گنجور

شمارهٔ ۶۷ - اندرز

در نشیب آمدی مجوی فراز
وقت ناز تو نیست تیز متاز
نه ای آگه ز حال و معذوری
خفته غفلتی و بسته آز
پی گسسته چرا دهی ناورد
پر شکسته چرا کنی پرواز
سست شد قوت تو سخت مجه
کند شد باره تو تیز متاز
صحن تو تنگ شد مکش دامن
سقف تو پست گشت سر مفراز
از دو دل باز تقویت مطلب
به یک انداز تیر جنگ مساز
پاره پاره به راستی باز آی
اندک اندک به حال خود پرداز
زار بگری که بر تو می خندند
چرخ مزاح و عالم طناز

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در نشیب آمدی مجوی فراز
وقت ناز تو نیست تیز متاز
هوش مصنوعی: وقتی در شرایط دشواری قرار داری، از تلاش برای رسیدن به موفقیت‌های بزرگ پرهیز کن. اکنون زمان مناسبی برای راحتی و آرامش تو نیست، بنابراین سریع‌تر و با عجله رفتار نکن.
نه ای آگه ز حال و معذوری
خفته غفلتی و بسته آز
هوش مصنوعی: ای کسی که از وضعیت و مشکلات دیگران بی‌خبری، در خواب غفلت به سر می‌بری و از فرصت‌ها بهره‌برداری نمی‌کنی.
پی گسسته چرا دهی ناورد
پر شکسته چرا کنی پرواز
هوش مصنوعی: چرا فریاد می‌زنی در حالی که قدم‌هایت از هم جدا شده؟ چرا پرنده‌ای که بال‌هایش شکسته است را به پرواز در می‌آوری؟
سست شد قوت تو سخت مجه
کند شد باره تو تیز متاز
هوش مصنوعی: اگر قوت تو تضعیف شود، بار سنگین مشکلاتت نیز کم‌زور خواهد شد. بنابراین با احتیاط و آرامش پیش برو و شتاب نکن.
صحن تو تنگ شد مکش دامن
سقف تو پست گشت سر مفراز
هوش مصنوعی: جای تو در این دنیا کوچک شده و تو نباید دامنت را جمع کنی، زیرا ارتفاعت کم نشده است.
از دو دل باز تقویت مطلب
به یک انداز تیر جنگ مساز
هوش مصنوعی: اگر از دو دل و ناپایداری خود دور شوی و به یک روش عمل کنی، نتیجه‌ بهتری خواهی گرفت و در برابر مشکلات جنگ و درگیری به وجود نخواهی آورد.
پاره پاره به راستی باز آی
اندک اندک به حال خود پرداز
هوش مصنوعی: به آرامی و به تدریج به حالت قبلی‌ات برگرد و به خودت برس.
زار بگری که بر تو می خندند
چرخ مزاح و عالم طناز
هوش مصنوعی: بگری و بگو که همه بر تو می‌خندند، زیرا دنیا و جامعه به تو طعنه می‌زنند و دشمنی می‌کنند.