رباعی شمارۀ ۳۴
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حاشیه ها
در مصراع اول « دم پیری » اشتباه تایپ است و « دَم پیر » بمعنی افسون جادوگر صحیح است.
به نظر میرسد که در مصرع اول پیر درست است و "پیری" فارغ از اینکه بیت را از وزن خارج کرده مفهوم را نیز قلب نموده است.
مارا به دم تیر نگه نتوان داشت
من اینجور شنیدم
رباعیی است زنانه و بسیار زیبا،
دم پیر اشاره به هم نفسی ، همسر ( شوهر ) پیر دارد
باسلام بنده ازنظر دوستان استفاده کردم به نظرم آمد که عرض کنم در بیت اول احتمالا دم پیر با کسر میم درست باشد به این معنا کا انسان در پیری قوای خودش را ازدست می دهد ودم بمعنای نفس می باشد
دم پیر درسته
دم پیری هم وزن و هم قافیه رباعی رو بهم زده
عرض ادب گنجور عزیز
حقیر نسخه خطی این دوبیتی را دارم
اگر امکانش بود تصویر آن را ارسال می کردم
(دم پیر) درست است معنی هم بی نیاز از تفسیر ...،
فقط در عجبم چرا تصحیح نمی فرمائید
دوستان فرهیخته این همه حاشیه نویسی کرده اند
پیروز و پاینده و پویا به مهر
حس تو
سلام
ما را به دم پیر نگه نتوان داشت
در حجره ی دلگیر نگه نتوان داشت
آن را که سر زلف چو زنجیر بود
در خانه به زنجیر نگه نتوان داشت
بنت_البخاریه
1⃣ این رباعی معروف نخستین بار در تاریخ گزیده بنام بنت البخاریه آمده و اصولا باید با توجه به قدمت و اعتبار اثر بنام همین شاعر ناشناخته که اطلاعات دیگری در مورد او ارائه نشده؛ پذیرفته شود.
2⃣ تقریبا 200 سال بعد حکیمشاه در ترجمه مجالس النفائس این رباعی را بنام عایشه_مقریه ثبت کرده است.
3⃣ حدود 250 سال بعد آذر بیگدلی در آتشکده همین رباعی را این بار بنام مهستی گنجه ای آورده است.
4⃣ پس از آن تعدادی از تذکره نویسان که استفاده آنها از آتشکده بعنوان منبع مشهود است رباعی را به مهستی نسبت داده اند از جمله تذکره اسحاق بیگ ، نقل مجلس ، ریاض العارفین ، مجمع الفصحا ، خیرات حسان
5⃣ و بدین ترتیب در کتب و مقالات معاصر و با استناد بر منابع متاخر این رباعی بنام مهستی مشهور گشته است.
6⃣ رباعی در برخی نسخ قصه امیراحمد و مهستی آمده و چه بسا منبع آذر همین داستان بی تاریخ و نامعتبر بوده باشد! در هر حال انتساب این شعر به مهستی منتفی است.
7⃣ مولف تاریخ گزیده از بنت البخاریه و عایشه مقریه جداگانه نام برده و بنام هر کدام یک رباعی نقل کرده است؛ این مطلب نظر آقای محرابی مبنی بر یکی بودن این دو شخص را به چالش می کشد مگر اینکه دلایل مستند ارائه شود.
8 مولانا در دیوان شمس رباعیات دیوان شمس رباعی شماره ۴۰۳ ۴۰۴ هم دقیقا همین رباعی را نوشته دارد.

مهستی گنجوی