هوش مصنوعی: وقتی که دل را از دیدن معشوق جدا کردم، نشانه‌ای از خوشحالی را به دل خود قرار دادم.

هوش مصنوعی: گویا داغی سوزان در دل به وجود آورده‌ام که از دل به چشم‌هایم سرک می‌کشد.

سونِش‌: ریزهٔ آهن و سیم و زر که به سوهان زدن می‌ریزد.

هوش مصنوعی: زن زیبایی با چشمان اشک‌آلود و ظاهری نزار که جانم را به درد می‌آورد، مرا دید. چهره‌اش پر از غم و اندوه است.

خنگ‌: اسبی که سپیدی بر او غلبه دارد و اگر سپید خالص باشد آن‌را نُقره‌خنگ می‌نامند.

تازیان‌: شتابان‌، تازنده‌، دونده‌.

از جابلسا به جابلقا‌: کنایه است از نهایت آن سوی جهان تا نهایت سوی دیگر.

هوش مصنوعی: تو سکندر نیستی، اما بار دیگر در دنیا مانند سکندر گام نهادی.

هوش مصنوعی: نمی‌دانم چند بار باید تو را امتحان کنم تا بفهمم چه مقدار از رفتار تو عذاب و دردسر به بار می‌آورد.

هوش مصنوعی: چه نیازی به درد و آتش سوزان من داری؟ چرا خوشی‌های من را به تلخی تبدیل می‌کنی؟

هوش مصنوعی: به سرعت از این بلندی فرود بیا و آرام بگیر، نه کاملاً از همه چیز فاصله بگیر، بلکه یک لیوان مشروب را بردار.

هوش مصنوعی: آه و ناله بر اثر وزش باد در کنار کوه، آه و ناله بر سر این مسافر که دوری و جدایی را گسترش می‌دهد.

هوش مصنوعی: باید بدانیم که جدایی و دوری از هم موجب شده که ما یکدیگر را بیشتر احساس کنیم و ارزش وجود یکدیگر را درک کنیم.

هوش مصنوعی: خرد و عقل از یک سو به من فرمان می‌دهند و عشق از سوی دیگر مرا در وضعیت دشواری قرار داده است. من در این شرایط ناتوان مانده‌ام.

به دلبر گفتم ای کسی که از جان شیرینم برای من بایسته‌تر و ضروری‌تر هستی و از عمر و زندگی خوش‌تر. (بایسته‌: ضروری‌)

هوش مصنوعی: سفرهای زیادی را انجام دادم و راست می‌گویی که این سفرها نه فایده‌ای داشتند و نه ضرری.

ماور‌: میاور

هوش مصنوعی: نگران نباش، من از اینجا می‌روم و درویش هستم، اما به زودی برمی‌گردم و توانگر می‌شوم.

مشمر‌: اسب تیز‌رفتار مستعد دویدن‌.

مُقیّر‌: قیر‌اندود

هوش مصنوعی: هوا بر چهره انسان مانند دودی است که از آسمان به آن می‌نشیند و زیبایی چهره را به مانند جواهر می‌نماید.

عبهر‌‌: یاسمین || نرگس‌.

شَوله‌: در اینجا نام یکی از منازل ماه است.

هوش مصنوعی: در بالای سر، تاجی زینت‌یافته با جواهرات درخشان قرار دارد که بر آن سپری هم وجود دارد.

هوش مصنوعی: رودخانه همچون راهی است که موسی از آن به دریا رفت و سپاهش نیز از میان آن عبور کرد.

طَبطاب‌: چوگانی است که سر آن مانند کفچه سازند و گوی در آن نهند و بر هوا افکنند.

هوش مصنوعی: تو همیشه می‌گفتی که اگر از چرخش فلک بپرسم، چه پاسخی می‌دهی؟ شاید حقیقتی در اینجا وجود داشته باشد.

هوش مصنوعی: زمانی بود که ماه از بالای کوه‌ها سر می‌زد و رنگی شبیه به چهره افراد غمگین و بی‌کس داشت.

هوش مصنوعی: مثل اینکه به طلا پوشانده شده، گوی نقره‌ای به خاطر نور او، دنیا را روشن کرده است.

هوش مصنوعی: چشمم به آنها دوخته شده و دلم در حالتی مجنون و سرگردان است، در حالی که ذهنم در فکر است.

هوش مصنوعی: در دل بیابان، متعلق به کسی است که در ورطه‌ی نابودی، وجودش را سرشار از دوستی و آشنایی کرده است.

گَروگَر‌: یکی از نامهای خدای تعالی است.(برهان) (آنندراج) قاهر و قادر و غالب و در صفت صانع و خالق استعمال می‌شود. (آنندراج). مرادبخش. (برهان)

هوش مصنوعی: یک اژدها با صدای بلند و بی‌وقفه نزدیک من آمد، در حالی که زمین را تحت تأثیر قرار می‌داد.

هوش مصنوعی: افراد شکم‌پرست و ثروتمند به سمت هامون می‌رفتند، و به دلیل سنگینی و وضعیتشان، هامون به حالت فرورفتگی درآمده بود.

هوش مصنوعی: خاور به دامن گرفته شده و در پی آن، سر بر کرانه باختر نهاده است.

هوش مصنوعی: بهار، با باران‌هایش سرشار و پرتوان است، اما با آمدن گرما در تابستان، دچار لاغری و نقصان می‌شود.

هوش مصنوعی: هر چیزی که در جهان وجود دارد، از او به وجود آمده است و او از همه آن‌ها جوان‌تر و تازه‌تر است.

هوش مصنوعی: شکوه و عظمت به سراغ من آمد و باید می‌بود که حال او مانند دودی ناپیدا و مورد انکار باشد.

هوش مصنوعی: من ستایش شاه را در کنار جیحون خواندم و از او صدای الله‌اکبر بلند شد.

هوش مصنوعی: او بسیار فروتن بود و به من گفت که با نیکی و آرامش از کنار من بگذری.

کف‌راد‌: بخشنده‌، کسی که کف و دستش‌، راد و سخاوتمند است.

هوش مصنوعی: از زیر سلطنت شاه بیرون آمدم و فقط یکی از موهای بدنم بدون آسیب باقی ماند.

هوش مصنوعی: از آنجا تا به این درگاه، می‌گفتی که بهشت یا فردوس فراخی دارد.

هوش مصنوعی: همه جا پر از چیزهای ارزشمند و زیبا است و در مکان‌های پایین‌تر نیز کالاهای معتبر و با کیفیت وجود دارد.

هوش مصنوعی: بیت اشاره دارد به اینکه در کجا سبزه بر سر یک شخص قرار دارد و کجا بر روی شاخ‌ و برگ درختان، یعنی به تفاوت‌های ظاهری و وضعیت‌های مختلف طبیعت و زندگی اشاره می‌کند. در واقع، از قیاس کردن دو حالت مختلف و طبیعی صحبت می‌کند که یکی مربوط به زمین و دیگری به درختان و طبیعت مربوط می‌شود.

هوش مصنوعی: شخصی را مانند مانی می‌بینم که تصویر زیبا و باشکوهی دارد، و کسی دیگر مانند نامه‌ای زینت یافته که بسیار جذاب و دلنشین است.

هوش مصنوعی: تو گفتی که به خاطر لاله‌های فراوان، هیکل زرتشت رنگ زرد به خود گرفته است و تمام دشت‌ها پر از این گل‌ها شده است.

هوش مصنوعی: فکر کردی که هر لحظه شعله‌ای از آتش در دل دریا وجود دارد و به روشنی می‌درخشد؟

هوش مصنوعی: من به این مقام و مرتبه رسیدم که همچون فرزند یعقوب پیامبر هستم.

هوش مصنوعی: به خاطر دیدن این منظره زیبا، از آن فاصله گرفتم و به سوی محبوبم مانند یک کبوتر پرواز کردم.

هوش مصنوعی: پرنده‌ای به سمت محبوب پرواز کرد و پیام خوشی را زیر بال خود حمل می‌کند.

هوش مصنوعی: در نامه‌ای نوشته‌ام که ای دلبر خوب، به تو رسیدم و دل و جانم به آرامش کامل رسید.

هوش مصنوعی: به جایی رسیدم که عبور از آن برای کسی امکان‌پذیر نیست و مانند خط محور، هیچ‌کس نمی‌تواند از آن عبور کند.

هوش مصنوعی: یک خانه‌ای وجود دارد که در آن سعادت به عنوان پیشکار خدمت می‌کند و زمانه و دولت هم مانند خدمتگزاران در آنجا حضور دارند.

هوش مصنوعی: پادشاهی که به او پیروزی کمک کرده، در جایگاه بلندی نشسته است.

هوش مصنوعی: بر روی تاج او نوشته شده است که عهد آدم را با تیغش در هم آمیخته، و این موضوع ترس روز قیامت را به همراه دارد.

هوش مصنوعی: اگر زن تحت تأثیر شکوه و جلال او قرار بگیرد، چه چیزی ممکن است به دنیا بیاورد؟ یک موجود خطرناک و وحشتناک مانند تمساح یا شیر درنده (غضنفر).

هوش مصنوعی: جهان با نور خورشید روشن می‌شود، اما همیشه روشنی و نور خورشید به خاطر وجود خود اوست.

هوش مصنوعی: به خاطر لطف و محبت او، گویی به این رفتار، پشت چرخ زندگی را در دایره‌ای تنگ قرار داده‌ایم.