گنجور

شمارهٔ ۶۲ - در مدح ثقة الملک طاهربن علی

وصف تو چو سرکشان بکردند
از هر هنرت یکی شمردند
صد یک ز تو چون همه نبودند
امروز همه ز تو بدردند
جان بازانی که شیر گیرند
پیش تو چو مهره های نردند
با آن که به هر هنر همه کس
در دهر یگانه اند و فردند
آنان که چو کوه سرفرازند
با باد سیاست تو گردند
گویند همه که مرد مردیم
والله که به پیش تو نه مردند
ای مرد جهان تمام مردی
مردان جهان سر تو گردند
باده همه کافیان عالم
بر یاد کفایت تو خوردند
چون تو ثقت الملک ندیدند
اقرار بدین حدیث کردند
والله که به کفش تو نیرزند
آنان که ره سخا سپردند
هر فرش که گستری ز حشمت
ممکن نشود که درنوردند
بدخواهان تو هر چه هستند
دلخسته چرخ لاجوردند
با محنت و رنج همنشینند
با چرخ زمانه در نبردند
با قامت چون کمان دوتایند
با چهره چون زریر زردند
هر چند بر آتشستشان دل
از دم همه جفت باد سردند
نه نه که تو را نماند بدخواه
بودند و به درد دل بمردند
ای آن که بهر هنر بزرگان
پیش تو چو کودکان خردند
امروز به من رسید پنجی
زان ده که مرا امید کردند
وز پنج دگر نیافتم هیچ
می ترسم کز میان ببردند
دلشاد بزی که بخت و دولت
در جمله عنان به تو سپردند

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وصف تو چو سرکشان بکردند
از هر هنرت یکی شمردند
هوش مصنوعی: توصیف زیبایی‌ها و هنرهای تو به قدری زیاد است که هر یک از آن‌ها به تنهایی می‌تواند برتر از دیگران باشد.
صد یک ز تو چون همه نبودند
امروز همه ز تو بدردند
هوش مصنوعی: امروز همه به تو وابسته‌اند، در حالی که قبلاً تنها یک نفر از تو بهره‌مند نبود.
جان بازانی که شیر گیرند
پیش تو چو مهره های نردند
هوش مصنوعی: جان‌هایی که به عشق تو جان می‌گذارند، همچون مهره‌های نرد در دستان تو هستند.
با آن که به هر هنر همه کس
در دهر یگانه اند و فردند
هوش مصنوعی: با وجود اینکه هر کسی در این دنیا در هنر خاص خودش منحصر به فرد است و بی‌همتا می‌باشد.
آنان که چو کوه سرفرازند
با باد سیاست تو گردند
هوش مصنوعی: کسانی که همچون کوه استوار و با عظمت هستند، تحت تأثیر سیاست‌های تو قرار می‌گیرند و به آن تن می‌دهند.
گویند همه که مرد مردیم
والله که به پیش تو نه مردند
هوش مصنوعی: می‌گویند همه که شجاع و مردانه رفتار کرده‌ایم، اما به خدا قسم که در مقابل تو هیچ کس شجاعت نکرده است.
ای مرد جهان تمام مردی
مردان جهان سر تو گردند
هوش مصنوعی: ای مرد جهان، تمام مردان این دنیا به دور تو جمع شده‌اند و به تو احترام می‌گذارند.
باده همه کافیان عالم
بر یاد کفایت تو خوردند
هوش مصنوعی: در تمام دنیا، هر کسی که مشغول نوشیدن باده بوده، به یاد تو و به خاطر تو این کار را کرده است.
چون تو ثقت الملک ندیدند
اقرار بدین حدیث کردند
هوش مصنوعی: چون تو را بزرگ و با اعتبار دانستند، به این داستان اعتراف کردند.
والله که به کفش تو نیرزند
آنان که ره سخا سپردند
هوش مصنوعی: به خدا قسم، کسانی که راه بخشش را انتخاب کرده‌اند، ارزش کفش تو را هم ندارند.
هر فرش که گستری ز حشمت
ممکن نشود که درنوردند
هوش مصنوعی: هر فرشی که پهن کنی، به شکوه و زیبایی‌اش، نمی‌تواند مانع از عبور و گذر زمان شود.
بدخواهان تو هر چه هستند
دلخسته چرخ لاجوردند
هوش مصنوعی: بدخواهان تو هر چه که باشند، خودشان از رنج و سختی و بی‌قراری در حال آسیب دیدن هستند.
با محنت و رنج همنشینند
با چرخ زمانه در نبردند
هوش مصنوعی: افرادی که دچار سختی و مشکلات هستند، با زمانه و چرخ روزگار می‌جنگند و همواره در تلاش‌اند تا بر مشکلات غلبه کنند.
با قامت چون کمان دوتایند
با چهره چون زریر زردند
هوش مصنوعی: دو نفر با قد و قامت زیبا و خوش‌تراش مانند کمان هستند و چهره‌هایشان زرد و ظریف است.
هر چند بر آتشستشان دل
از دم همه جفت باد سردند
هوش مصنوعی: هرچند که دل‌هایشان مانند آتش می‌سوزد، اما در برابر سرما و باد به هم پیوسته و مقاوم هستند.
نه نه که تو را نماند بدخواه
بودند و به درد دل بمردند
هوش مصنوعی: نه اینکه به خاطر تو، بدخواهان نمی‌مانند و در دل خود رنج می‌برند.
ای آن که بهر هنر بزرگان
پیش تو چو کودکان خردند
هوش مصنوعی: ای کسی که بزرگان هنر در حضور تو همچون کودکان کوچک به نظر می‌رسند.
امروز به من رسید پنجی
زان ده که مرا امید کردند
هوش مصنوعی: امروز خبری از آن ده رسید که من به آن بسیار امید داشتم.
وز پنج دگر نیافتم هیچ
می ترسم کز میان ببردند
هوش مصنوعی: از پنج چیز دیگر هیچ نیافتم، می‌ترسم که از وسط همه چیز را از من ببرند.
دلشاد بزی که بخت و دولت
در جمله عنان به تو سپردند
هوش مصنوعی: خوشحال باشی، زیرا بخت و فراخی زندگی به طور کامل در اختیار تو قرار گرفته است.