَرْضُ تا جهان بر ایشان تنگ گشت، بِما رَحُبَتْ به فراخی که بود، وَ ضاقَتْ عَلَیْهِمْ أَنْفُسُهُمْ و دلهای ایشان تنگ گشت، وَ ظَنُّوا و درست بدانستند و یقین، أَنْ لا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ که باز گشت نیست از خدا، إِلَّا إِلَیْهِ مگر هم با خدای ثُمَّ تابَ عَلَیْهِمْ پس ایشان را توبه داد و با خود آورد، لِیَتُوبُوا تا باز آمدند، إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ. (۱۱۸) که خدای باز آرنده و باز پذیر است و مهربان.
هوش مصنوعی: و درباره آن سه نفر که از همراهی رسول خدا (ص) باز ماندند، وقتی که زمین به خاطر باریک شدن شرایط بر آنان تنگ شد، با وجودی که وسیع بود، و دل‌هایشان به خاطر مشکلات فشرده شد، به خوبی درک کردند که هیچ پناهگاهی از خدا نیست مگر اینکه به سوی او بازگردند. سپس خداوند آنان را پذیرفت و به سوی آنها بازگشت تا توبه کنند. بی‌شک، خداوند توبه‌پذیر و مهربان است.
میبدی