گنجور

شمارهٔ ۱ - مغربی

ته علی المستهام فیک جمالا
و تکبر علی الکئیب دلالا
یا مذالا لمن تعزز فیها
عزه لی ینال منک منالا
زد علی الضلال فیک فانی
لم ازل فیک اهتدیت ضلالا
جز علی من قتلته بلحاظ
فاتکات تلطفا و تعالا
عد الی الصلح عن قتال قتیل
لا تبالغ مع القتیل قتالا
یا ملیح الحمی حماک رفیع
و منیع علی الوصول وصالا
قد تجلیت و اختفیت ظهورا
و تدلیت و ارتفعت جلالا
مد ظلی ظهور شمسک نشرا
وانطوی اذ طویت فیه ظلالا
اذ تخللت فی جلال جلیل
لا تخلی من الجلیل جلالا
وامح رسمی و هیاتی و مثالی
لابتغی من الجمیع مثالا
ایها القلب للقبول تهیا
و تجرد علی العلایق حالا
و تقدس تقدس من یتجلی
فیک معنی و صوره و خیالا
و توحد عن السمات نعوتا
و تفرد عن الصفات خیالا
و اطو سبع الطباق طی سجل
و ارتفع عن جمیعهن خیالا
کبرالله اذ رایت بدورا
هلل الله اذ شهدت هلالا
ابدا منکم الیکم اهرب
و جنابکم یا سادتی لی مهرب
حبی لمن اهواه فی دین الهوی
هو مذهبی عن مذهب لا اذهب
حاشاکم ان تحبونی اننی
عن حبکم اسلو او عنکم ارغب
یا منتهی المطلوب یا انهی المنی
شیئا هواکم عنکم لا اطلب
قلبی لدیکم هو فی تصریفکم
ابدا علی تقلیبکم یتقلب
لا انه بوصالکم یتنعم
و ببعدکم و فراقکم یتعذب
المر حلو منکم بمذاق من
یهواکم و عذابکم مستعذب
فاو عدو افضل و صل و اعدل
یا طیبا فالکل منکم طیب
ما نسبتی الا الیکم سادتی
من غیرکم حتی الیه انسب
ما غیرکم من ناظری لک ناظر
مالی اراکم عنکم یتحجب
من یشتکی من بعد قرب بعدکم
اذ انتم منه الیه اقرب
بظهورکم ظلی انطوی فی نورکم
و بنورکم قد زال عنی الغیب
منکم بدامابی بدو بی اختفا
اعنی له انا مشرق انا مغرب

اطلاعات

قالب شعری: ترکیب بند
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ته علی المستهام فیک جمالا
و تکبر علی الکئیب دلالا
هوش مصنوعی: در چهره‌ات زیبایی و وقار خاصی وجود دارد که دل‌ها را مجذوب می‌کند و در رفتار تو نشانه‌هایی از ناز و دلفریبی به چشم می‌خورد.
یا مذالا لمن تعزز فیها
عزه لی ینال منک منالا
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی بیانگر این است که کسی که در جایی قدرت و عزت خود را افزایش می‌دهد، به دنبال آن است که از کسی دیگر بهره‌مند شود و به چیزی دست یابد. به عبارت دیگر، اشاره به این دارد که عزت و قدرت ممکن است به دیگران نیز منتقل شود و آن‌ها نیز از آن بهره‌برداری کنند.
زد علی الضلال فیک فانی
لم ازل فیک اهتدیت ضلالا
هوش مصنوعی: در تاریکی و گمراهی، نور هدایت را از علی دریافت کرده‌ام و همیشه در سایه این هدایت، به راه راست رفته‌ام.
جز علی من قتلته بلحاظ
فاتکات تلطفا و تعالا
هوش مصنوعی: فقط علی است که من او را کشته‌ام با توجه به دلایل و موقعیت‌های خاص، با مهربانی و احترام.
عد الی الصلح عن قتال قتیل
لا تبالغ مع القتیل قتالا
هوش مصنوعی: به جای ادامه دادن به جنگ بر سر موضوعی که دیگر به نتیجه نرسیده، بهتر است به صلح برگردیم. نباید بیش از حد بر روی دشمنی با کسی که از پای درآمده تمرکز کنیم.
یا ملیح الحمی حماک رفیع
و منیع علی الوصول وصالا
هوش مصنوعی: ای زیباروی خوش‌خلق، تو در علو و بلندی مقام، دست نیافتنی و محبوب هستی.
قد تجلیت و اختفیت ظهورا
و تدلیت و ارتفعت جلالا
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که زیبایی و جلال تو نمایان و پنهان شده است، گاهی بر اوج می‌نشینی و گاهی در عمق می‌فرستی.
مد ظلی ظهور شمسک نشرا
وانطوی اذ طویت فیه ظلالا
هوش مصنوعی: در این بین، به ظهور یک نور و روشنایی اشاره شده است و همچنین به این موضوع که این نور در زیر سایه‌ها و پوشش‌های مختلفی پنهان شده است. این به خوبی نشان‌دهنده تضاد بین روشنی و تاریکی است و به نوعی از شکوفایی و ظهور حقیقت در میان موانع و سایه‌ها صحبت می‌کند.
اذ تخللت فی جلال جلیل
لا تخلی من الجلیل جلالا
هوش مصنوعی: زمانی که در عظمت و بزرگی الهی قرار می‌گیری، هرگز از آن عظمت و بزرگی خالی نخواهی ماند.
وامح رسمی و هیاتی و مثالی
لابتغی من الجمیع مثالا
هوش مصنوعی: در اینجا به اهمیت و نیاز به الگوهای واقعی و معتبر اشاره می‌شود. بیانگر این است که هیچ چیز نمی‌تواند به عنوان مثال و الگوی کامل و جامع برای همه افراد و شرایط باشد. بی‌تردید، الگوها باید از طریق تجربه و واقعیت محرز شوند تا بتوانند به خوبی راهنمایی‌گر باشند.
ایها القلب للقبول تهیا
و تجرد علی العلایق حالا
هوش مصنوعی: ای دل، برای پذیرش آماده شو و از وابستگی‌ها جدا گرد.
و تقدس تقدس من یتجلی
فیک معنی و صوره و خیالا
هوش مصنوعی: تقدس و بزرگی آنچه در تو تجلی پیدا می‌کند، هم از نظر معنا و هم از نظر شکل و تصویر، به زیبایی نمودار می‌شود.
و توحد عن السمات نعوتا
و تفرد عن الصفات خیالا
هوش مصنوعی: تو به ویژگی‌ها و صفات مختلفی آراسته‌ای، اما در عین حال از دیگران متمایز و خاص هستی.
و اطو سبع الطباق طی سجل
و ارتفع عن جمیعهن خیالا
هوش مصنوعی: در این بیت به توصیف جایی پرداخته شده که هفت آسمان مانند طبقات یک ساختمان به صورت منظم و طبقه‌ای روی هم قرار گرفته‌اند و از بین این طبقات، خیالی بلند و بلندپرواز به سوی آسمان‌ها صعود می‌کند. این تصویر به نوعی از علو و بلندی در تفکر یا آرزو اشاره دارد.
کبرالله اذ رایت بدورا
هلل الله اذ شهدت هلالا
هوش مصنوعی: خداوند را زمانی بشناسید که در آسمان ستاره‌ها را می‌بینید و او را ستایش کنید وقتی هلال ماه را مشاهده می‌کنید.
ابدا منکم الیکم اهرب
و جنابکم یا سادتی لی مهرب
هوش مصنوعی: هرگز از شما دور نمی‌شوم و به سوی شما فرار نمی‌کنم، ای آقایان من، زیرا شما برای من مهربانید.
حبی لمن اهواه فی دین الهوی
هو مذهبی عن مذهب لا اذهب
هوش مصنوعی: من کسی را که دوست دارم در مسیر عشق، به شدت دوست می‌دارم و این رویه‌ام را نمی‌توانم ترک کنم.
حاشاکم ان تحبونی اننی
عن حبکم اسلو او عنکم ارغب
هوش مصنوعی: من هرگز نمی‌پذیرم که شما مرا دوست داشته باشید، زیرا من در عشق شما دلبسته‌ام و از شما دوری نمی‌کنم.
یا منتهی المطلوب یا انهی المنی
شیئا هواکم عنکم لا اطلب
هوش مصنوعی: یا به هدف نهایی می‌رسی یا اینکه آرزوهایت را فراموش می‌کنی. من چیزی از شما نمی‌خواهم.
قلبی لدیکم هو فی تصریفکم
ابدا علی تقلیبکم یتقلب
هوش مصنوعی: قلبی که نزد شماست همیشه در اختیار شماست و به علاوه، به خاطر تغییرات شما، همواره دستخوش تغییر است.
لا انه بوصالکم یتنعم
و ببعدکم و فراقکم یتعذب
هوش مصنوعی: عشق شما باعث خوشحالی اوست و دوری و جدایی از شما برایش دردآور و عذاب‌آور است.
المر حلو منکم بمذاق من
یهواکم و عذابکم مستعذب
هوش مصنوعی: محبت شما برای من شیرین و لذت‌بخش است، حتی عذاب‌هایی که از سوی شما می‌بینم نیز برایم خوشایند و دلپذیر است.
فاو عدو افضل و صل و اعدل
یا طیبا فالکل منکم طیب
هوش مصنوعی: البته، این بیت به گونه‌ای اشاره دارد که در دوستی و محبت باید همواره نیکوکار و عادل باشیم، زیرا هرکس که با خوبی و نیکی رفتار کند، در واقع از خود خوبی بروز می‌دهد.
ما نسبتی الا الیکم سادتی
من غیرکم حتی الیه انسب
هوش مصنوعی: ما هیچ نسبتی با غیر شما آقایان نداریم و حتی نسبتی که به ما می‌رسد، از شما ناشی می‌شود.
ما غیرکم من ناظری لک ناظر
مالی اراکم عنکم یتحجب
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به این معناست که کسی جز تو نمی‌تواند به زیبایی‌ها و ظرافت‌های تو نگاهی بیندازد. دیگران به تو می‌نگرند، اما هیچ‌کس قادر نیست آنچه را تو به نمایش می‌گذاری، به درستی درک کند و قدردانی کند.
من یشتکی من بعد قرب بعدکم
اذ انتم منه الیه اقرب
هوش مصنوعی: من پس از دوری از شما به چه کسی شکایت کنم در حالی که شما به او نزدیک‌تر هستید؟
بظهورکم ظلی انطوی فی نورکم
و بنورکم قد زال عنی الغیب
هوش مصنوعی: با ظهور تو، سایه‌ام در نورت پنهان شد و به واسطه نور تو، از غیب دور شدم.
منکم بدامابی بدو بی اختفا
اعنی له انا مشرق انا مغرب
هوش مصنوعی: من از شما پنهان نیستم، به او می‌گویم من هم در شرق هستم و هم در غرب.