مسعود سعد سلمانشمارهٔ ۷۸ - وصف پائیز و مدح سیف الدوله محمود
باد خزان روی به بستان نهاد
کرد جهان باز دگرگون نهاد
شاخ خمیده چو کمان برکشید
سر ما از کنج کمین برگشاد
از چمن دهر بشد ناامید
هر گل نورسته که از گل بزاد
شاخک نیلوفر بگشاد چشم
بید به پیشش به سجود ایستاد
قمری از دستان خاموش گشت
فاخته از لحن فرو ایستاد
باد شبانگاه وزید ای صنم
باده فراز آر هم از بامداد
جوی روان سیمین گشته ز آب
برگ رزان زرین گشته ز باد
باده فراز آرید ای ساقیان
همچو دو رخساره آن حورزاد
شعر همی خوانید ای مطربان
رحمت بر خسرو محمود باد
شاه اجل خسرو گردون سریر
سیف دول خسرو خسرونژاد
آن که بدو تازه شده مملکت
وانکه بدو زنده شده دین و داد
آنکه به گه کوشش چون روستم
آنکه به گه بخشش چون کیقباد
آنکه چنو دیده عالم ندید
وانکه چنو گردش گردون نزاد
کرد چه کردی نکند هیچ کرد
راد چو رادی نکند هیچ راد
شاهان باشند به نزدیک او
راست چنان چون به بر باز خاد
آن که چو جام می بر کف نهند
شاهان از نامش گیرند یاد
حمله او کوه ز جا برکند
ور بودش ز آهن و پولاد لاد
این شه و شاهی ز تو با رسم و فر
وی ملک و ملک ز تو با نهاد
تا به جهان اندر شاهی بود
جان و دلت باد همه ساله شاد
هر که تو را دشمن بادا به درد
وآن که تو را دوست به شادی زیاد
هر چه بگویم ز دعا کردگار
دعوت من بنده اجابت کناد
شمارهٔ ۷۷ - هم در مدح او: تا در جهان مکین و مکان باشدشمارهٔ ۷۹ - مدح یکی از اکابر: ای بزرگی که دین و دولت را
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
باد خزان روی به بستان نهاد
کرد جهان باز دگرگون نهاد
هوش مصنوعی: باد خزان به باغ آمد و دگرگون شدن جهان را به همراه آورد.
شاخ خمیده چو کمان برکشید
سر ما از کنج کمین برگشاد
هوش مصنوعی: شاخه‌ای که به شکل کمان خمیده شده، با بلند شدن سر ما از گوشه‌ی پنهان، نمایان شد.
از چمن دهر بشد ناامید
هر گل نورسته که از گل بزاد
هوش مصنوعی: هر گلی که در دنیای زمانه روییده بود، به ناامیدی از چمن جدا شد.
شاخک نیلوفر بگشاد چشم
بید به پیشش به سجود ایستاد
هوش مصنوعی: شاخک نیلوفر در برابر نور خورشید باز شد و در این حال، درخت بید به احترام او خم شد و به حالت سجده درآمد.
قمری از دستان خاموش گشت
فاخته از لحن فرو ایستاد
هوش مصنوعی: قمری از دستان دست نمی‌سازد و فاخته نیز از صدایش خاموش می‌شود.
باد شبانگاه وزید ای صنم
باده فراز آر هم از بامداد
هوش مصنوعی: هوا در شب به خوبی می‌وزد، ای معشوق، باده را هم از صبح بیاور، تا بتوانیم لذت ببریم.
جوی روان سیمین گشته ز آب
برگ رزان زرین گشته ز باد
هوش مصنوعی: نهر زیبا و نقره‌ای شده است از آب، و برگ‌های درختان نیز به خاطر وزش باد، همچون طلا درخشان گشته‌اند.
باده فراز آرید ای ساقیان
همچو دو رخساره آن حورزاد
هوش مصنوعی: ای ساقی‌ها، باده را بالا بیاورید، زیرا چهره‌های زیبا و دلربای شما مانند آن حوریان است.
شعر همی خوانید ای مطربان
رحمت بر خسرو محمود باد
هوش مصنوعی: ای سازندگان موسیقی، به خاطر خسرو محمود برکت و رحمت بر شما باد.
شاه اجل خسرو گردون سریر
سیف دول خسرو خسرونژاد
هوش مصنوعی: پادشاه بزرگ و مقتدر، که به عنوان فرمانروای آسمانی شناخته می‌شود، بر تخت سلطنت نشسته و با قدرت و شجاعت خود فرمانروایی می‌کند.
آن که بدو تازه شده مملکت
وانکه بدو زنده شده دین و داد
هوش مصنوعی: کسی که به خاطر او سرزمین نو می‌شود و دین و عدالت به وجود می‌آید.
آنکه به گه کوشش چون روستم
آنکه به گه بخشش چون کیقباد
هوش مصنوعی: کسی که در هنگام تلاش و کوشش مانند رستم است و در زمان بخشش و generosity مانند کیقباد عمل می‌کند.
آنکه چنو دیده عالم ندید
وانکه چنو گردش گردون نزاد
هوش مصنوعی: آن کسی که در دنیا مثل او دیده نشده و آنکه مانند او تقدیر و سرنوشت به وجود نیامده است.
کرد چه کردی نکند هیچ کرد
راد چو رادی نکند هیچ راد
هوش مصنوعی: هر کس که کارهای نیکو انجام دهد، نباید انتظار داشته باشد که همیشه از او قدردانی شود. اگر کسی به کارهای نیکو ادامه دهد، نباید نگران باشد که دیگران چه می‌کنند یا چه فکر می‌کنند.
شاهان باشند به نزدیک او
راست چنان چون به بر باز خاد
هوش مصنوعی: شاهان در کنار او مانند خادمی وفادار و راست‌گو به نظر می‌آیند.
آن که چو جام می بر کف نهند
شاهان از نامش گیرند یاد
هوش مصنوعی: آن کسی که وقتی لیوان می را به دست می‌گیرد، شاهان از او یاد می‌کنند و نامش را به خاطر می‌سپارند.
حمله او کوه ز جا برکند
ور بودش ز آهن و پولاد لاد
هوش مصنوعی: حملهٔ او به حدی قوی است که حتی اگر از آهن و فولاد نیز باشد، می‌تواند کوه‌ها را جابجا کند.
این شه و شاهی ز تو با رسم و فر
وی ملک و ملک ز تو با نهاد
هوش مصنوعی: این پادشاهی و فرمانروایی تو با آداب و رسوم خاصی همراه است و سرزمین و حکومت نیز از تو به ارث رسیده است.
تا به جهان اندر شاهی بود
جان و دلت باد همه ساله شاد
هوش مصنوعی: هر زمان که در دنیا رهبری وجود داشته باشد، روح و قلبت همیشه شاداب و خوشحال خواهد بود.
هر که تو را دشمن بادا به درد
وآن که تو را دوست به شادی زیاد
هوش مصنوعی: هر کسی که با تو دشمن باشد، در رنج و درد خواهد بود و هر کسی که دوست توست، سرشار از شادی و خوشحالی خواهد شد.
هر چه بگویم ز دعا کردگار
دعوت من بنده اجابت کناد
هوش مصنوعی: هرچه که از خدا درخواست کنم، پاسخ من را خواهد داد.